“Dijital Tükenmişlik: Hayatınızı Geri Kazanmanın Basit Kuralları” kitabının yazarı Dr. Paul Leonardi, teknolojinin enerji, odaklanma ve bireysel refah üzerindeki etkilerini uzun yıllardır inceliyor. Leonardi, dijital tükenmişliğin temelinde cihazların kendisinden ziyade, bu teknolojilerin kullanıcıyı sürekli meşgul edecek şekilde tasarlanmasının yattığını belirtiyor.
Leonardi’ye göre dijital araçlar, dikkati farklı yönlere çekerek duygusal tepkileri tetikliyor ve kullanıcılara gerçekte yalnızca sınırlı bir kesit sunmalarına rağmen bütüncül bir tablo varmış izlenimi yaratıyor. Bu durumun, zaman içinde yaygın bir tükenmişlik hissine yol açtığı ifade ediliyor.
Leonardi, dijital yorgunluğun azaltılması ve kontrolün yeniden sağlanabilmesi için sekiz temel kural öneriyor. Yapılan değerlendirmelerde öne çıkan başlıklar şöyle sıralanıyor:
Aletlerin sayısını azaltın
Birden fazla araç ve uygulama arasında sürekli geçiş yapmanın görünmeyen bir zihinsel yük oluşturduğu belirtiliyor. Kullanılan platform sayısının azaltılması, dikkat dağınıklığını ve zihinsel yorgunluğu düşürebiliyor.
Araç ile işi eşleştirin
Çözülmesi gereken problemin karmaşıklığı ile kullanılan dijital aracın kapasitesi arasında uyum kurulmasının, verimliliği artırırken yorgunluğu azalttığı vurgulanıyor.
Toplu çalışmayı tercih edin
Araştırmalara göre, işleri belirli bloklar halinde ele almak ve tek bir alana odaklanmak, sürekli akış halinde çalışmaya kıyasla daha az yorucu oluyor.
Yanıt vermeden önce bekleyin
Anında geri dönüş beklentisinin yaygın olduğu dijital kültürde, yanıt sürelerini uzatmanın etkileşim temposunu yavaşlattığı ve bazı sorunların kendiliğinden çözülebildiği ifade ediliyor.
Varsayımlardan kaçının
Dijital ortamlarda sunulan bilgilerin sınırlı ve seçilmiş olduğuna dikkat çekilirken, bu veriler üzerinden başkalarının niyetlerine dair varsayımda bulunmanın çatışmaları artırabildiği belirtiliyor.
Bilinçli kullanım geliştirin
Dijital cihazların kullanıcıyı içine çekecek şekilde tasarlandığına işaret eden Leonardi, her kullanımda amacın hatırlanmasının önemli olduğunu söylüyor.
Yeni ve yapıcı içeriklere alan açın
Çevrim içi ortamlarda bireyi geliştiren, yeni beceriler kazandıran ya da farklı bakış açıları sunan içeriklerle karşılaşmanın olumlu etkilerine dikkat çekiliyor.
Anda kalmaya odaklanın
Sürekli farklı dijital alanlar arasında gidip gelmenin yorgunluğu artırdığı belirtilirken, tek bir işe odaklanmanın etkileşimin kalitesini yükselttiği vurgulanıyor.
Geçici çözümler yeterli olmuyor
Leonardi’nin değerlendirmelerine göre dijital tükenmişlik, kısa süreli bir dijital detoks ya da geçici molalarla kalıcı olarak çözülemiyor. Sorunun çözümü; dijital araçların nasıl kullanıldığını yeniden düşünmeyi, görevlerle doğru şekilde eşleştirmeyi ve dikkat dağıtıcı unsurların yoğun olduğu bir ortamda bilinçli tercihler yapmayı gerektiriyor.
Uzmanlara göre, dijital çağda dengeyi sağlamak, tamamen bağlantıyı kesmekten ziyade teknolojiyi amaçlı ve kontrollü biçimde kullanmakla mümkün olabiliyor.