Dimes, yeni nesil tatlarla büyüyor
Tokat Kazova’da, sabah çiğini üzerinde taşıyan üzüm bağlarının arasında ilerlerken, akla ilk gelen “tarımın geleceği nasıl şekillenecek?” sorusu oluyor. Cevabı, bu topraklarda kök salmış ve artık 100’den fazla ülkeye ürün gönderen bir şirketin hikayesinde gizli: Dimes. CEO Ozan Diren’in rehberliğinde yapılan çiftlik turunda ilk dikkat çekilen konu ise şirketin üreticisiyle kurduğu ilişkiydi. Türkiye’nin her bölgesinden meyve alımı yapan şirket, üreticiye rakip olmak yerine onunla birlikte büyümeyi tercih ediyor. Bugün 15 bini aşkın üretici ve aileleriyle yaklaşık 65 bin kişiyi kapsayan bir ekosistem, bu iş modelinin parçası. 4 bin 300 dekarı ekilebilir-sulanabilir arazi 5 bin 300 dekar alana yayılan Tokat’taki Kazova Vasfi Diren Tarım İşletmesi ise bu yaklaşımın en somut örneği.
Kahvenin sütü çiftlikten
Türkiye’nin ilk kamu-özel sektör ortaklıklarından biri olan modern tarım işletmesi, hem Ar-Ge merkezi işlevi görüyor hem de sürdürülebilir kalkınmaya odaklı bir model sunuyor. Soğuk kahvenin hammaddesi olan sütü bu çiftlikten sağladıklarını belirten Diren, “Tesiste yaklaşık 800’ü sağmal olmak üzere, yaklaşık 1.850 kadar büyükbaş bulunuyor ve günlük 25 ton süt üretimi yapılıyor. Fide tarafında ise yılda 200 bin adet fidan üretimi yapıyoruz. Sadece çiftliğin bu yılki ciro beklentisi 225 milyon TL” dedi.
İzmir, Tokat ve Aydın’daki tesislerinde 100 bin ton meyve işleme, 300 bin tonun üzerinde meyve suyu ve 100 bin ton süt ve süt ürünü üretim kapasitesine sahip olan Dimes, bugün meyve suyunun yanı sıra soğuk kahve markası Obsesso ve Tokat’ta doğan şarap markası Diren Şarapçılık ile tüketiciye ulaşıyor. 2024 sonuçları, Dimes’in iş modelinin finansal karşılığını da gösteriyor. Şirket yılı yüzde 61 büyüme ve 7,7 milyar TL ciroyla kapattı. 2025 için hedef 11,7 milyar TL. Ciroda Diren Şarapçılık’ın payı yüzde 5 olurken, soğuk kahve markası Obsesso’nun payı ise yüzde 20 seviyesinde. Bu dönemde planlanan 557 milyon TL’lik yatırım; yeni üretim hatları, yazılım altyapısı, Ar-Ge çalışmaları ve kalite güvencesi alanlarını kapsıyor.
Cool Mix üretim kapasitesi ikiye katlanıyor
Ürün tarafında dikkat çeken unsur, tüketiciyle kurulan doğrudan bağ. Cool Mix, smoothie ve milkshake serileri ile pazarın üç kat üzerinde büyüyen Obsesso bu stratejinin yansımaları. Diren’in aktardığına göre 2024’te yapılan araştırmalarda “cool lime” denildiğinde tüketicilerin yüzde 80’inin aklına Dimes geliyor. Bir önceki yıla göre 1,5 milyon yeni haneye ulaşan Cool Mix’in üretim kapasitesi, 2024’te yapılan hat yatırımıyla ikiye katlanmış.
Bu ekosistemin sürdürülebilirliği için, Tokat Kazova’da yerli tohumlardan üretilen meyve fidanları düzenli olarak üreticilere dağıtılıyor. Diren, bugüne kadar dağıtılan fidanların toplamda eriştiği sayının ise milyonlara ulaştığını söylüyor. Tesis alanında yaklaşık 300 dekarlık bir alanda, ağırlıklı olarak meyve üreticilerine fidan dağıtımı amaçlı meyve ve fidan üretimi gerçekleştiriliyor. Ekilebilir alanların büyük kısmı, yem bitkisi ve buğday tarımı için kullanılıyor. 1000 ton buğday, 13 bin ton silajlık mısır, 600 ton kuru yonca otu, 750 ton buğday sapı üretiliyor.
100 bin noktaya erişim
Tokat’taki çiftlik gezisi, şirketin büyüme hikayesinde tarımın hâlâ temel bir unsur olduğunu ortaya koydu. Bağcılığın yanı sıra yerli ceviz çeşitlerinin geliştirilmesi, Narince üzümünün korunması ve tarımsal atıkların döngüsel ekonomi yaklaşımıyla yeniden kullanılması, bu yönelimin parçaları. Dimes, bir yandan tüketici alışkanlıklarını okuyarak yeni ürünler geliştiriyor, diğer yandan uluslararası pazarlarda rekabet ediyor. Ancak aynı zamanda Tokat’taki üretim sahalarında tarım temelli yatırımlarını sürdürüyor. Şirket, bugün bu yatırımlarla birlikte Türkiye genelinde modern ve online kanallar dahil olmak üzere yaklaşık 100 bin perakende noktasına erişiyor.