Çeyreklik artışa rağmen, endeks yıllık bazda yüzde 0,3 geriledi. Rapora göre bu düşüşte, özellikle işgücü ve finansman maliyetlerindeki artışlar belirleyici oldu. İşgücü maliyetleri endeksi yıllık bazda 0,8 puan, finansman maliyetleri ise 0,1 puan aşağı çekti.
Rakip ülkeler etkisiyle sınırlı iyileşme
Endeksteki çeyreklik yükselişte, yurt içi maliyetlerin görece ılımlı seyretmesinin yanı sıra rakip ülkelerde dolar bazında yaşanan maliyet artışları etkili oldu. Bu durum, ihracatçı firmaların maliyet bazlı rekabet gücünde sınırlı da olsa bir rahatlama sağladı.
Enerji maliyetlerinde avantaj kayboldu
Maliyet kalemleri incelendiğinde enerji giderleri öne çıktı. Üçüncü çeyrekte rakip ülkelerde enerji maliyetleri yüzde 3,5 artarken, yurt içinde bu oran yüzde 11,6’ya ulaştı. Raporda, geçmiş dönemlerde enerji maliyetleri sayesinde sağlanan rekabet avantajının bu artışla birlikte ortadan kalktığına dikkat çekildi.
İşgücü, ara malı ve finansman dengesi
Rapora göre, üçüncü çeyrekte yurt içi işgücü maliyetleri yüzde 0,9 azalırken, rakip ülkelerde bu maliyet yüzde 3,1 arttı. Bu gelişme rekabet farkını bir miktar daraltsa da, birikimli işgücü maliyetlerinin ihracatçılar üzerindeki baskısı devam etti.
Ara malı maliyetlerinde ise Türkiye daha olumlu bir tablo sundu. Yurt içi ara malı maliyetleri yıllık bazda yüzde 1,7 ile sınırlı bir artış gösterirken, rakip ülkelerde çapraz kur etkisiyle yüzde 6,2’lik yükseliş kaydedildi. Bu durum genel endekse 0,7 puanlık pozitif katkı sağladı.
Finansman tarafında ise yurt içi maliyetler yüzde 0,4 gerileyerek yatay seyretti. Ancak rakip ülkelerde faiz indirimleriyle finansman maliyetlerinin yüzde 0,8 düşmesi, Türkiye açısından göreli avantajı sınırladı.
Verimlilik etkisi sınırlı kaldı
Raporda, işgücü verimliliğinde rakip ülkelere kıyasla sınırlı bir iyileşme gözlense de, bu artışın firmaların genel rekabet gücü üzerinde belirgin bir etki yaratmadığı vurgulandı.