ABD’de son 25 yılda değeri en çok artan spor kulüpleri

Yirmi beş yıl önce Forbes'un hesaplamalarına göre NHL takımları ortalama 148 milyon dolar değerindeydi. NBA’de bu rakam 207 milyon dolardı, MLB’de ise 233 milyon dolar. Daha güçlü olan NFL’de bile ortalama takım değeri yalnızca 423 milyon dolardı. Bugün, Kuzey Amerika’nın dört büyük ligindeki 124 kulübün her biri en az 1,05 milyar dolar değerinde ve toplamda 536 milyar dolar tutarına ulaşıyor. Her spor dalında ortalama takım değeri 2,2 milyar doların üzerinde (NFL’de bu rakam 7,1 milyar dolara çıkıyor) ve en üst seviyede takımların değeri 13 milyar dolara kadar ulaşıyor.

Bu artışın bir kısmı enflasyondan kaynaklanıyor. Örneğin 2000’deki 148 milyon dolar, 2025 dolarına çevrildiğinde yaklaşık 280 milyon dolar eder ancak artışın çok büyük bölümü spor kulüplerinin elde ettiği gerçek kazançları yansıtıyor. Hatta sektör, ekonominin zorlandığı dönemlerde bile son 25 yılın neredeyse tamamında finansal rekorlara doğru istikrarlı bir şekilde ilerledi.

Bu süreçte, bugün Washington Commanders olarak bilinen NFL kulübü, 2000’de 741 milyon dolar değerindeyken 2004’te 1 milyar dolar barajını aşan ilk takım oldu. Sekiz yıl sonra spor dünyası ilk 2 milyar dolarlık takım olan İngiltere Premier League ekibi Manchester United'ı gördü ve lider takım 2016’da Dallas Cowboys’un 4 milyar doları aşmasıyla bu rakamı yeniden ikiye katladı. Cowboys 2022’de 8 milyar dolara ulaştı ve o tarihten bu yana tempo daha da hızlandı. Mutlak değer artışına göre sıralandığında, en üstteki kulüpler Forbes’un 2025 Dünyanın En Değerli 50 Spor Takımı listesinin neredeyse birebir aynısı (bu çeyrek yüzyıllık hesaplamaya dahil edilmeyen birkaç Avrupa futbol takımı hariç).

Hiçbir takım Dallas Cowboys'un gelirine yaklaşamadı

Dallas Cowboys, finansal sıralamalarda sık sık olduğu gibi yine lider durumda. Forbes’un 2000 yılındaki NFL değerleme listesinde 713 milyon dolar olan takım, ağustos ayında yayımlanan son listede 13 milyar dolara ulaştı. Geçen sezon dünyada hiçbir spor takımı Cowboys’un 1,2 milyar dolarlık gelirine 100 milyon dolar kadar bile yaklaşamadı; yalnızca bir takım 350 milyon dolar farkla yaklaştı. Mutlak dolar artışı açısından üst sıralarda Golden State Warriors (10,8 milyar dolar değer artışı) ve Los Angeles Rams (10,1 milyar dolar) gibi markalaşmış kulüpler de yer alıyor. İlk 25’in 18’i NFL takımıyken, listeyi MLB’den iki ve NBA’den beş takım tamamlıyor.

Ancak yatırımcıların genellikle getiri ölçerken kullandığı yüzde bazlı sıralamada sonuçlar biraz daha beklenmedik. Golden State Warriors, 168 milyon dolardan 11 milyar dolara çıkarak (yüzde 6.448 artış ya da yıllık bileşik yüzde 18,2 büyüme) listenin zirvesine yerleşiyor. Onu Los Angeles Clippers (yüzde 4.770) izliyor. Ancak sonraki üç takım daha düşük profilli: Edmonton Oilers (yüzde 4.056), Toronto Raptors (yüzde 3.549) ve Milwaukee Bucks (yüzde 3.182).

Yüzde artışlara bakıldığında NBA açık ara önde; ilk 25’in 18’i NBA takımı. NFL beş, NHL ise iki takımla listede yer alıyor. İlk 25’teki tüm takımlar en az yüzde 2.264 değer kazandı; bu da yıllık bileşik yüzde 13,5 büyüme anlamına geliyor. Hatta dört büyük ligde 25 yıl boyunca varlığını sürdüren 118 kulübün hiçbiri yüzde 285’ten (yıllık bileşik yüzde 5,5) daha düşük bir artış yaşamadı. Sadece Cleveland Guardians, S&P 500’ün yüzde 372’lik (yüzde 6,4 CAGR) artışını geçemedi.

En büyük artışı yayın hakları sağladı

Spor dünyasındaki çoğu bankacı ve yatırımcı gibi Forbes da kulüpleri gelir çarpanlarına göre değerlendiriyor; bu nedenle takımlar daha fazla nakit üretebildikçe doğal olarak daha değerli hale geldi. En büyük artışlar, ulusal medya yayın haklarındaki yükselişle geldi. NFL’in son anlaşmaları 2033’e kadar en az 125,5 milyar doları garanti ediyor. Bu da Forbes tahminlerine göre 2024’te takım başına 392 milyon dolar ya da sezonluk ortalama gelirin yüzde 59’u demek.

Sonuç olarak profesyonel Amerikan futbolu takımları, gelirlerinin eskisinden çok daha büyük bir kısmını lig dağıtımlarından elde ediyor. Geçen sezon ulusal sponsorluklar ve diğer lig gelirleri dahil edildiğinde tahminen yüzde 67, yani 443 milyon dolar ve bilet ya da forma satışlarından bağımsız olarak karlılıkları neredeyse garanti.

Diğer Kuzey Amerika liglerinde bu eğilim daha az dramatik olsa da hala önemli. Örneğin NBA’de her takım geçen sezon yalnızca ulusal TV ve radyo anlaşmalarından tahmini 120 milyon dolar elde etti. Bu ortalama gelirlerinin yüzde 29’u. Üstelik bu rakam, bu yıl yürürlüğe giren ve 11 yılda 76 milyar dolar değerinde olduğu bildirilen yeni yayın paketinden önceydi. Takımlar yerel sponsorluklar ve premium koltuklar gibi alanlarda da ilerleme kaydetti. Yine de 25 yıla yayılan 118 kulüp için gelirler yüzde 397 arttı.

25 yıl önce takım satın alanlar karlı

Artışın geri kalanı, yatırımcıların spor kulüplerine olan iştahını yansıtan çarpanlardaki yükselişten kaynaklanıyor. Bu 118 kulüp 2000 yılında, bir önceki sezonun tahmini gelirinin ortalama 2,9 katı üzerinden değerlenmişti. Bu yıl bu oran 10 kata yükseldi; NBA ortalaması ise 12,9 kata kadar çıktı. Hesaplama nasıl yapılırsa yapılsın, 25 yıl önce takım satın alan sahipler için tablo tamamen olumlu. Johnson & Johnson varisi milyarder Woody Johnson, 2000 yılında New York Jets’i 635 milyon dolara satın aldı; bu, o dönemde bir spor takımı için ödenen üçüncü en yüksek bedeldi (enflasyona göre yaklaşık 1,2 milyar dolar). Bugün kulübün değeri 8,1 milyar dolar.

Stan Kroenke ise 2000 yılında Denver Nuggets, Colorado Avalanche ve onların arenasını toplam yaklaşık 450 milyon dolara satın alarak daha da iyi bir anlaşma yaptı. Bugün, gayrimenkul hariç sadece bu iki takımın değeri 6 milyar doların biraz altında. Üstelik Kroenke’nin spor imparatorluğu Rams, Premier League’den Arsenal ve MLS’ten Colorado Rapids gibi kulüplerin satın alınmasıyla daha da genişledi. Bir spor takımına yatırım yapan yatırımcılar neredeyse istisnasız şekilde kazançlı çıktı.

ABD’de son 25 yılda değeri en çok artan 10 spor kulübü: