Meloni’nin orta sınıfa vergi indirimi İtalya’da tartışma yarattı

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin orta sınıf İtalyanların gelir vergisini düşürme planı, zenginlere yardım ettiği yönünde eleştirilere neden oldu. Ekonomistler, bu indirimin esas olarak İtalya’nın en yüksek gelirli kesimlerine fayda sağlayacağı uyarısında bulunuyor. Parlamentoda incelenmekte olan taslak bütçeye göre Meloni hükümeti yıllık geliri 28 bin ila 50 bin euro arasında olanlar için vergi oranını yüzde 35’ten yüzde 33’e indirmeyi öneriyor. Bu önlemin, yaklaşık 3 milyar euroluk vergi gelirinden feragat anlamına gelmesi bekleniyor.

Ülkenin Maliye Bakanı Giancarlo Giorgetti, İtalya’nın ikinci vergi dilimindeki oranı düşürmenin (yılda yaklaşık 13 milyon vergi mükellefini kapsayan bir kesim) son yıllarda yüksek enflasyon nedeniyle satın alma gücü azalan orta sınıf ailelerin üzerindeki baskıyı hafifleteceğini söylüyor. Ancak bağımsız Parlamento Bütçe Ofisi, vergi indiriminin toplam değerinin yaklaşık yarısının, yararlanıcıların yalnızca yüzde 8’ine yani yıllık geliri 48 bin ila 200 bin euro arasında olanlara gideceğini tahmin ediyor. Bu kişiler, kazançlarının 50 bin euro’ya kadar olan kısmında daha az vergi ödeyecekler.

Grev çağrısı

Bu durum sert bir siyasi çekişmeyi körükledi. Muhalefet politikacıları vergi indirimini eleştirirken, etkili işçi konfederasyonu CGIL 12 Aralık’ta ulusal çapta bir grev çağrısı yaptı. Muhalefetteki Demokrat Parti lideri Elly Schlein, “Yine en zenginlere yardım ediyorlar. Bunu söylediğimizde rahatsız oluyorlar ama bu gerçek; çünkü seçimlerinde bu açıkça görülüyor” dedi. 

Meloni ise Schlein’in “zenginlik” tanımına sert yanıt verdi. İtalya Başbakanı, “Sol, bizim zenginlere yardım ettiğimizi söylüyor çünkü onlara göre diyelim ki ayda 2 bin 400 euro kazanan ve belki de üç çocuğu olan biri, cezalandırılması gereken bir ‘zengin’. Ben buna katılmıyorum. Bunlar çalışan ve desteğe ihtiyaç duyan insanlar” dedi. Giorgetti de eleştirileri reddetti ve İtalya’nın bağımsız kurumlarının yıllık brüt maaşı 50 bin euro olan kişileri zengin olarak görüyorsa “hayata biraz çarpık baktıklarını” söyledi.

Maaş zamları fiyatların gerisinde kaldı

Bütçede ayrıca fazla mesai, gece vardiyası, tatil günlerinde çalışma, verimlilik primleri ve yan haklardan elde edilen gelirler için 1,6 milyar euroluk vergi indirimi öngörülüyor. Bu önlemin, düşük gelirli çalışanlara daha fazla fayda sağlaması bekleniyor.

Tartışma, Covid-19 pandemisinden bu yana tüketici fiyatlarındaki artışın maaş artışlarını çok geride bırakması ve İtalyan işçilerin ile kamu görevlilerinin satın alma gücünün erimesine yönelik büyüyen kamu öfkesinin ortasında patlak verdi. OECD’nin son raporuna göre 2025’in başında İtalya’daki reel ücretler, 2021’in başına kıyasla yüzde 7,5 daha düşüktü. Bu veriler büyük OECD ekonomileri arasında satın alma gücündeki en büyük erozyon anlamına geliyor.