StubHub kurucu ortağı milyarderlik statüsüne yaklaşıyor
52 yaşındaki StubHub'un kurucu ortağı ve CEO’su Eric Baker, 2005’te kendi ortağı tarafından şirketten kovulduktan sonra, ertesi yıl Viagogo adlı rakip bir bilet satış platformu kurdu. Bu şirket, 2020 yılının şubat ayında StubHub'u 4 milyar dolara geri satın aldı. Satın alma, Covid'in hayatı durdurup canlı etkinlikleri iptal ettirmesinden yalnızca haftalar önce tamamlandı. Forbes, bu anlaşmayı "tüm zamanların en kötü anlaşması" olarak nitelendirdi. O zamandan beri işler toparlandı ancak maliyetler de yükseldi. Baker, şirketi halka arz etme girişiminde üç kez başarısız oldu. Ancak bugün, dördüncü ve son denemesinde New York Borsası’nın açılış zilini çalarak zaferini ilan etti. StubHub nihayet beklenen halka arzını gerçekleştirdi. Hisse başına 23,50 dolarlık fiyatla şirketin değeri 8,6 milyar dolara ulaştı ve Baker’ın serveti yaklaşık 800 milyon dolar olarak tahmin ediliyor.
Yine de halka arz Baker’ın beklediği tam anlamıyla bir "itibar geri kazanımı" hikayesi olmayabilir. Şirketin 2022’de halka arzı düşündüğü dönemde 13 milyar dolarlık bir değerleme hedeflediği, 2024’te ise bu hedefin 16,5 milyar dolara çıktığı bildirildi. Bu yılın başlarında ise başka bir halka arz girişimi, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifeleri açıklaması sonrası borsaların sarsılmasıyla ertelendi. Yine de StubHub’un teklif fiyatının işaret ettiği daha düşük değerlemeye rağmen, Baker’ın yüzde 9’luk hissesi (opsiyonlar dahil) hala yaklaşık 760 milyon dolar değerinde. Ayrıca Beverly Hills'te toplam değeri 60 milyon doları aşan en az iki evi bulunuyor.
Şirketten kovulması
Baker, StubHub’u Stanford İşletme Fakültesi'nde MBA programı kapsamındaki yıllık iş planı yarışmasında, sınıf arkadaşı Jeff Fluhr ile birlikte kurdu. Dot-com çöküşünün hemen ardından internet tabanlı bir işe girişmek konusunda tereddüt eden Baker okula devam ederken, Fluhr 2000 yılının ekim ayında şirketi resmi olarak kurmak için okulu bıraktı. Baker 2001’de StubHub’a yeniden katıldığında, ikili şirketin yönetimi konusunda fikir ayrılığına düştü ve en büyük hissedar olan Fluhr, Baker’ı 2004’te işten çıkardı.
Şirketten kovulduktan sonra Baker Londra’ya taşındı ve burada uluslararası bir bilet satış platformu olan Viagogo’yu kurdu. Viagogo’nun şirket değerlemesi, yakın bir kaynağa göre 15 yıl içinde 2,5 milyar dolara ulaştı. Aynı kaynak, 2020 yılında Viagogo’nun StubHub’u 2 milyar doları nakit, 2 milyar doları borç olmak üzere toplam 4,6 milyar dolarlık (borçlar düşüldükten sonra) bir anlaşmayla satın aldığını söylüyor. Halka arzdan elde edilecek gelir, bu borcun bir kısmının ödenmesinde kullanılacak.
Ancak zamanlama felaketti. Anlaşmanın tamamlanmasından kısa bir süre sonra, Şubat 2020’de pandemi patladı; canlı etkinlikler iptal edildi ve dünya karantinaya girdiği için şirketin gelirleri dibe vurdu. Biletleme piyasasını takip eden danışman Eric Fuller, pandeminin StubHub’u iflasa sürükleyeceğini öngören 10 bin kelimelik bir analiz yazdı. Ancak şirket iflas etmedi.
Bunun yerine, StubHub üzerindeki çeyreklik bilet işlem hacmi bir hafta içinde 1 milyar dolardan sıfıra düşünce, şirket neredeyse iki yıl boyunca bilet bedellerini geri ödemeyi erteledi veya tamamen reddetti; müşterilere bunun yerine gelecekteki alımlar için kredi verdi. Fuller, “StubHub, işler yeniden başlayana kadar bıçakların etrafında dans etti, çitlerin altından süründü" dedi.
Baker’ın pes etmeyip sıkı tutunması akıllıca oldu. Pandemi sonrası dönemde canlı etkinliklere olan ilginin yeniden artması ve Taylor Swift’in dünya çapında 2 milyar dolarlık satış yapan Eras turnesi gibi olaylar, StubHub gibi ikincil pazarların toparlanmasına olanak sağladı. Özellikle StubHub, agresif pazarlama bütçesi sayesinde Google arama sonuçlarında en üst sıralarda yer alarak SeatGeek ve Vivid Seats gibi rakiplerinden pazar payı kapmayı başardı. Ancak bunun ağır bir bedeli oldu: Pazarlama giderleri, şirketin 1,77 milyar dolarlık gelirinin neredeyse yarısını yuttu. Şirket geçen yıl 2,8 milyon dolarlık net zarar açıkladı. Fuller, “Pazar payı elde etmek için milyar dolarlık bir çukuru para ile doldurdular ve bu hızla giderken bunu sürdürecek kapasiteleri yok, bu yüzden şimdi yaklaşık 900 milyon dolar toplamaya çalışıyorlar” diye konuştu.
Benchmark Company’den internet ve medya analisti Daniel Kurnos, “CEO ve kurucu Eric Baker’a tüm bunları planlayıp herkesi aynı gemiye bindirdiği için büyük kredi veriyoruz; ama harcamalar kısmaya başlarsa yatırımcıların nasıl tepki vereceğini görmek ilginç olacak” diyerek StubHub’un zayıf finansal verilerine rağmen yüksek halka arz fiyatlamasına dikkat çekiyor.
Siyasi baskılar
StubHub ve rakipleri aynı zamanda siyasi baskı altında. Mart ayında Trump, “Canlı Eğlence Sektöründe Adaletsiz Uygulamalarla Mücadele” başlıklı bir kararname imzalayarak ikincil bilet satıcılarını ve platformlarını “sanatçılara hiçbir faydası olmayan vicdansız aracılar” olarak tanımladı.
Maine eyaleti yakın zamanda ikinci el bilet fiyatlarına yüzde 10 tavan getiren bir yasa çıkardı. Diğer 20 eyalet de benzer yasaları geçirmeye çalışıyor. Fuller bu gibi fiyat sınırlamalarının, kâr marjlarının zaten dar olduğu bu sektörde ikincil bilet pazarlarını tamamen öldüreceğini söylüyor. 2024’te Washington D.C.’de StubHub’a karşı açılan bir dava, ücretlerin bazen bilet fiyatının yüzde 40’ına kadar çıktığını iddia ediyor. Pennsylvania’da açılan başka bir dava ise fiyatların yüzde 66’ya kadar arttığını öne sürüyor.
Tüm bunlara rağmen, StubHub’un halka arz fiyatının işaret ettiği değerleme, 2020’de Viagogo’nun StubHub’u satın aldığı zamanki birleşik değerlemenin neredeyse iki katı. Ancak 2020’de şirkete yakın bir kaynak, Baker’ın yeni birleşmiş şirkette yüzde 23 hisseye sahip olduğunu, bugün ise bu oranın yüzde 9’a düştüğünü söylüyor. Bu farkın ne kadarının halka arz hazırlığı sürecinde yapılan sermaye artışlarından kaynaklandığı, ne kadarının Baker’ın hisselerini satmasından olduğu net değil.
Gündemi, Forbes Türkiye WhatsApp kanalından takip etmek için tıklayın.