Bankalar ve yatırımcılar, altının bu yılki tarihi yükselişinden faydalanmak için değerli metaller yatırımlarını ve lojistik kapasitelerini genişletiyor. Bu durum, bir zamanlar sakin olan külçe ticareti ve kasa dünyasını finansın en karlı alanlarından biri haline getirdi. Altın ve gümüşteki hızlı yükselişin ortasında, veri analitiği şirketi Crisil Coalition Greenwich’e göre önde gelen bankaların değerli metaller ticaret masalarından elde edilen gelirler, bu yılın ilk dokuz ayında 2024’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 50 arttı. Crisil araştırma yöneticisi Callum Minns, “Bu yıl büyük bir kazanç fırsatı var ve herkes buna oldukça hırslı yaklaşıyor” dedi. Değerli metallerin, önde gelen bankalar için “genel piyasa işlerinin daha büyük bir bölümünü” oluşturduğunu ekledi. Crisil’e göre 12 önde gelen bankanın değerli metaller ticaret gelirleri ocak-eylül döneminde yaklaşık 1,4 milyar dolar oldu ve bu durum 2025’in, 2020’nin ardından altın ticareti için kayıtlardaki ikinci en iyi yıl olma yolunda olduğunu gösteriyor.
Bankalar ekiplerini genişletiyor
Financial Times'ın haberine göre daha önce değerli metaller masalarını kapatan bankalar bile artık sektöre geri dönüyor. Piyasa katılımcılarına göre Société Générale, Morgan Stanley ve Mitsui, bu yıl değerli metaller ekiplerini genişletiyor. Bu trend, bankacılık sektörü dışından da artan bir rekabeti tetikliyor; bankalar dışındaki oyuncular genişleyen pazardan pay almak için hızla hareket ediyor. İsviçre rafineri MKS Pamp, finans platformu StoneX ve Londra merkezli broker Marex, bu yıl külçe ticaret operasyonlarını güçlendirdi.
24 Aralık itibarıyla altın 4 bin 525 dolara yükselerek rekor kırarken artan küresel belirsizlikle altının onsu bu yıl 52 kez rekor yeniledi. Bu yıla 2 bin 620 dolardan başlayan ons altın, jeopolitik gelişmeler, ABD yönetiminin uyguladığı tarifeler ve dünyadaki siyasi belirsizliklerin etkisiyle alış ağırlıklı seyir izledi.
StoneX metals başkanı Michael Skinner, pazarın demokratikleşmesin devam ettiğini ve artan katılımcı sayısının piyasaya fayda sağlayacağını söyledi. Bu yıl StoneX, halihazırda önemli bir fiziksel altın ticareti işine sahip olmasına ek olarak New York’ta bir Comex altın kasası açtı ve geçen yıl satın aldığı İngiltere’deki bir külçe rafinerisini genişletiyor.
New York’ta, Comex tarafından onaylanan belirli kasalar, Comex vadeli sözleşmelerine karşı teslimat için metal tutabiliyor. Dünyanın en büyük fiziksel altın ticaret merkezi olan Londra’da ise yıllık 35 trilyon dolardan fazla külçe takas ediliyor ve Londra piyasasında takas üyesi olan bankaların kendi kasalarına sahip olması gerekiyor. Şu anda “Loco London” altın piyasasının sadece dört takas üyesi bulunuyor.
Düşük karlı görülüyordu
Bir kasa sahibi olmak bir zamanlar sıkıcı ve düşük karlı bir iş olarak görülüyordu; Barclays ve Scotiabank dahil bankalar son yıllarda kasalarını sattı. Şimdi ise bu iş tekrar popülerlik kazanıyor. Crisil’den Minns, “Çoğu banka ya kasa kurmayı araştırıyor ya da araştırmış durumda. Kasa listesindeyseniz, diğerlerinden ekstra gelir elde ediyorsunuz. Düşük getiri ama iyi bir ivme sağlıyor” dedi.
Piyasa katılımcılarına göre kasasını açmayı düşünen bankalardan biri de Citigroup. 2021’de Scotiabank’ın New York kasasını satın alan MKS Pamp CEO’su James Emmett, bir kasaya sahip olmanın, emeklilik benzeri gelir sağlayan bir saklama (custody) işi yürütmeyi mümkün kıldığını söyledi. MKS Pamp’ın hali hazırda bir ticaret kolu (eski adıyla MKS) ve büyük bir İsviçre rafinerisi (Pamp) bulunuyor; bunlar 2021’de birleştirildi ve bu da onu rafineriler arasında sıra dışı kılıyor.
Şirket, bu yıl HSBC’de değerli metallerden sorumlu eski başkan Paul Voller’i başkan yardımcısı olarak işe almak da dahil olmak üzere birkaç büyük işe alım yaptı ve Hong Kong’daki yeni bölgesel merkezi ile Asya’daki operasyonlarını genişletti. Emmett, gelecek yıl daha fazla büyüme planladıklarını, altın opsiyon ticaretini başlatmayı ve ABD’de rafineri operasyonlarını genişletmeyi planladıklarını söyledi. “Hedefimiz, dünya çapında lider bir değerli metaller evi olmak. Yalnızca altını yerden çıkarmak dışında her şeyi yapıyoruz” dedi.
Wall Street bankalarının bir avantajı, büyük bir bilanço erişimine sahip olmaları; bu yıl altın fiyatlarındaki beklenmedik artış, üreticilerin ve küçük tüccarların bilançolarını zorladığında kritik hale geldi. Ancak bankacılık dışındaki birçok rakibin, fiziksel külçe temin etmede daha fazla uzmanlığa sahip olma avantajı var. Son zamanlarda iki İsviçreli ticaret evi tam olarak bunu yapmaya başladı. Geleneksel olarak enerji ve temel metallerde uzmanlaşan Trafigura ve Gunvor, bu yıl madenden elde edilen diğer metallerle karıştırılmış altın külçesi rafine altın ticareti yapan fiziksel külçe altınlar için birimler kurdu.
Crisil’e göre bu yıl en karlı işlemlerden biri, ocak ve şubat aylarında New York ile Londra arasındaki arbitraj oldu. Olası tarifeler hakkındaki endişeler, ABD’de fiziksel külçe fiyatlarının Londra’ya kıyasla hızla artmasına neden oldu. Ancak herkes bu kazançlardan faydalanamadı. Crisil’den Minns, bankaların altın ticareti gelirlerinin bu yıl “normalden daha fazla dağılım gösterdiğini” söyledi. Birçok altın veterineri, külçenin artık ilgi odağı olmasını memnuniyetle karşılıyor. StoneX’ten Skinner, “Kariyerim boyunca metallerin insanlar tarafından konuşulmadığı zamanlar oldu. Şimdi durum tersine döndü” dedi.