Cesur politik irade Avrupa’nın son çıkış yolu olabilir

Jeopolitik gerilimlerin arttığı, ekonomilerin derin dönüşümlerden geçtiği ve küresel rekabetin sertleştiği bir dönemde Avrupa tarihsel bir sınavın eşiğinde. Aslında Avrupa’da hiçbir ülke bu sorunları tek başına aşabilecek güce sahip değil. Avrupa’nın ekonomik, siyasi ve teknolojik alanlarda güçlerini birleştirmesi artık bir zorunluluk. Aksi halde Avrupa iki küresel dev olan ABD ve Çin’in arasında hapsolma ve jeopolitik/ekonomik ağırlığını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacak.

Avrupa, dış baskıların tarihi ölçüde arttığı bir dönemden geçiyor. ABD “Inflation Reduction Act” gibi büyük ölçekli teşvik programlarıyla kendi sanayisini korurken, Çin geleceğe yönelik teknolojilerde agresif yatırımlar yapıyor ve stratejik hammaddelere erişim hatlarını güçlendiriyor. Son yıllarda artan jeopolitik riskler tabloyu daha da ağırlaştırıyor. Ukrayna savaşı, Avrupa’nın enerji maliyetlerini kalıcı şekilde yukarı taşıdı ve enerjideki dışa bağımlılığını açıkça ortaya koydu. Doğal gaz fiyatları gerilese de ABD ile kıyaslandığında hâlâ belirgin derecede yüksek, bu da enerji yoğun sektörler için ciddi maliyet dezavantajı yaratıyor. Trump dönemi transatlantik ittifakların istikrarını zayıflatıyor ve Avrupa için stratejik özerklik ihtiyacını artırıyor. Bu tabloya ek olarak Avrupa’nın çekirdek sanayileri olan otomotiv ve makine-imalat sektörleri Çin’in giderek güçlenen rekabetiyle karşı karşıya. Pazar payları düzenli olarak daralırken Avrupa sanayisinin uzun vadeli rekabet gücünü ciddi şekilde zorluyor.