Ukrayna AB'den daha sert Rusya yaptırımları isteyecek

ABD Başkanı Donald Trump yaptırımları sıkılaştırmaktan geri adım atarken Ukrayna gelecek hafta AB'den Moskova'yı izole etmek için Rus varlıklarına el koymak ve Rus petrolünün bazı alıcılarına yaptırım uygulamak da dahil olmak üzere büyük yeni adımları değerlendirmesini isteyecek.

Ukrayna'nın AB'ye sunacağı ve daha önce duyurulmamış bir belgede Washington'ın gelecekteki rolüne ilişkin belirsizlik sürerken 27 üyeli bloğun yaptırımlar konusunda daha agresif ve bağımsız bir tutum takınması çağrısında bulunuyor. Reuters’ın haberine göre 40 sayfalık tavsiyeler arasında, AB'nin yaptırım uygulanan kişilerin mal varlıklarına el koymasını ve bunları Ukrayna'ya göndermesini hızlandıracak bir mevzuatın kabul edilmesi çağrısı da yer aldı. Yaptırımlara maruz kalanlar daha sonra Rusya'dan tazminat talep edebilecek.

AB’nin yaptırımlarını kendi topraklarının ötesinde daha güçlü bir şekilde uygulamak için, teknolojisini Rusya'ya yardım etmek amacıyla kullanan yabancı şirketleri hedef almak ve “Rus petrolünü satın alanlara ikincil yaptırımlar getirmek” de dahil olmak üzere bir dizi adımı değerlendirmesi bekleniyor. 

Hindistan ve Çin gibi büyük alıcıları vurabilecek bu tür ikincil yaptırımlar, Avrupa'nın şimdiye kadar atmakta isteksiz olduğu büyük bir adım olacaktır. Trump şimdilik harekete geçmeme kararı almadan önce bu konuyu kamuoyu önünde tartışmıştı. Bu yeni belge ayrıca AB'nin, üye devletlerin oybirliği gerektiren tedbirleri engellemesini önlemek için yaptırımlar konusunda daha fazla çoğunluk kuralına dayalı karar alma yöntemini kullanmayı düşünmesi çağrısında bulunuyor.

Trump umutları boşa çıkardı

Pazartesi günü Putin'le görüştükten sonra Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulamamayı tercih eden Trump, haftalardır Moskova üzerindeki baskıyı artırması için lobi yapan Avrupalı liderlerin ve Kiev'in umutlarını boşa çıkardı. Görüşme hakkında bilgi sahibi bir kişinin Reuters'a verdiği bilgiye göre Trump, Putin'le yaptığı görüşmenin ardından Ukraynalı ve Avrupalı liderlerle konuştu ve onlara şimdi yaptırım uygulamak istemediğini ve görüşmelerin gerçekleşmesi için zaman tanımak istediğini söyledi.

AB ve İngiltere salı günü yine de Rusya'ya karşı ek yaptırımlar uyguladı ve Washington'ın kendilerine katılacağını umduklarını belirttiler. Ancak Avrupalılar, Washington'ın artık katılmaya hazır olmaması halinde Moskova üzerindeki baskıyı sürdürmenin yollarını açıkça tartışıyorlar.

Ukrayna, Washington'ın yaptırımlar konusunda Batı'da varılan mutabakattan uzaklaşmasının, önemli kararlar için geleneksel olarak fikir birliğine ihtiyaç duyan AB'de de kararsızlığa neden olabileceğinden endişe ediyor. Ukrayna hükümetinden üst düzey bir yetkili Reuters'e verdiği demeçte, “Amerika'nın yaptırım rejiminden çekilmesi AB'nin birliğine vurulmuş büyük bir darbe olur” dedi. AB, Amerika Birleşik Devletleri'nin ekonomik baskı uygulamadaki ağırlığının yerini tam olarak alamaz. ABD yaptırımlarının etkisinin büyük bir kısmı, doların küresel ticaretteki hakimiyetinden kaynaklanıyor ve bu hakimiyeti euro karşılayamıyor.

Harvard Davis Center'da Rusya enerji uzmanı olan Craig Kennedy, yine de ABD'nin Rusya'ya yönelik yaptırımları hafifletmesinin, Avrupa'nın sağlam durması halinde yabancı yatırımcıların ve yatırımların önemli ölçüde geri dönüşünü teşvik etmeyeceğini söyledi. Kennedy, “Avrupa'nın elinde düşündüğünüzden çok daha fazla kart var” dedi.