Avrupalı liderler Trump’ın dilinden konuşmayı öğrendi

Altı ay önce ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği’nin Amerika’yı “kandırmak” amacıyla kurulduğunu söyledi. Pazartesi günü ise Beyaz Saray’daki bir toplantıda, Ukrayna’daki savaşı görüşmek üzere bir araya gelen Avrupa liderlerine övgüler yağdırdı. Alman Şansölyesi Friedrich Merz’in bronz tenini övdü, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’e “masadaki en güçlü kişi” olabileceğini söyledi ve 57 yaşındaki Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb’ı “genç ve güçlü” olarak tanımladı.

Bu ton değişikliği, Avrupa’nın Trump’a ticaret ve savunma harcamaları konusunda verdiği büyük ve acı tavizlerin bir sonucu. Ancak Avrupalı yetkililerin dediğine göre bu aynı zamanda dikkatli bir incelemenin de sonucu. Trump’ın ısrarıyla, NATO’nun Avrupalı üyeleri savunma harcamalarını iki katından fazla artırdı. AB ise, ithalatlarına yüzde 15 gümrük vergisi getiren dengesiz bir ticaret anlaşmasını yutmak zorunda kaldı.

Trump'a hitap etmeye başladılar

Avrupalı liderler, Trump’ın dikkatini çekmenin ve onun saygısını kazanmanın sırrının onun dilini konuşmayı öğrenmekten geçtiğini söylüyor. Bunu başardıklarında, onun kulağına hitap etmeye ve Ukrayna’ya desteğini sürdürmesini sağlamaya başladılar. Trump’ın ilk döneminde Ukrayna Özel Temsilcisi olan Kurt Volker, “Avrupalıların varsayılan davranışı beklemek, endişelenmek ve şikayet etmektir. Bu Trump’la başa çıkmak için en kötü içgüdüdür. Pozitif olmalı, kendi ödevini yapmalı, kendi önerilerini getirmeli ve proaktif olmalısın. Pazartesi günü herkesin bunu nasıl yapacağını çözdüğünün iyi bir göstergesiydi" dedi. 

Bu haftaki Beyaz Saray toplantısında görüş ayrılıkları kısa sürdü: Fransız ve Alman liderler Trump’tan daha önce reddettiği bir ateşkes aramasını istediğinde bile konuşma dostane bir tonda kaldı. Transatlantik ilişkilerin bundan sonra nereye evrileceği Avrupalılar için büyük endişe kaynağı; çünkü Trump’ın mevcut desteğinin kalıcı olmayabileceğinden korkuluyor. Ancak şimdilik, yaptıkları hazırlıkların meyvesini topluyor ve bu sonuçlardan yararlanmaya çalışıyorlar.

Trump’ın uzun diplomatik toplantılara karşı sabırsızlığına alışık olan NATO yetkilileri, hazirandaki ittifak zirvesinde başkanın ne kadar ilgili göründüğüne şaşırdı. Zirve, Avrupalı üyelerin savunmaya yüzde 5 harcama sözü vermesinin ardından tam gün süren bir etkinlikti.  İşte Trump’ın nasıl işlediğini anlamaya çalışan Avrupalıların öğrendiği bazı dersler:

‘Teşekkür ederim’ deyin

Şubat ayında Oval Ofis’te, Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ABD’nin desteği için yeterince teşekkür etmemekle azarladı. Görüşmelere katılanlara göre Trump, kendisine mal edilen başarıların başkaları tarafından da kabul edilmesini istiyor. Pazartesi günü Trump, altı savaşı çözdüğünü birkaç kez söyledi. Avrupa liderleri, kamuya açık toplantılarında Trump’a yaklaşık 30 kez teşekkür etti. Trump da onlara en az bir düzine kez teşekkür etti.

Trump’la doğrudan konuşun

Trump yeniden seçildiğinden beri, Avrupalı liderler ve ekipleri Beyaz Saray’la özellikle Trump’ın kendisiyle temas kurmaya ve bu teması sürdürmeye çalışıyor. Mesaj birliği sağlamak adına, kendi aralarında da sıkı koordinasyon yürütüyorlar. Amaçları, Trump’ı Avrupa’nın anlatısı ile çevrelemek özellikle de Rusya’nın Ukrayna savaşında saldırgan taraf olduğu görüşünü pekiştirmek. Artık sadece Avrupalılar Trump’ı aramıyor; Trump da onları arıyor. Alman Şansölyesi Merz ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Trump’ın sık aradığı isimler arasında.

Trump’ın kelime dağarcığını kullanın

Trump, gümrük vergilerini sever, yaptırımlardan hoşlanmaz. Bu yüzden Avrupalı liderler artık Rusya’yı cezalandırmak için yaptırımlar yerine gümrük vergilerinden söz etmeye başladı. Son günlerde Trump, Ukrayna’da ateşkes fikrinden de hoşlanmıyor ama ölümlerin durmasını istiyor. AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, pazar günü Zelenskiy ile yaptığı basın toplantısında, kelimelere takılmamak gerektiğini söyledi: Buna ister ateşkes diyelim, ister barış anlaşması… Önemli olan ölümleri durdurmak.

Emlak diliyle konuşun

Trump’ın iş yaşamı emlak üzerine kurulu ve hâlâ olaylara bu pencereden bakıyor. Pazartesi günü Beyaz Saray’da, Zelenskiy durumu anlatmak için Trump’a Ukrayna haritası gösterdi. Avrupalı liderler ise Putin’in toprak iddialarını, ABD’nin Florida gibi bir eyaletinden vazgeçmesine benzeterek anlattı. Trump, “Bu arada, harita için teşekkürler. Harikaydı" dedi.

Samimi olun

Trump, işi aile ve arkadaşlıkla harmanlar. Onun iç çevresine girip samimi bir bağ kurabilen liderler, seslerini daha çok duyurabiliyor. Finlandiya Cumhurbaşkanı Stubb, Trump’la saatlerce golf oynadı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin sert muhafazakar sosyal görüşleri, Trump ve yakın çevresiyle uzun zamandır örtüşüyor ve bu da ona kapılar açtı. Başkan Yardımcısı Vance, kısa süre önce İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy ve ailesiyle kırsal konutunda bir hafta sonu geçirdi. Yetkililere göre Avrupa için bu tür 'kaliteli zaman' paha biçilemez.