Gündem 2025: Otomotiv

Türkiye’nin ihracat açısından en büyük sektörü konumundaki otomotivde sular durulmuyor. Pandemi döneminde arz sıkıntısı yaşanan sektörde bolca tartışma yaşanmış, sıfır km’den pahalıya satılan ikinci el otomobiller, liste fiyatının üzerinde satılan sıfır km otomobiller, aksesuar alımına yönelik zorlamalar, galerilerdeki sıfır km otomobiller ve al-satçılar çok konuşulmuştu. Arz sıkıntısının temelinde özellikle Uzak Doğu ülkelerinden tedarik edilen, başta mikroçip olmak üzere, çeşitli üretim parçaları konusunda sorun yaşanması, fabrikaların pandemi önlemleri nedeniyle üretim hızını düşürmeleri yatıyordu. Pandeminin bitişiyle birlikte otomobil firmalarının üretim sıkıntılarını aşması sayesinde ertelenmiş talepler 2023 yılında realize oldu. 2016 yılında 1 milyon sınırına gelen sektör 2023 yılında otomobil ve hafif ticari araç toplamında 1 milyon 232 bin 635 adetlik tarihi rekora imza attı. Bu rakamın 967 bin 341 adedi otomobil, 265 bin 294 adedi hafif ticari araçtı. 2019 yılında 479 bin adet seviyesine düşen satışlar dört yıl sonra 2,5 kat artmış oldu.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt, 2024 yılı başında yaptığı açıklamada farklı bir mali disiplinin takip edileceğini ve sektörün 850-900 bin adetlik satış beklediğini söylemişti. Bazı sektör yöneticileri 800 bin, bazı yöneticiler de 1 milyon adedin üzerine çıkılmasını beklediklerini açıklamıştı. Ocak ayında gerçekleşen satışlar “yeni bir rekor gelecek mi?” tartışmaları yaşattı. Rekor yılı olan 2023 Ocak satışlarına göre otomobil satışlarının yüzde 71,7 ve hafif ticari araç satışlarının yüzde 15,1 artması bazıları için şaşırtıcı olmuştu. Toplam 79 bin 701 adetlik satış son 10 yıllık ortalamaya göre yüzde 131,2 artışa işaret ediyordu. Şubatta da benzer bir durum yaşandı; toplam 105 bin 990 adetlik satış 10 yıllık ortalamanın yüzde 112,6 üzerindeydi.