Coca-Cola ABD'de şeker kamışına geçiyor
ABD Başkanı Donald Trump’ın Coca-Cola’nın içeceklerinde mısır şurubu yerine şeker kamışı kullanacağını duyurması, Amerikan gıda ve içecek endüstrisinde tartışmaları yeniden alevlendirdi. Coca-Cola’dan yapılan açıklamada, ürün yelpazesinde yapılacak yeniliklerin yakında duyurulacağı belirtildi. PepsiCo da benzer şekilde, tüketici talebi doğrultusunda ürünlerinde şeker kamışı kullanabileceğini açıkladı.
Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr. ve "Amerika’yı Yeniden Sağlıklı Yap" (MAHA) kampanyası aktivistleri, uzun süredir gıda içeriklerinde değişiklik talep ediyordu. Kennedy hem şekerin hem de fruktoz bazlı mısır şurubunun sağlıksız olduğunu söylerken, bazı bilim insanları şeker kamışının mısır şurubuna kıyasla nispeten daha iyi bir besin profili sunduğunu savunuyor.
Bazı ülkelerde kullanılıyor
Coca-Cola, Meksika gibi bazı ülkelerde hâlihazırda şeker kamışı içeren ürünler satıyor. ABD’de de bazı marketlerde “Meksika Coca-Cola” etiketiyle cam şişelerde bu ürün bulunabiliyor.
Ancak sektör analistlerine göre ABD’deki ürün formülasyonlarının değiştirilmesi, tedarik zincirlerinde ciddi revizyonlar gerektiriyor. Zira mısır şurubu ile şeker kamışı farklı üretici ağlarına dayanıyor. Ayrıca ürün etiketlerinin yenilenmesi ve artan maliyetlerin karşılanması da büyük bir yük getirecek.
Sektör yayıncısı SOSland Publishing’den Ron Sterk, ABD’de gıda sektörünün maliyet avantajı nedeniyle mısır şurubuna yöneldiğini hatırlatarak, “Mısır şurubu şekere göre çok daha ucuz” dedi. Sterk’e göre içecek üreticileri genelde yüzde 55 fruktoz içeren mısır şurubu (HFCS-55), fırıncılar ise yüzde 42 fruktozlu şurup kullanıyor.
Mısır Rafinericileri Derneği, mısır şurubunun tamamen ortadan kaldırılmasının buğday fiyatını kile başına (yaklaşık 27 kilogram) 34 sent düşüreceğini ve tarımsal gelirlerde 5,1 milyar dolarlık kayba yol açacağını hesapladı. Dernek, bu değişimin kırsal bölgelerde istihdam kaybına ve ekonomik çalkantıya neden olacağı uyarısında bulundu.
Hisseler düştü
ABD’nin en büyük mısır şurubu üreticilerinden Archer-Daniels-Midland (ADM) ve Ingredion hisseleri, Trump’ın açıklamasının ardından geriledi. Her iki şirket de ABD’nin Ortabatı bölgesindeki tesislerinde mısırdan hem şurup hem de etanol gibi yan ürünler üretiyor.
Heather Jones Research’e göre ADM, yıllık yaklaşık 4 ila 4,5 milyar pound mısır şurubu sevk ediyor ve bu faaliyet, şirketin 2026 kazanç projeksiyonlarının yüzde 6-7’sini oluşturuyor. Jones, Coca-Cola’nın tüm HFCS-55 kullanımını şeker kamışına çevirmesi hâlinde maliyet artışının 1 milyar doları aşabileceğini belirtti.
ABD’de mısır şurubu üretimi yılda 7,3 milyon ton civarındayken, şeker kamışı üretimi 3,6 milyon tonla sınırlı. Bunun da yarısı Trump’ın memleketi Florida’da gerçekleştiriliyor. Eksik üretim nedeniyle ithalata ihtiyaç doğacağı açık ancak Brezilya’dan ithalata yüzde 50 gümrük vergisi uygulanıyor.
Yüzlerce dolum tesisinin mısır şurubuna göre kurulduğunu hatırlatan CIL Management Consultants ortağı James McDonnell, reformülasyonun büyük yatırım gerektireceğini ve bu maliyetin tüketicilere yansıyacağını ifade etti: “Yumurta fiyatına bile tepki veren halk, şeker değişikliğine ne der siz düşünün.”
Mısır şurubunun üretiminde kullanılan mısır miktarı yılda yaklaşık 400 milyon kileyi buluyor ve bu rakam, ABD’nin toplam üretiminin yüzde 2,5’ine karşılık geliyor. Dolayısıyla olası bir geçiş yalnızca içecek devlerini değil, tüm tarım tedarik zincirini etkileyecek.
