Çin’in yarı iletkenlerde kendi kendine yeterlilik hamlesi, yapay zeka çip üreticisi MetaX Integrated Circuits’in hisselerinin 17 Aralık'ta Şanghay’daki ilk işlem gününde yüzde 693 artmasıyla birlikte, yalnızca iki hafta içinde ikinci milyarderini yarattı. Bu yükseliş, şirketin kurucusu Chen Weiliang’ı 6,5 milyar dolarlık servetiyle milyarderler kulübüne taşıdı.
49 yaşındaki yönetim kurulu başkanı ve CEO, servetini Şanghay merkezli şirketteki hisselerinden elde ediyor. Forbes tahminlerine göre şirketin piyasa değeri şu anda 320 milyar yuanın (45 milyar dolar) üzerinde. MetaX, halka arzda hisse başına 104,7 yuan fiyatla 40,1 milyon hisse satarak 4,2 milyar yuan topladı. Şirket, izahnamesine göre elde edilen gelirin büyük bölümünü araştırma ve geliştirme faaliyetleri için kullanmayı planlıyor.
Çip üreticisinin etkileyici ilk işlem günü, hisselerine yönelik hızla artan talep ortamında gerçekleşti. Halka arzın bireysel yatırımcılara ayrılan kısmı yaklaşık üç bin kat fazla talep gördü. Halka arz öncesinde MetaX; HSG (eski adıyla Sequoia China olan HongShan Capital Group), Primavera Capital Group ve ZhenFund dahil olmak üzere yatırım firmalarından fon topladı.
Yatırımcılar yerli Nvidia için yarışıyor
Yatırımcılar, Nvidia’ya yerli bir rakip olarak ortaya çıkabilecek bir şirketten pay almak için adeta yarışıyor. ABD ile yaşanan yoğun rekabet ortamında Pekin, yerel şampiyonların yetiştirilmesi gereğini defalarca vurguladı. Sadece iki hafta önce, MetaX’in rakiplerinden Moore Threads Technology de Şanghay’daki piyasa debutunun ardından üç milyarder çıkarmıştı. MetaX ayrıca, Şanghay borsasında işlem gören Cambricon Technologies gibi yerli çip şirketleriyle de rekabet ediyor. Cambricon’un 40 yaşındaki kurucu ortağı Chen Tianshi, Forbes Gerçek Zamanlı Milyarderler Listesi’ne göre 21,8 milyar dolarlık servetiyle ülkenin en zengin 12. kişisi konumunda. Rekabette önde kalabilmek için MetaX, izahnamesinde yoğun Ar-Ge harcamaları öngörüyor ve potansiyel yatırımcıları kalıcı yüksek maliyetler ile uzun süreli finansal zararlar konusunda uyarıyor.
MetaX açıklamasında, “Yerli GPU (grafik işlem birimi) üreticileri geç başladı ve teknolojik atılım ile ürün geliştirme süreçlerinin henüz başlangıç aşamasında. Pek çok alanın hala iyileştirilmesi gerekiyor; bu da araştırma, pazarlama ve tüm ekosistemin inşası için kaynak gerektiriyor" ifadelerini kullandı.
Buna rağmen şirket alıcı bulmayı başardı. İzahnameye göre satışlara göre en büyük müşterileri arasında Şanghay’da işlem gören iletişim şirketi Super Telecom ile devlete bağlı bilgi teknolojileri şirketi H3C bulunuyor. 2025’in ilk dokuz ayında gelirler yıllık bazda yüzde 450’den fazla artarak 1,2 milyar yuana yükselirken, zararlar yüzde 55,8 azalarak 345,5 milyon yuana geriledi.
Kurucu Chen, yarı iletken sektöründe deneyimli bir isim. ABD’li yarı iletken devi AMD’de Çin’de on yılı aşkın süre üst düzey yönetici olarak çalıştıktan sonra 2020 yılında MetaX’i kurdu. Prestijli Tsinghua Üniversitesi’nden mühendislik alanında yüksek lisans derecesine sahip olan iş insanı, AMD’de birlikte çalıştığı bazı eski meslektaşlarını da şirkete getirdi. Şirket izahnamesine göre, CTO’lar Peng Li ve Yang Jian’ın her ikisi de AMD’de 10 yıldan fazla süre görev yaptı.