Güç, dünyanın yeniden inşa edildiği noktalarda yoğunlaşıyor. Bu yılki Forbes Dünyanın En Güçlü 100 Kadını listesi, yapay zekanın gidişatını belirleyen sermayeyi yönlendiren, hükümetlerin güvence altına almak için yarıştığı tedarik zincirlerini yöneten ve tarihin en yoğun baskısı altındaki kurumları istikrara kavuşturan kadınları merkeze alıyor. Birbirine bağlı sistemlerde, onların kararları hangi ülke ve şirketlerin stratejik avantajı koruyacağını, hangilerinin geride kalacağını belirliyor. Buna rağmen, eşi görülmemiş ölçekte etki sahibi olmalarına karşın en üst düzeye erişim hala sınırlı. Bu liste, kadınların gücü nerede elinde tuttuğunu ve nerede durduğunu ortaya koyuyor.
Teknolojide kritik noktalar
Teknolojide kadınların gücü en kritik noktalarda yoğunlaşıyor. Yapay zeka, modern şirket tarihinin en büyük altyapı atılımını tetikledi; S&P 500 teknoloji şirketlerinin yıllık 400 milyar dolardan fazla harcamasıyla güç, bu kapasiteyi kontrol edenlere kaydı. AMD CEO’su Lisa Su (10.), küresel yapay zeka ekosisteminin hızını belirleyen yarı iletken darboğazını kontrol ediyor. Kararları, sınıraşan yapay zeka şirketlerinin yatırımcı ve hükümetlere karşı belirlediği beklentileri karşılayıp karşılayamayacağını etkiliyor.
Benzer bir otorite yoğunluğu, ölçeği artık küresel hisse senedi piyasalarını yönlendiren ve teknolojik ilerlemenin yönünü belirleyen ABD’nin “Muhteşem Yedilisi” içindeki dört teknoloji şirketinde de görülebilir. Alphabet’in başkanı ve Baş Yatırım Sorumlusu Ruth Porat (12.) ile Nvidia CFO’su Colette Kress (37.), Meta CFO’su Susan Li (41.) ve Microsoft CFO’su Amy Hood (16.), toplamda 8 trilyon doları aşan piyasa değerini yönetiyor. Kararları, yapay zekanın küresel ölçekte gelecek on yıl boyunca hızını, yönünü ve istikrarını belirliyor.
Ciddi servetler biriktiriyorlar
Yapay zeka yarışının hızlanmasıyla birlikte Anthropic’in kurucu ortağı ve başkanı Daniela Amodei (73. sıradan listeye ilk kez girdi), şirketinin 183 milyar dolarlık değerlemeye ulaşmasıyla kendi servetini yaratan bir milyarder oldu. Öne çıkan yapay zeka şirketlerinde hem kurucu hissesi hem de yönetim yetkisi taşıyan az sayıdaki kadından biri. OpenAI CFO’su Sarah Friar (50.), yarışı ateşleyen şirketin sermayesini yönetiyor. Bu pozisyonlara ulaşabilen kadınlar ciddi servet biriktirse de özellikle kurucu rollerindeki kadın sayısı hala az.
En büyük 25 ekonominin sadece 3’ünü kadınlar yönetiyor
Siyasi otorite, teknoloji altyapısının artık ulusal hayatta kalma meselesi haline geldiğini gösteriyor. Sanae Takaichi (3.), Ekim ayında Japonya’nın ilk kadın başbakanı oldu ve 4,2 trilyon dolarlık bir ekonomiyi yarı iletken güvenliğinin, savunma yeniden yapılanmasının ve demografik baskının kesiştiği bir anda yönetiyor. Bu kararların tümü, Doğu Asya güç dengelerini ve küresel üretim istikrarını şekillendirecek.
Bu örüntü, yapısal baskı altındaki diğer kıtalara da uzanıyor: Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen (No. 1) ve Avrupa Merkez Bankası başkanı Christine Lagarde (No. 2), enerji, savunma ve para politikasının kıtanın bütünleşip bütünleşmeyeceğini belirlediği örtüşen krizler arasında Avrupa’yı yönlendiriyor. Yakın üretim (nearshoring), Meksika devlet başkanı Claudia Sheinbaum’u (5.) Kuzey Amerika’nın üretim dönüşümünün merkezine yerleştiriyor. Nadir toprak elementleri için verilen küresel mücadele, kaynak zengini Namibya’nın başbakanı Netumbo Nandi-Ndaitwah’ı (79.) öne çıkarıyor. Dünyanın en büyük 25 ekonomisinden sadece 3’ü kadınlar tarafından yönetiliyor olsa da, bu kadınlar jeopolitik düzeni belirleyecek kırılma noktalarında liderlik ediyor.
Finans, farklı bir kaldıraç türü olarak çalışıyor. Citi CEO’su ve Yönetim Kurulu Başkanı Jane Fraser (8.), yeniden yapılandırma ve dalgalanma döneminde otoritesini pekiştirdi. DBS Grup CEO’su Tan Su Shan (29., yeni giriş), dünyanın en hızlı büyüyen bölgelerinden birinde kredi erişimini şekillendiriyor. Banco do Brasil başkanı ve CEO’su Tarciana Medeiros (18.), Latin Amerika’nın tarım ekonomisi ve ihracat motorunu finanse eden kurumu yönetiyor. Bu kadınlar, sermayenin akıp akmayacağını ve dolayısıyla ekonomilerin genişleyip daralacağını belirliyor.
Sanayide, kadınlar hükümetlerin bağımlı olduğu ancak kendilerinin işletebileceği altyapıları yönetiyor. SpaceX’in başkanı Gwynne Shotwell (20.), savunma ve küresel bağlantının arkasındaki sistemleri ayakta tutuyor. Liste aynı zamanda pek fark edilmeyen bir değişimi yakalıyor: kültürel otoritenin ekonomik bir motor haline gelişi.
Listeye ilk kez girenler
Listeye yeni giren Kim Kardashian (71.), Skims için 225 milyon dolar fon topladı, şirketi 5 milyar dolar değerlemeye ulaştı ve Nike ile NikeSKIMS’i başlattı; kültürel etkinin küresel bir marka ölçeğine nasıl ulaşabileceğini gösterdi. Netflix’in KPop Demon Hunters ekibindeki kadınlar (100.), yaş, cinsiyet ve ülke sınırlarını aşan dev bir hayran kitlesini kontrol ediyor. Listede yer alan pek çok kişi gibi onların başarısı da hedef kitlelerini doğrudan kontrol etmelerinden geliyor.
Bu yılki liste, kritik bir gerçeği gözler önüne seriyor: Kadınlar gelecek on yılı tanımlayacak sistemleri yönlendiriyor, fakat gücün en üst katmanları hala seçici biçimde korunuyor. Etkileri derin, yapısal ve küresel; ancak kontrol mimarisi hala bu etkinin gerisinde. Dünyanın gerçekten eşit liderliğe mi yöneleceği, yoksa kadınların tam olarak kontrol edemedikleri kurumları istikrara kavuşturmaya devam etmesine mi bağlı kalacağı, gücün bir sonraki bölümünü belirleyecek.
Dünyanın En Güçlü Kadınları 2025 ilk 10
1. Ursula von der Leyen - Avrupa Komisyonu Başkanı
2. Christine Lagarde - Avrupa Mekez Bankası Başkanı
3. Sanae Takaichi - Japonya Başbakanı
4. Giorgia Meloni - İtalya Başbakanı
5. Cladia Sheinbaum - Meksika Cumhurbaşkanı
6. Julie Sweet - Accenture'nin CEO'su ve Yönetim Kurulu Başkanı
7. Mary Barra - General Motors CEO'su
8. Jane Fraser - Citi CEO'su
9. Abigail Johnson - Fidelity Investmens CEO'su
10. Lisa Su - AMD CEO'su
Dünyanın En Güçlü Kadınları listesindeki 100 ismin tamamı için tıklayın.