Zelenskiy ve Putin İstanbul’da görüşecek mi?

Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, hafta sonu yaşanan diplomatik hareketliliğin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i perşembe günü İstanbul'da barış görüşmeleri için şahsen görüşmeye davet etti. Putin'in yorumları, Ukrayna ve Avrupalı müttefiklerinin 30 günlük bir ateşkese imza atma talebini reddetmesi ancak Rusya'nın Ukrayna ile doğrudan müzakerelere hazır olduğunu söylemesinin ardından geldi. Putin iki ülke heyetlerinin perşembe günü Türkiye'de bir araya geleceğini söyledi.

Avrupalı liderler Putin ateşkesi kabul edene kadar müzakere yapılmaması gerektiğinde ısrar etseler de ABD Başkanı Donald Trump Truth Social'da yaptığı bir paylaşımda Zelenskiy'e müzakereleri derhal kabul etmesi için baskı yaptı. Kısa bir süre sonra Zelenskiy sürpriz teklifini kamuoyuna açıkladı.

Üç yıllık savaşın ardından Putin’in barış görüşmeleri önerisi

Ukrayna lideri yaptığı açıklamada “Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin'i Türkiye'de bekliyor olacağım. Şahsen. Umarım Ruslar bu kez bahane aramazlar” dedi. 

İki lider hiç doğrudan iletişim kurmadı

Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı işgalini başlatmasından bu yana iki lider doğrudan iletişim kurmadı ve savaşın başlamasından kısa bir süre sonra, Mart 2022'den bu yana Moskova ve Kiev arasında kamuoyunca bilinen hiçbir görüşme yapılmadı.

ABD Başkanı Trump sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna ile ateşkes Anlaşması yapmak istemiyor, bunun yerine perşembe günü Türkiye'de bir araya gelerek KAN GÖLÜ'nün sona erdirilmesini müzakere etmek istiyor. Ukrayna bunu DERHAL kabul etmelidir. En azından bir anlaşmanın mümkün olup olmadığını belirleyebilecekler ve eğer mümkün değilse, Avrupalı liderler ve ABD her şeyin ne durumda olduğunu bilecek ve buna göre hareket edebilecekler!” ifadelerini kullandı. 

Avrupalı liderlerin ateşkes talebi

30 günlük ateşkes talebi cumartesi günü Kiev'i ziyaret eden İngiltere, Fransa, Almanya ve Polonya liderleri tarafından dile getirildi ve Zelenskiy ile birlikte ortak bir basın toplantısı düzenlemeden önce Trump ile bir telefon görüşmesi yaptılar. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Putin'in teklifi reddetmesi halinde “Başkan Trump'la ve tüm ortaklarımızla birlikte çalışarak karşılık vereceğiz, yaptırımları arttıracağız ve Rusya'yı masaya dönmeye zorlamak için Ukrayna'nın savunmasına yönelik askeri yardımımızı arttıracağız” dedi.

Putin'in ültimatoma yanıtı, yerel saatle gece 2'ye yakın bir saatte Kremlin'in törensel bir odasında gazetecilere okunan alışılmadık bir açıklama şeklinde geldi. Ukrayna'yı daha önceki ateşkesleri ihlal etmekle suçlayan Putin, bunlara rağmen iki tarafa görüşmeler için bir araya gelmelerini önerdiğini ve bu görüşmelerin perşembe günü İstanbul'da yapılabileceğini söyledi. Rus lider görüşmeye kimlerin katılacağını söylemedi ancak analistler en üst düzey diplomatik yardımcılarını göndermesini bekliyordu. Putin, “Ukrayna ile ciddi görüşmelere hazırız ve çatışmanın temel nedenlerini çözmek istiyoruz” dedi.

Zelenskiy, Putin'e İstanbul'da doğrudan bir görüşme teklif ederek inisiyatifi ele geçiriyor ve nadiren spontane seyahat eden Rus lider üzerinde ya görüşmeye katılması ya da geri adım atması yönünde baskı kuruyor gibi görünüyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da pazar sabahı X'te Putin ateşkesi kabul edene kadar hiçbir görüşmenin mümkün olmayacağını yazmıştı. “Silahlar konuşurken müzakere yapılamaz. Aynı anda siviller bombalanıyorsa diyalog olamaz” diye yazdı.