Reel kesimde güven geriledi: İhracat ve üretim beklentileri zayıflıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Haziran 2025 İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarına göre, mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA) bir önceki aya kıyasla 0,2 puan azalarak 98,4 seviyesine geriledi. Bu değer, reel kesim temsilcilerinin ekonomik faaliyetlere ilişkin kötümser bir görünüm içinde olduğunu ortaya koydu.
Mevsimsellikten arındırılmamış RKGE ise 1,1 puanlık düşüşle 100,3 seviyesinde gerçekleşti. Endeks, eşik değerin hâlâ üzerinde olsa da, ivme kaybına işaret ediyor.
İhracat ve istihdam beklentileri zayıflıyor
Anket sonuçları, gelecek üç aya yönelik ihracat sipariş miktarı, üretim hacmi ve iç piyasa sipariş miktarındaki artış beklentilerinin önceki aya kıyasla zayıfladığını gösterdi. Gelecek üç aya dair istihdam beklentileri de gerilerken, yalnızca sabit sermaye yatırım harcamalarına dair beklentilerde artış gözlendi.
Öte yandan, son üç aya yönelik üretim hacmi değerlendirmeleri artış bildirenler lehine güçlenirken, ihracat siparişlerinde ise önceki aya göre zayıflama dikkat çekti. İç piyasa siparişlerinde azalış yönündeki eğilim yerini artış beklentisine bıraktı.
Maliyet ve fiyat beklentilerinde gerileme
Gelecek üç ayda birim maliyet ve satış fiyatlarında artış bekleyenlerin oranında düşüş gözlendi. Bu da enflasyonist baskıların sınırlı kalabileceği sinyalini veriyor. Ayrıca yıllık üretici fiyatları enflasyonu beklentisi, bir önceki aya kıyasla 1,2 puan azalarak yüzde 37,2 olarak kaydedildi.
Sanayi dalındaki genel gidişata ilişkin değerlendirmelerde kötümserlik artış gösterdi. Bir önceki aya kıyasla daha olumsuz değerlendirmede bulunan firma oranı yükseldi. Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerde ise önemli bir değişim görülmedi.
Sabit sermaye yatırımlarında gelecek 12 aya dair artış beklentisi bir önceki aya göre güçlendi.
Kapasite kullanımı ve sipariş stoklarında zayıflama
Kapasite kullanım oranı Haziran’da yüzde 74,6 seviyesinde ölçülürken, mevcut mamul mal stoklarının mevsim normallerinin üzerinde olduğu yönündeki algı zayıfladı. Kayıtlı toplam siparişlerin üretimi sürdürebilme süresi ise geriledi.
