Elon Musk Sam Altman’ın Ortadoğu’daki yapay zeka anlaşmasını engellemeye çalıştı

OpenAI, geçtiğimiz günlerde Abu Dabi'de dünyanın en büyük yapay zekâ veri merkezlerinden birini inşa etmek üzere bir anlaşma kazanan bir grup Amerikan teknoloji devine liderlik etti. Wall Street Journal’a konuşan kaynaklara göre Elon Musk perde arkasında, kendi yapay zeka girişimini içermemesi halinde anlaşmayı bozmaya çalıştı.

Musk, Birleşik Arap Emirlikleri başkanının kardeşi tarafından kontrol edilen bir yapay zeka firması olan G42'nin yetkilileriyle yaptığı görüşmede, bir araya gelenlere bir uyarıda bulundu: Bazı kişilere göre şirketi xAI anlaşmaya dahil edilmediği sürece ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmayı imzalama şansı yoktu. 

Altman’ın gideceğini duyunca geziye katıldı

Beyaz Saray yetkililerine göre Musk Trump'ın mayıs ayı ortasında üç Körfez ülkesini kapsayan turundan hemen önce OpenAI CEO’su Sam Altman'ın da geziye katılacağını ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde bir anlaşma üzerinde çalışıldığını öğrendi ve bu duruma sinirlendi. Daha sonra geziye kendisinin de katılacağını söyledi ve Suudi Arabistan'da Başkan'ın yanında yer aldı. 

Musk'ın şikayetlerinin ardından Trump ve ABD'li yetkililer anlaşma şartlarını gözden geçirdi ve ilerlemeye karar verdi. Beyaz Saray yetkilileri Musk'ın Altman'a fayda sağlayacak gibi görünen bir anlaşmayı istemediğini söyledi. Yetkililerden biri, yardımcılarının Musk'ı en iyi nasıl sakinleştirebileceklerini tartıştıklarını, çünkü Trump ve başkanın yapay zeka ve kripto danışmanı David Sacks'ın anlaşmayı Ortadoğu gezisi bitmeden duyurmak istediklerini söyledi. 

Musk WSJ’nin konuyla ilgili yorum talebine yanıt vermedi. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, “Başkan Trump ve olağanüstü ekibi sayesinde Amerikan halkı için harika bir anlaşma daha oldu” dedi. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi Musk'ın anlaşmayla ilgili endişelerini dile getirdiğini ve “tüm yapay zeka şirketleri için adalet konusundaki kaygılarını ilettiğini” belirtti.

Geçen yıl Musk, Cumhuriyetçi siyasetin en güçlü bağışçılarından biri olarak ortaya çıktı. Girişimci, Trump'ın yeniden Beyaz Saray'a seçilmesi için yaklaşık 300 milyon dolar harcadı ve Başkan’ın yakın danışmanı oldu. Musk dün aralarında Tesla'nın da bulunduğu beş şirketi üzerinde çalışmaya daha fazla zaman ayırabilmek için Hükümet Verimlilik Dairesi'ndeki görevinden istifa etti.

Musk-Altman anlaşmazlığı

Altman ve Musk 2015 yılında OpenAI'ı birlikte kurdular ancak Musk bir güç mücadelesinin ardından 2018 yılında şirketten ayrıldı. O zamandan beri eski kurucu ortağına açıkça cephe aldı. OpenAI'ın kâr amacı gütmeyen misyonuna ihanet ettiği iddiasıyla dava açtı, Altman’ın güvenilir olmamakla suçladı. Musk, OpenAI'ın hit ürünü ChatGPT'nin piyasaya sürülmesine kendi rakip girişimi xAI'yı piyasaya sürerek yanıt verdi. Ancak xAI, OpenAI'ın sohbet robotunun elde ettiği ilgiyi ya da ticari başarıyı elde edemedi. 

BAE’nin çipler için yaptığı lobi

Trump'ın mayıs ayındaki Körfez ziyaretinden önceki aylarda, BAE ulusal güvenlik danışmanı ve başkanın kardeşi Şeyh Tahnoon bin Zayed al Nahyan ve BAE'den diğer yetkililer öncelik edinmek için lobi çalışması başlattı: Çok sayıda yapay zeka çipleri istiyorlardı ve bunları elde etmek için büyük harcamalar yapmaya hazırdılar. 

Küçük petrol devleti, yapay zekayı ekonomisini çeşitlendirmenin çok önemli bir yolu olarak görüyor. ABD eski Başkanı Joe Biden yönetiminin BAE'nin ve diğer birçok ülkenin Nvidia ve diğer çip üreticilerinin en yeni ürünlerini serbestçe satın almasını kısıtlamasının ardından BAE, Trump yönetimine baskı yaptı. BAE, çip ihracat kurallarında değişiklik yapılması için ABD'ye dev yatırımlar sözü verdi, etkili CEO'lar nezdinde lobi faaliyetleri yürüttü ve Trump ailesine ait bir şirketi destekledi. 

Stratejinin önemli bir ayağı da Amerikan yapay zeka şirketlerini Abu Dabi'ye getirmekti. Yetkililer, nihayetinde çeşitli ABD şirketlerinin sunucularını barındıracak beş gigawattlık bir yapay zeka veri merkezi kümesini (ABD'deki tek bir tesisten çok daha büyük bir proje) barındırabilecek bir alan hazırladı. 

Müzakereler hakkında bilgi sahibi olan kişiler, Tahnoon'un mart ayında Beyaz Saray'a yaptığı ziyaretin ardından Trump yönetiminin BAE ile ülkenin çok daha fazla çip satın almasına olanak tanıyacak ve bir ABD yapay zeka şirketi için yeni bir veri merkezini de içerecek bir anlaşmaya yeşil ışık yaktığını söyledi. 

Tahnoon, Musk'ınki de dahil olmak üzere birkaç büyük ABD yapay zeka girişimine yatırım yapmış olsa da G42, açılış veri merkezi için OpenAI'ya odaklandı ve bir anlaşma yapmak için ChatGPT üreticisi ve diğer şirketlerle (Oracle, Nvidia, Cisco ve SoftBank) birlikte çalıştı. 

Stargate anlaşmasına da tepki vermişti

Anlaşmayı bilen kişiler, ABD'li yetkilileri ve şirketleri kazanmak için G42'nin binaların inşaat maliyetini ödeyeceğini ve daha sonra ABD'de benzer büyüklükte bir projeyi finanse etmesi gerekeceğini söyledi. Anlaşma nihayetinde 22 Mayıs'ta açıklandı ancak bazı ayrıntılar henüz tamamlanmadı. Trump'ın Beyaz Saray'a döndükten kısa bir süre sonra ABD'de yaptığı benzer bir anlaşmadan esinlenerek Stargate U.A.E. olarak adlandırıldı. 

Musk'ın tepkisi, ocak ayında Trump'ın OpenAI, Oracle ve SoftBank ile yaptığı ABDStargate anlaşmasına verdiği tepkiye benziyor. The Wall Street Journal'ın haberine göre Musk Beyaz Saray kompleksindeydi ve Altman ile Trump 500 milyar dolarlık yatırımı lanse ettiklerinde gafil avlanmıştı. Musk, Stargate'in destekçilerinin ihtiyaç duydukları paraya sahip olmadıklarını iddia ederek proje hakkında şikayette bulundu. Hatta ocak ayındaki anlaşmayı eleştirmek için sosyal medya platformu X'i de kullandı. 

Birleşik Arap Emirlikleri, özellikle de Trump'a yakınlaşmasından bu yana Musk ile bağlar kurdu. Tahnoon'un MGX fonu, aralık ayında açıklanan xAI'ın 6 milyar dolarlık fonunda büyük bir yatırımcıydı ve şubat ayında Dubai, Musk'ın BAE’nin yapay zeka bakanı ile görüntülü konuştuğu bir konferansta duyurulan 11 millik bir tünel ağı inşa etmek için Musk'ın Boring Company'si ile bir anlaşma yaptı. 

Musk'ın xAI'ı da dev veri merkezi kümelenmesinde gelecekteki tesisler için olası bir aday olarak görülüyor. Anlaşma hakkında bilgi sahibi olan kişiler, ABD ve BAE arasındaki çerçeve anlaşması kapsamında xAI'ın, yıllık olarak izin verilen 500 bin çipin çoğunu satın almak için şartlı olarak onaylanan ABD şirketlerinden oluşan kısa bir listede yer aldığını söyledi.