Britanya Trump’ı etkilemek için monarşiye güveniyor
Bu hafta, Britanya hükümeti kraliyet kozunu oynayacak. Kral 3. Charles, Prens William ve bin 500’den fazla asker, çarşamba günü ABD Başkanı Trump’ı Windsor Kalesi’nde karşılayacak. Amaç, ABD başkanını etkilemek ve onlarca yılın en İngiliz hayranı Amerikan lideriyle diplomatik ilişkileri sağlamlaştırmak.
İki gün boyunca, bin yıllık kalenin çevresi adeta bir kraliyet tema parkına dönüştürülecek. Trump ve eşi, askeri bandolar eşliğinde atlı arabayla seyahat edecek, top atışları ve hava gösterileri izleyecek ve görkemli bir ziyafetin onur konuğu olacak. Böylece Trump, Buckingham Sarayı’na 2019’da yaptığı ziyaretten sonra kendisi onuruna iki kez devlet ziyareti düzenlenen ilk ABD başkanı olacak.
“İki kez onurlandırıldım”
Bu kraliyet kırmızı halı töreni şimdiden istenen etkiyi göstermeye başladı. Trump, pazar akşamı gazetecilere yaptığı açıklamada yaklaşan ziyareti hakkında övgü dolu sözler söyledi ve kraliyet tarihine geçtiğini belirtti. “Bunu daha önce hiç yapmadılar, iki kez onurlandırıldım. Gerçekten heyecan verici olacak” ifadelerini kullandı.
Bu tür devlet ziyaretlerine kimin davet edileceğine karar veren Britanya hükümeti için çok önemli konular söz konusu. Birleşik Krallık hükümeti, Trump’ın Britanya’ya olan yumuşak duygularını kullanarak onun küresel ticaret savaşında yolunu bulmaya çalıştı ve şimdiye dek çoğu ülkeye uygulanan tarifelere kıyasla daha düşük gümrük vergilerini kapsayan bir anlaşma elde etti. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, bu yeni gösterişli seremoni dozunun Trump’ı, perşembe günü yapılacak ikili görüşmede çelik tarifeleri ve Avrupa güvenliğine ABD desteğini artırma konularında yumuşatacağını umuyor.
“Starmer kraliyet silahını etkili kullanıyor”
Trump’ın ilk döneminde Londra’da kıdemli ABD büyükelçiliği yetkilisi olarak görev yapan eski kariyer büyükelçisi Lewis Lukens, “Starmer, Birleşik Krallık monarşisini diplomatik bir silah olarak çok etkili bir şekilde kullanıyor ve bu da belki Trump’tan gelen en kötü sosyal medya saldırılarının ya da daha sert tarifelerin önüne geçilmesini sağladı” dedi.
Trump’ın ziyareti, ABD ve Birleşik Krallık arasında teknoloji, finansal hizmetler, yapay zeka ve nükleer enerji alanlarında daha büyük iş birliklerinin duyurularıyla aynı zamana denk gelecek. Ancak İngiliz yetkililer, Trump ile hiçbir şeyin garanti olmadığını kabul ediyor. Potansiyel gerilim alanları arasında, Birleşik Krallık’ın gelecek haftalarda Filistin devletini tanıma kararı ve geçen hafta Washington büyükelçisini, pedofili suçlusu Jeffrey Epstein ile geçmişteki dostluğu nedeniyle görevden alma kararı yer alıyor.
ABD’li yetkililer, bu devlet ziyaretinin yalnızca iki ülke arasındaki “özel ilişkiyi” vurgulamakla kalmayacağını, aynı zamanda kraliyet ailesi için biraz daha hassas bir konuyu da kutlayacağını söylüyor: Amerika’nın, Britanya monarşisinden ayrılarak bağımsızlığını kazandığı kuruluşunun 250. yıldönümü.
Son yüzyılda, Britanya monarşisi dış politikada büyük bir dönüşüm geçirdi: Devasa bir imparatorluğun yöneticilerinden, birer ünlü diplomata evrildiler. Kraliyet temelli yumuşak güç, Britanya’nın dünyadaki ekonomik ve askeri etkisi azaldıkça hükümet için giderek daha önemli bir dayanak haline geliyor. Özellikle ABD ile olan özel ilişki giderek daha dengesiz bir hal aldı. Öyle ki, bir kralın evinde gece geçirmek fikri, ABD Başkanı’nı mutlu tutmak için hayati hale geldi. Trump, merhum 2. Kraliçe Elizabeth’e olan hayranlığını sıkça dile getirdi; İskoç olan annesi de Kraliçe’yi çok beğenirmiş. Ayrıca Charles’a da özel bir ilgisi var, 1990’larda onu Mar-a-Lago kulübüne onursal üye yapmıştı.
Starmer hükümeti Trump’ı etkilemek için hiç zaman kaybetmedi. Trump’ın MAGA hareketindeki birçok isim, örneğin Elon Musk göç ve ifade özgürlüğü gibi konular üzerinden Birleşik Krallık’a sert eleştiriler yöneltmişti ve Starmer, merkez sol bir İşçi Partisi hükümetinin lideri. Starmer, şubat ayında Trump’ı ziyaret ettiğinde yaptığı ilk işlerden biri, Charles’ın imzaladığı devlet ziyareti davetini elden teslim etmek oldu. Ancak deneyimli Britanyalı kraliyet gözlemcileri bu şovdan pek etkilenmedi; zira kralların kişisel davetiyelerinin halk önünde gösterilmesi adetten değil.
Ziyaretin Windsor’da yapılması da Trump için ayrı bir cazibe taşıyor zira Buckingham Sarayı şu anda tadilatta. Trump seyahat öncesi gazetecilere yaptığı açıklamada, “Windsor’ın muazzam olduğu söyleniyor. Bu tür bir ziyaret için daha önce Windsor hiç kullanılmamış” dedi. Trump ve eşi, kalenin şapelinde yer alan Kraliçe Elizabeth’in mezarını ziyaret ederek çelenk bırakacak. Çift ayrıca Prens William ve Galler Prensesi Catherine ile de bir araya gelecek.
Charles ve Trump’ın zıt görüşleri
Ancak Britanya hükümetinin monarşiye bu ölçüde güvenmesi, Kral Charles için belli bir rahatsızlığı da beraberinde getiriyor. Zira kralın görüşleri zaman zaman Trump’ınkilerle tamamen zıt. Örneğin Charles, çevre meselelerinin güçlü bir savunucusu. British Foreign Policy Group’un direktörü Evie Aspinall. “Trump örneği, Kral Charles’ın istemese bile en etkili biçimde nasıl kullanılabileceğini gösteriyor. Öyle anlar olacak ki Charles kendini oldukça rahatsız hissedecek” dedi.
Ayrıca Charles, Trump’ın başkanlığının ilk döneminde zaman zaman ilhak etmeyi düşündüğünü söylediği Kanada’nın da kralı. Bu açıklamalar Ottawa’yı kızdırmıştı. Charles, Ukrayna’nın da sıkı bir destekçisi ancak Trump bu ülkeye kalıcı güvenlik garantileri vermezse Ukrayna’nın egemenliği riske girebilir. Üstelik kamuoyu yoklamaları Trump’ın Britanya halkı arasında pek sevilmediğini gösteriyor; bu da Kral Charles’ın ABD başkanına gösterdiği yoğun ilgiyi halktan kopuk gösteriyor. Herhangi bir kalabalık Windsor alanına yaklaştırılmayacak.
Kral Charles, hükümet onayı olmadan kamuoyuna konuşamıyor; dolayısıyla kişisel duygularının dışa vurulması beklenmiyor. Ancak Charles’ın zaman zaman dolaylı biçimde Trump’a karşı hoşnutsuzluğunu ifade ettiğine inanılıyor. Örneğin Trump, bu yılın başlarında Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’e Beyaz Saray’da sert sözler söyledikten hemen sonra, Charles’ın Zelenskiy’i çaya davet ettiği fotoğraflar yayımlandı.
