Bill Gates’e göre Çin nükleer enerji yatırımlarında dünyayı geride bırakıyor

Teknoloji milyarderi Bill Gates’e göre yeni nesil nükleer reaktörler geliştirme yarışında Çin, ABD ve diğer ülkelere karşı giderek daha iddialı bir konuma geliyor. Microsoft’un kurucu ortağı, Çin’in nükleer çalışmaları hakkında “Füzyon ve fisyon konusundaki çalışmaları çok etkileyici” dedi. Ülkenin füzyona yaptığı yatırımın “dünyanın geri kalanının toplamından iki kat fazla” olduğunu da ekledi.

Çin elektrikli araçlar, güneş panelleri ve piller gibi birçok yeşil çözümün geliştirilmesi ve üretiminde, ayrıca nadir toprak elementleri gibi enerji dönüşümü için kritik malzemelerde açık ara önde bulunuyor. Gelişmiş nükleer reaktörler ise Çin’in henüz benzer bir büyük üstünlük kuramadığı az sayıdaki alanlardan biri. Küresel ölçekte nükleer endüstrinin önünde pek çok engel bulunuyor: kurumların onay süreçleri, yeni nesil yakıt için tedarik zinciri oluşturmak ve füzyon özelinde, öncelikle net enerji üretimini başarmak gibi.

Yine de ülkeler, artan veri merkezi talebini karşılamak için yeni enerji kaynakları ararken, küçük modüler reaktörler ve nükleer füzyona olan ilgi büyüyor. BloombergNEF’in nisan ayında yayımladığı bir rapora göre ABD’de veri merkezlerinin 2035 yılına kadar ülkenin toplam elektrik kullanımının yaklaşık yüzde 9’unu oluşturması bekleniyor. Bu oran 2024 seviyesinin iki katından fazla. Bloomberg Intelligence’ın yakın tarihli bir raporuna göre bu artan talep nükleer enerjiye yönelik 350 milyar dolarlık bir harcama patlamasını tetikleyecek.

Veri merkezleri için çözüm

Gates, nükleer enerjiyi hem veri merkezlerinin ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamak hem de elektrik maliyetlerini düşürmek için bir çözüm olarak görüyor. Yapay zeka, elektrik faturalarını yükseltiyor; Gates, bu eğilimin ısı pompaları ve elektrikli araçların daha yaygın benimsenmesiyle daha da artacağını söylüyor. ABD’nin bol doğalgaz kaynaklarına sahip olmasına rağmen, bu yakıt 2023’te ülke elektrik üretiminin neredeyse yarısını oluşturdu. Gates, “sonsuz doğalgazımız yok” diye uyardı.

Gates uzun vadede, muhtemelen elektrik üretmenin en ucuz yolu ya fisyon ya da füzyon olacak diyor. Ancak şu anda hem füzyon hem de gelişmiş fisyon teknolojileri hala pahalı ve kanıtlanmamış durumda. Gates’in kurduğu iklim yatırım firması Breakthrough Energy Ventures, füzyon öncüsü Commonwealth Fusion Systems ve yeni nesil fisyon reaktörleri geliştiren TerraPower (Gates’in aynı zamanda kurucusu olduğu bir şirket) gibi birkaç nükleer girişimi finanse etti.

Teknoloji şirketleri nükleer yatırımları artırıyor

Rüzgar ve güneş gibi diğer karbon içermeyen enerji kaynaklarının aksine, nükleer enerji ABD’de Donald Trump yönetiminin desteğini almış durumda. Ekim ayında Utah’ta düzenlenen bir zirvede konuşan ABD Enerji Bakanı Chris Wright, dinleyicilerine “nükleer enerjinin yeniden ilgi çekici hale geleceğini” söyledi. Wright, Enerji Bakanlığı’na katılmadan önce küçük modüler reaktör girişimi Oklo’nun yönetim kurulunda görev yapmıştı.

Microsoft’tan Alphabet’in Google’ına kadar giderek artan sayıda büyük teknoloji şirketi, gelecekteki elektrik arzını güvence altına almak için nükleer girişimlerle enerji satın alma anlaşmaları imzaladı. Ancak Gates’e göre bu girişimlerin ölçekli elektrik üretimine geçmesi hala uzun zaman alacak. Gates, “Nükleer enerji, genel olarak veri merkezlerinin elektrik ihtiyacına 2035’e kadar büyük bir katkı yapmayacak” dedi. 2035 tahmininin de her şeyin yolunda gitmesine bağlı olduğunu ekledi.