Tesla satışlarını artıracak bir çözüm yolu bulmakta zorlanıyor
Tesla CEO’su Elon Musk bu yılın büyük bölümünü otomobil üreticisinin robotik girişimlerine ve yeni onaylanan 1 trilyon dolarlık maaş paketi için hissedar desteği kazanmaya ayırdı. Bu sırada Tesla’nın ana işi olan otomobil satışlarında görünüm kötüleşiyor.
Tesla, dünyanın en büyük üç otomobil pazarında: Avrupa, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri'nde satış baskısıyla karşı karşıya. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği tarafından açıklanan verilere göre elektrikli araç üreticisinin Avrupa’daki satışları ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 48,5 düştü. Yıl genelinde satışları bölgede yaklaşık yüzde 30 geriledi. Buna karşılık sektör genelinde elektrikli araç satışları yüzde 26 arttı.
Visible Alpha’ya göre Tesla’nın küresel araç teslimatlarında bu yıl yüzde 7 düşüş kaydedilmesi bekleniyor. 2024'te düşüş oranı yüzde 1'di. Bu durum, Amerikan otomobil alıcılarının 30 Eylül’de sona eren bir elektrikli araç vergi kredisine yetişmek için acele etmesiyle rekor seviyeye ulaşan üçüncü çeyrek teslimatlarına rağmen geçerli. Zayıf Avrupa sonuçları, geçen yılın sonlarında Musk’ın aşırı sağ figürleri övmesinin ardından bölgede protestoları tetikleyen satış karmaşasının hızlı bir şekilde toparlanmayacağına işaret ediyor. Musk son aylarda siyasete dair nispeten sessiz kalsa da Tesla’nın Avrupa’daki işlerinin toparlanmaması daha temel sorunlara işaret ediyor.
2023'te dünyanın en çok satan otomobiliydi
Daha 2023’te Tesla’nın Model Y SUV’u, benzinli veya elektrikli fark etmeksizin dünyanın en çok satan otomobiliydi. Ancak analistler, rakiplerin daha geniş ve gelişmiş, çoğu zaman daha ucuz elektrikli araçlar piyasaya sürerken Tesla’nın dar model yelpazesinin eskidiğini söylüyor.
Geçen yılın sonlarında Musk, hissedarlara 2025’te araç satışlarının yüzde 20–30 büyümesini beklediğini söylemişti. Ocak ayında şirket, tahmin vermeden büyümeye geri dönüş beklediğini açıkladı. Sonraki çeyrekte ise bu yönlendirmeyi tamamen geri çekti. Ekim ayında Tesla, herhangi bir büyümenin makroekonomik koşullara, araçlarına ne kadar hızlı otonomi ekleyebileceğine ve fabrika üretimini ne kadar artırabileceğine bağlı olacağını söyledi.
Diğer markaların elektrikli modelleri hızla artıyor
Tesla’nın sorunlarının en belirgin olduğu yer Avrupa. Burada 30 bin doların altında satılan bir düzineden fazla elektrikli model var ve daha fazlası da yolda. Çarpıcı tasarımlar ve geniş bir seçenek yelpazesiyle çok sayıda Çin markası Avrupa’ya giriyor. Reuters’a konuşan analistler, Tesla’nın Avrupa’da hızlı bir çözüm bulabilmesini beklemiyor çünkü şirket burada yalnızca iki kitle pazarı modeli sunuyor: Model 3 sedan ve Model Y. Tesla kısa süre önce satışları artırmak için Model Y’nin daha sade, daha düşük fiyatlı bir versiyonunu tanıttı.
Bu sırada diğer üreticilerin elektrikli modelleri hızla çoğalıyor. Birleşik Krallık’ta 150’den fazla elektrikli model, aralarında yeni Çinli rakiplerin de bulunduğu çeşitli markalar tarafından sunuluyor. Electrifying.com adlı EV satın alma rehberi sitesine göre gelecek yıl en az 50 yeni elektrikli model piyasaya çıkacak. Electrifying.com CEO’su Ginny Buckley, “Bu 50 modelin içinde hiç Tesla yok" dedi.
Avrupa genelinde Çinli BYD, ekim ayında 17 bin 470 araç sattı. Bu sayı, Tesla’nın satışlarının iki katından fazla. Bu arada, Tesla’nın Avrupa’daki EV pazarındaki hakimiyetinin ne kadar azaldığını gösteren çarpıcı bir işaret olarak, Almanya’nın Volkswagen’i bu yıl eylüle kadar elektrikli araç satışlarını yüzde 78,2 artırarak 522 bin 600 adede çıkardı. Bu da Tesla’nın satışlarının üç katı.
VW’nin elektrikli araç çabaları, 2017 dizel emisyonu hile skandalının ardından teknolojiye tümüyle sarılmasına rağmen yıllarca sendelemişti. Öyle ki, VW’nin eski CEO’su bir zamanlar Musk’ın şirketinin oluşturduğu riskten açıkça endişe duyuyordu.
Çin'de üç yılın en düşük seviyesi
Çin’de Tesla’nın satışları ve pazar payı düşüyor ancak Avrupa’daki kadar keskin değil. Tesla’nın Çin teslimatları ekimde yüzde 35,8 düşerek üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Yıl genelinde Tesla’nın Çin satışları ekim itibariyle yüzde 8,4 azalmış durumda. Tesla, Chery gibi yenilenmiş Çinli markalarla ve haziranda piyasaya çıktığından beri hızla Model Y’ye rakip haline gelen Xiaomi’nin YU7’si gibi yeni oyuncularla karşı karşıya.
ABD’de Tesla satışları, araştırma şirketi Motor Intelligence’a göre, 30 Eylül’de sona eren 7 bin 500 dolarlık krediyi kaçırmak istemeyen tüketicilerin son dakika hamlesiyle eylülde yüzde 18 arttı. Ancak bu eğilim ekimde tersine döndü ve satışlar yüzde 24 geriledi. Otomotiv yöneticileri, EV pazarının soğuk kalmasını bekliyor.
Bazı analistler, Tesla’nın satışları canlandırmak için yeni bir araca ihtiyaç duyduğunu söylüyor. Ancak Musk odağını otonom robot taksilere ve insansı robotlara kaydırdığı için, insan sürücüler için üretim hattında yeni bir model olduğuna dair çok az kanıt var. Bununla birlikte, Musk’ın yeni maaş paketi büyük bir satış büyümesi gerektirmiyor. CEO, Tesla gelecek on yıl boyunca yılda ortalama 1,2 milyon araç satarsa ve hisse değeri artarsa milyar dolarlık ödülü alabilecek. Bu şirketin 2024’te sattığından yaklaşık yarım milyon daha az.
