TÜİK ilk kez Aktif Yaşlanma Endeksi'ni yayımladı: Türkiye sondan ikinci sırada
Aktif yaşlanma endeksi; yaşlı bireylerin çalışma hayatına katılımı, toplumsal hayatta yer alma düzeyi, bağımsız ve güvenli yaşama imkanı ile yaşlılığa uygun yaşam koşullarına sahip olup olmadıklarını ölçen dört farklı bileşenden oluşuyor. Endeks puanları sıfır ile 100 arasında değişiyor ve yüksek puanlar, yaşlı bireylerin daha aktif ve kaliteli bir yaşam sürdüğünü gösteriyor.
Genel endekste küçük artış: 29,7 puan
Türkiye’nin genel AYE puanı 2023’te 28,7 iken 2024’te 29,7’ye yükseldi. Avrupa Birliği ülkelerinin 2018 yılı ortalaması ise 36,8 olarak kaydedildi. Türkiye, Yunanistan’ın hemen ardından sondan ikinci sırada yer aldı.
İstihdamda altı ülkeyi geçti
Yaşlı bireylerin istihdama katılımını ölçen bileşene göre, Türkiye 2023’te 25,9 olan puanını 2024’te 27,6’ya çıkardı. Bu oranla Türkiye, İspanya, Slovenya, Belçika, Yunanistan, Hırvatistan ve Lüksemburg’un önünde yer aldı. AB ortalaması ise 33,8 seviyesinde.
Topluma katılımda yine ortalamanın altında
Topluma katılım; gönüllülük, aileye destek, yaşlı bakımına katkı ve siyasi katılım gibi kriterlerle ölçülüyor. Türkiye bu alanda 2023’te 12,0 puan alırken, 2024’te bu oran 12,5’e yükseldi. AB ortalamasının 17,9 olduğu bu alanda Türkiye, beş ülkeyi geçerek geride kaldı: Portekiz, Yunanistan, Macaristan, Litvanya ve Bulgaristan.
Bağımsız ve güvenli yaşamda da düşük seviye
Yaşlı bireylerin sağlıklı, güvenli ve bağımsız bir yaşam sürdürebilme durumunu değerlendiren bileşende Türkiye’nin 2023 puanı 65,5 iken, 2024’te bu değer 65,0’a geriledi. AB ortalamasının 70,4 olduğu bu alanda Türkiye, Romanya, Litvanya, Polonya, Yunanistan ve Letonya’nın önünde yer aldı.
AYE genel endeks değerinin AB üye ülkeleri ile karşılaştırması, 2018
Yaşlılık için uygun ortamda son sıralarda
Aktif yaşlanma için elverişli ortam ve kapasite bileşeni; sağlık beklentisi, zihinsel iyilik hali, teknoloji kullanımı, sosyal ilişkiler ve eğitim düzeyi gibi göstergeleri kapsıyor. Türkiye’nin bu alandaki 2024 puanı 46,1 olarak ölçüldü. 2018 AB ortalaması 58,1 olan bileşende Türkiye, sadece Romanya’yı geride bırakarak sondan ikinci sırada yer aldı.
