Reuters: BYD Macaristan yerine önceliği Türkiye’ye verdi
Çin’in en büyük otomobil üreticisi BYD, Avrupa’daki üretim planlarını önemli ölçüde revize etti. Reuters’ın şirket planlarına yakın iki kaynağa dayandırdığı haberine göre, BYD, Macaristan’ın güneyindeki Szeged kentinde inşa ettiği 4 milyar euroluk elektrikli araç fabrikasında seri üretimi 2026’ya erteledi ve bu tesisi ilk iki yıl kapasitesinin oldukça altında çalıştırma kararı aldı. Aynı dönemde ise Türkiye'deki yeni tesisin üretim takvimi öne çekildi ve hedeflenen kapasitenin çok üzerine çıkılması planlandı.
Macaristan’daki tesisin 2026’da yalnızca birkaç on bin araç üreteceği belirtilirken, fabrikanın ilk aşamada planlanan 150 bin araçlık kapasitesine ulaşamayacağı, ilerleyen yıllarda dahi tam kapasiteye çıkamayacağı vurgulandı. Kaynaklardan biri, Macaristan’daki yavaş üretim sürecine karşın Manisa’da inşa edilen 1 milyar dolarlık fabrikanın gelecek yıl içinde daha fazla araç üreteceğini belirtti. Aynı kaynak, Manisa’daki tesisin 2027’de 150 bin araçlık kapasiteyi aşacağını ve 2028’de üretimin daha da artırılacağını aktardı.
Şirket, Szeged’deki tesisin Ekim ayında faaliyete geçeceğini duyurmuştu ancak seri üretim tarihi hakkında kamuoyuna net bir açıklama yapılmamıştı. Reuters’a konuşan üçüncü bir kaynak da 2026’daki düşük hacimli başlangıcı doğruladı. BYD ise söz konusu haberle ilgili yorum yapmadı.
BYD, AB tarafından Çin menşeli elektrikli araçlara getirilen anti-sübvansiyon vergilerinden kaçınmak amacıyla Avrupa’da üretim yapmak istiyor. Şirketin şu anda Avrupa’da sattığı tüm araçlar Çin’de üretiliyor ve yüzde 10’luk standart gümrük vergisine ek olarak yüzde 17’lik ek tarife uygulanıyor. Böylece BYD için toplam vergi yükü yüzde 27’ye ulaşıyor.
Gümrük Birliği avantajı
Türkiye ise Avrupa Gümrük Birliği’ne dahil olduğu için, Manisa’daki tesisten çıkacak araçların AB’ye vergisiz ihraç edilebilmesi mümkün olacak. Bu avantaj, Türkiye’deki üretimi öne çıkarırken, Avrupa’daki yüksek iş gücü ve enerji maliyetleri de Çinli üreticilerin kararlarını etkileyen bir diğer unsur olarak öne çıkıyor.
BYD’nin Avrupa operasyonlarının merkezi olarak planlanan Macaristan, Başbakan Viktor Orban’ın Çin dostu politikaları sayesinde stratejik ortaklıklar kurmuş durumda. Ancak Reuters’a göre, şirketin üretim ekipmanlarını Çin’den Szeged’e taşıma süreci son aylarda yavaşlatıldı.
BYD'nin Türkiye'deki üretim planları da netleşmeye başladı. Şirket, Manisa’daki fabrikada Seal U SUV, Sealion 5 (tam elektrikli veya hibrit), Seal U Dmi ve Seal 06 Dm-i gibi modelleri üretmeyi planlıyor. Macaristan’da ise Atto 2, Atto 3, Dolphin ve düşük maliyetli Seagull gibi modeller gündemde.
Şirket, Avrupa’daki operasyonlarını yeniden yapılandırma sürecine girmiş durumda. Yerel pazarlarda yeterli bayi ağı kuramaması, yerli yöneticilere yatırım yapmaması ve tam elektrikli araçlara mesafeli pazarlarda hibrit modellere yönelmesi gibi stratejik hatalar, BYD’nin bazı adımlarını revize etmesine neden oldu. Buna rağmen markaya olan talep hızla artıyor. S\&P Global Mobility’ye göre BYD, 2024’te Avrupa’da 83 bin araç sattı. Bu rakamın 2025’te 186 bine, 2029’da ise yaklaşık 400 bine çıkması bekleniyor.
Şirketin Brezilya’daki fabrikasında da üretim artarken, burada görev alan Çinli taşeronlarla ilgili iş gücü ihlalleri gerekçesiyle hukuki süreç başlatıldı.
Mart ayında ise Türkiye, Çinli Chery markasının da 1 milyar dolarlık yatırım planladığını açıklamıştı. Bu gelişmeler, Türkiye’yi Çinli üreticiler için Avrupa’ya açılan bir üretim üssüne dönüştürmeye aday hâle getiriyor.
