BofA’dan uyarı: Türkiye sert inişe hazırlanmalı
ABD merkezli Bank of America (BofA), Türkiye ekonomisine yönelik 6 Mayıs tarihli özel değerlendirme raporunda, sıkı para politikasının etkileri ve rezerv kayıplarının sürdürülebilirliğine dair önemli uyarılarda bulundu. Raporda, “Mevcut koşulların devam etmesi hâlinde Türkiye ya iç talebi sert şekilde kısarak cari dengeyi fazla yönüne çevirecek ya da yeni döviz girişine ihtiyaç duyacak. Aksi takdirde tek seçenek sert iniş olur” denildi.
“Rezerv kaybı kalıcı olursa, faiz indirimi gecikebilir”
BofA analistlerine göre, politika faizinin yüzde 46 ve gecelik borç verme faizinin yüzde 49 olduğu mevcut durumda, Türkiye ekonomisi reel olarak en sıkı para politikası dönemini yaşıyor. Net rezervlerde swap hariç 49 milyar dolarlık kayba dikkat çeken banka, “Bu büyüklükteki bir pozisyonun yeniden inşa edilmesi zaman alır. Yerel döviz dönüşü başlamazsa veya cari fazla oluşmazsa faiz indirimi gecikebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Temmuzdan önce indirim beklenmiyor
Raporda, Merkez Bankası’nın haziran toplantısında faiz indirimi yerine “bekle-gör” politikasını sürdüreceği; temmuzda ise ilk indirimin gündeme gelebileceği tahmin edildi. Ancak bu beklentinin, rezerv kayıplarının kontrol altında tutulması ve enflasyonun tahminlere paralel seyretmesi koşuluna bağlı olduğu belirtildi.
Dış ticaret açığı yeniden artışta
Mart ayında 7,3 milyar dolar olan dış ticaret açığı, nisanda 12 milyar dolara yükseldi. Bu durumun iç talepte henüz ciddi bir yavaşlamaya işaret etmediği ifade edildi. Enerji ve altın dışı açık da geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyar dolar daha yüksek.
Banka ayrıca, TL cinsi kredi büyümesinin hızlandığına dikkat çekti: 13 haftalık yıllıklandırılmış kredi büyümesi yüzde 45 seviyesine ulaştı. “Bu da talep tarafının hâlâ canlı olduğunu gösteriyor” yorumu yapıldı.
Enflasyonda geçici iyimserlik
Nisan ayında enflasyon yüzde 3 olarak gerçekleşti ve BofA’nın yüzde 3,5’lik tahmininin altında kaldı. Enflasyonun mayısta yüzde 2,3 olarak gerçekleşmesi, yıl sonunda ise yüzde 28’e ulaşması bekleniyor. Raporda “Dezenflasyon süreci var ama yavaş ilerliyor” ifadeleri yer aldı.
Makroihtiyati önlemler işe yarasa da kalıcı çözüm değil
Merkez Bankası'nın son haftalarda aldığı zorunlu karşılık ve döviz satış kararlarının rezervler üzerinde kısa vadeli olumlu etkisi olacağı belirtilen raporda, “Bu önlemler geçici destek sağlar ancak cari açığı uzun vadede finanse edemez” denildi. BofA’ya göre rezervlerin toparlanması ve enflasyonla mücadele birlikte yürütülmezse, faiz indirimi eylül ayına sarkabilir.
Sert iniş riskine karşı politika senaryoları
Raporda, Türkiye için üç senaryo öne çıkarıldı:
Yumuşak iniş: Faiz indirimi yaz aylarında başlar, enflasyon düşüş eğilimini korur.
Sert iniş: İndirimler ertelenir, iç talep daralır, resesyon riski artar.
İnişsiz geçiş: Türkiye, geçmiş örneklerde olduğu gibi ani ekonomik toparlanma gösterir.
BofA, Türkiye'nin geçmişte birçok dış şoktan güçlü çıktığını hatırlatarak, “İnişsiz geçiş” ihtimalinin göz ardı edilmemesi gerektiğini de vurguladı.
