Avrupa'nın savunma şirketleri iş hacmi artarken işçi bulma telaşında

Pavel Cechal, çalıştığı Çek şirketinin füze ve insansız hava aracı motorları için daha fazla pozisyon üreterek iş gücünü iki katına çıkarabileceğini düşünüyor. Tabii işçi bulabilirlerse. Cechal'ın yaşadığı ikilem, ABD Başkanı Donald Trump'ın Washington'a bu kadar güvenmemeleri gerektiği yönündeki uyarılarına karşılık hükümetlerin mühimmat, tank ve diğer silah harcamalarını arttırdığı Avrupa'daki pek çok savunma şirketi tarafından paylaşılıyor.

Cechal, Prag'a arabayla iki saat uzaklıktaki Velka Bites'teki üretim tesisinde 800 kişi istihdam eden PBS Group'un operasyonlardan sorumlu başkan yardımcısı ve daha fazla işçi arıyor. "Eğer işgücü piyasasında bu kadar çok işçi olsaydı çoğunu hemen işe alırdık. Bunun için işimiz var” diyen Cechal, Reuters'a yaptığı açıklamada, firmanın geçen yıl ücretleri yüzde 8 artırdığını ve yetenekleri çekmek için 2025'te yüzde 10'luk bir zam daha planladığını belirtti.

İhtiyaç duyulan yetenekler yetersiz kalıyor

Bloğun 800 milyar euro’luk (896 milyar dolar) savunma harcaması hamlesinin gelecek on yıl içinde yüz binlerce istihdam yaratması beklenirken, ihtiyaç duyulan özel eğitimli yapay zeka mühendisleri, veri bilimcileri, kaynakçılar ve mekanikçiler yetersiz kalıyor. Reuters'in konuştuğu bir düzineden fazla şirket, işe alım uzmanları ve işçiler, silah üreticilerinin ücret ve sosyal haklara zam yapmanın yanı sıra diğer sektörlerden eleman kaçırdığını ve yerel öğrenciler arasında potansiyel eleman aradığını söyledi.

Velka Bites üretim tesisinin CEO'su Milan Macholan, PBS Group'un okullar ve üniversitelerle işbirliğinin ötesinde bir adım attığını söyledi ve Kendi çalışanlarımızı yetiştirdiğimiz kendi eğitim okulumuzu da açtık” dedi. Avrupa Komisyonu verilerine göre Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinden bu yana AB'nin askeri tedarik harcamalarının yüzde 78'i blok dışına çıkarken, ABD tek başına yüzde 63'ünü karşıladı; bunun nedeni kısmen Avrupa'nın savunma sektörünün devletler arasında bölünmüş olması.

Rusya’daki işe alımlar da etkiliyor

Avrupa Komisyonu verilerine göre Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgalinden bu yana AB'nin askeri tedarik harcamalarının yüzde 78'i blok dışına çıkarken, ABD tek başına yüzde 63'ünü karşıladı; bunun nedeni kısmen Avrupa'nın savunma sektörünün devletler arasında bölünmüş olması. AB bu alımların büyük bir bölümünü Avrupa'ya kaydırmayı planlıyor ve yeni eğitim ve işe alım stratejisinin savunma alanındaki işe alım açığını kapatmaya yardımcı olacağını umuyor. Bu arada Rusya'da, iyi finanse edilen silah sektörünün işe alımları başka yerlerde iş gücü sıkıntısına neden oluyor.

Ukrayna'da kullanılan CAESAR kundağı motorlu obüsünü üreten Fransız-Alman şirketi KNDS, şirketin Fransa'nın orta kesimindeki Bourges'da bulunan ana üretim tesisindeki vardiya sayısını arttırdı ve işe alımları yıllık yüzde 50 oranında yükseltti. KNDS Fransa Genel Müdürü Nicolas Chamussy, işe alımın önemli bir sorun olmaya devam ettiğini söyledi ve maaşlara ne kadar zam yapabileceklerinin bir sınırı olduğunu ekledi. Chamussy, "Unutmayın ki bir savaş ekonomisindeyiz ama aynı zamanda ekonomik bir savaşın da içindeyiz. Eğer ücretlerimiz kontrolsüz bir şekilde artarsa, daha az rekabetçi oluruz" dedi.

Sektör katılımcıları, otonom silah sistemleri geliştirebilecek yapay zeka uzmanlarının yanı sıra küçük hacimli ürünlerde uzmanlığa sahip kişilerin özellikle talep gördüğünü söyledi. Yönetim danışmanlığı firması Kearney yakın tarihli bir raporunda, savunma harcamalarının NATO'nun mevcut hedefi olan yüzde 2'den GSYİH'nin yüzde 3'üne çıkarılmasının Avrupa'da 760 bin kadar yeni vasıflı işçi gerektireceğini söyledi.

Otomotiv çalışanlarına talep var

Otomobil tedarikçisi Continental'in yakında kapanacak olan Gifhorn fabrikasında 25 yıldır çalışan Emrullah Karaca, yaklaşık 50 km kuzeyde bir fabrika işleten Rheinmetall'e geçmeyi düşünüyor. Ancak plastik teknolojisinde uzmanlaşmış bir makine operatörü olmak için eğitim alan üç çocuk babası, üç saatlik işe gidip gelme süresi olmayan diğer seçenekleri de değerlendiriyordu. Karaca, "25 yıldır işe beş dakika içinde ulaşma lüksüne sahiptim" dedi.

Yönetim Kurulu Başkanı David Hac, otomotiv sektöründeki sıkıntıların Çek mühimmat ve mermi üreticisi STV Group'un Prag'a 155 km uzaklıktaki Vysoke Myto tesisine gelecek yılın ortasına kadar katmayı hedeflediği 200'den fazla çalışanın bir kısmını işe almasına yardımcı olduğunu söyledi. Hac, "Otomotiv sektöründeki durumun kötüleşmesiyle birlikte, uzun zamandır ilk kez biraz seçim yapabileceğimiz bir durumdayız” diye konuştu.

Alman sensör ve radar üreticisi Hensoldt'un CEO'su Oliver Doerre, şirketin eski otomobil işçilerini tam zamanında üretime alışkın oldukları için kabul ettiğini söyledi. Doerre, "Seri üretime ve üretimin ölçeklendirilmesine giden bu yolda bize destek olacak uzmanlığı buradan kazanmayı umuyoruz" dedi.