Artan kakao fiyatları üreticileri alternatif tat arayışına itti

Artan ham madde fiyatları ve sürdürülebilirlik baskıları, çikolata ve şekerleme şirketlerini tatlılar için alternatif bileşenler bulmaya yönlendiriyor. Dünya genelinde kakao fiyatları rekor seviyelere ulaşırken, büyük üreticiler laboratuvar ortamında üretilen ve doğadan bağımsız alternatifler geliştirmek için harekete geçti.  

Mondelez ve Tate & Lyle’dan yatırım hamlesi

Oreo’nun üreticisi Mondelez International, bu ay hücre bazlı kakao üreten Celleste Bio’nun 4,5 milyon dolarlık tohum yatırım turuna katıldı. Öte yandan İngiliz gıda bileşenleri şirketi Tate & Lyle, sentetik bitki türevi moleküllerden tatlandırıcılar geliştirmek için BioHarvest Sciences ile ortaklık kurduğunu açıkladı.  

Bu adımlar, New York’ta kakao vadeli işlemlerinin ton başına 10.000 doları aşmasıyla gündeme geldi. Bir yıl önce başlayan fiyat artışı, nisan ayında ton başına 12.000 dolarla zirve yaptı. Bu rakam, ocak ayından itibaren fiyatların neredeyse üç katına çıktığını gösteriyor.  

Batı Afrika’da, dünya kakao üretiminin üçte ikisinden fazlasını gerçekleştiren üreticiler, iklim değişikliğinin etkileriyle mücadele ediyor. Hastalıklar ve olumsuz hava koşulları, üretimi azaltarak küresel kakao arzında ciddi bir daralma yarattı.

“Çikolatayı kurtarmak için değişim şart”  

Celleste Bio CEO’su Michal Beressi Golomb, “Kakaoyu temin etme yöntemimizi değiştirmezsek, 20 yıl içinde çikolata bulamayabiliriz” dedi. Golomb, hücre kültürüyle üretilen kakao sayesinde sektörün doğaya bağımlı olmaktan kurtulacağını belirtti.  

Golomb’a göre, kakao kıtlığı ve rekor seviyedeki fiyatlar çikolata ve şekerleme şirketlerinin ilgisini çekiyor. “Kaliteli kakao arzının sürdürülebilir ve tutarlı olması konusunda herkes endişeli” diyen Golomb, birçok şirketin bu yeni süreçte yer almak istediğini ifade etti.  

2022’de kurulan Celleste Bio, iklim değişikliği ve piyasa dalgalanmalarına karşı savunmasız olan geleneksel tarım yöntemlerini devre dışı bırakmayı hedefleyen girişimler arasında yer alıyor.  

AB’nin ormansızlaşma düzenlemesi etkili oldu  

Bu yeniliklerin yalnızca iklim değişikliğiyle mücadele değil, aynı zamanda Avrupa Birliği’nin (AB) yeni ormansızlaşma düzenlemesi gibi yasal zorluklara çözüm sunduğu belirtiliyor. Bu düzenleme, kakao gibi ürünlerin ormansızlaşmış alanlarda yetiştirilmediğinin kanıtlanmasını şart koşarak tedarik zinciri üzerindeki baskıyı artırıyor.  

Alternatif bileşenlerle yeni tatlar

Tatlılar için daha kolay tedarik edilebilen alternatif ham maddeler üzerinde çalışan şirketler de mevcut. Fin şekerleme şirketi Fazer, geçen yıl yerel maltlanmış çavdar ve hindistancevizi yağından yapılan sınırlı sayıda kakao içermeyen “çikolata”yı piyasaya sürdü. Ayrıca 2022’den bu yana Finlandiya’nın devlet araştırma merkezi VTT ile hücre bazlı kakao çekirdekleri geliştirmek için çalışıyor.  

Fazer Confectionery’nin Forward Lab bölümü yöneticisi Annika Porr, “Yaklaşık dört yıl önce yapılan araştırmalar, iklim değişikliğinin kakao bulunabilirliği ve fiyatını etkileyeceğini söylemişti. Bu yıl, bu öngörü gerçeğe dönüştü” dedi.  

Cargill ve Voyage Foods iş birliği yaptı  

Dünyanın en büyük tarımsal emtia tüccarı Cargill, geçen yıl kakao, fıstık ve fındık gibi geleneksel bileşenler olmadan çikolata ve sürülebilir ürünler üreten Voyage Foods ile ortaklık kurdu. Voyage Foods, üzüm çekirdeği, ayçiçeği proteini unu, şeker, yağ ve doğal tatlar kullanarak üretim yapıyor.  

Voyage Foods CEO’su Adam Maxwell, “Kakao fiyatları gündemde değildi. Çoğu insan kakao nerede yetişir bilmiyordu. Ancak fiyatlar arttıkça bunun neden gerekli olduğu daha net görünüyor” dedi.  

Cargill, tüketicilerin “harika tatlara sahip, fındık veya süt alerjenleri içermeyen ve daha sürdürülebilir” tatlılar aradığını belirtti.  

Tate & Lyle şeker azaltıcı rol üstleniyor  

Bir zamanlar şeker üreticisi olan Tate & Lyle, şimdi şeker azaltıcı ürünler geliştirme hedefinde. Şirket, BioHarvest Sciences ile bitki hücrelerinden tatlandırıcılar üretmek için çalışıyor.  

BioHarvest Sciences, tatlılığı artıran ancak acı tatları baskılayan önemli bitki bileşiklerini büyütmek için 17 yılda 100 milyon dolar yatırım yaptı.  

Maliyet hedefleri belirlendi  

Celleste Bio, 2027 yılına kadar kakao yağı için ton başına 7.000 dolar ve kakao tozu için 3.000 dolarlık maliyet seviyesine ulaşmayı hedefliyor. Tate & Lyle ise ürettikleri tatlandırıcılarla yapılan ürünlerin tam şeker içeren alternatiflerden daha pahalı olmamasını sağlamayı planlıyor.  

Ancak, geleneksel emtia piyasalarından uzaklaşmak bürokrasi ve tüketici beklentileriyle mücadeleyi de gerektiriyor. Fazer Group’un kakao içermeyen çikolatası, AB kuralları nedeniyle “çikolata” olarak adlandırılamıyor ve “şekerleme tableti” etiketiyle satılıyor.