Alper Sesli: Avrupa ana karasının en yüksek standartta kahve sunan ülkesiyiz
Kahve Festivali’ni yaratan hatta sektörün yayılması ve gelişmesi için bir platform olma rolünü benimseyen İstanbul Coffee, eylül ayında 11. yılını kutlayacak. İlk organizasyon Karaköy Galata Rum İlkokulunda’da 40 marka ve 14 bin kişinin katılımıyla düzelendi. Ataköy Marina’da düzenlenen son festivalde ise 170 marka ve 41 bin 388 katılımcı vardı. Bugüne kadar İstanbul’da 11, Ankara’da 9 ve Antalya’da 2 festival düzenlemesi ilginin göstergesi. Avrupa’nın en büyük ve en çok marka katılımlı açık hava kahve etkinliği olsa da büyüyen şüphesiz festivaller değil kahve endüstrisi.
'Avrupa’nın en dinamik ülkelerinden biri Türkiye'
Organizasyonun ilk yıllarında Türkiye’de kişi başı kahve tüketimi 450 gram iken, bugün 1,5 kg bandını geçmiş durumda. Bu olağanüstü büyük bir pazar dinamiği demek. İngiltere’den sonra Avrupa pazarındaki en dinamik ülkelerden bir tanesi Türkiye. Sektör inanılmaz yatırım almaya devam ediyor. ICO (International Coffee Organization) rakamları baz alındığında, Avrupa çekirdek kahve pazarının yüzde 15’i Türkiye’de tüketiliyor. 10 yıl önce tek mağaza olup bugün onlarca noktaya ulaşan markaların büyümesine de tanıklık eden festival, sektör yan paydaşlarının da nasıl büyüdüğünü gözler önüne seriyor. Eğitimden, servis hizmetlerine, baristalardan yarışmalara, mimarisinden masa-sandalye ve kafe ekipmanlarına kadar her şey gelişmeye başladı. Makineleşen Türk kahvesi öyküsü sektörün önemli ev aletleri üreticisi markası ile başladı, bugün farklı farklı 11 firmada üretim yapılıyor. O yıllarda barista önlükleri için tek makine çalışan atölye, bugün ülkemizin önemli sektörel tekstil ihracatçılarından birisi konumuna geldi.
‘Sektörün büyüme eğrisi yukarı doğru olacak’
Gerçekleştirdiği festivallerle tüm kahve paydaşlarını ve kahve severleri bir araya getiren Dream Sales Machine Başkanı Alper Sesli’ye göre; sektörün önümüzdeki 5-7 yıl güçlü büyüme ve yine toplamdan gelerek 10 yıl boyunca sürekli büyüme eğrisi yukarıda olacak. İhtiyaç olan tek şey düşük faizler, kontrol altında güçlü ekonomik göstergeler ve değişkenliği sabite dönmüş maliyetler. Bunlar düzeldikçe kahvenin yeme-içme endüstrisindeki gücü önemli şekilde devam edecek.
Geçen yıl 30 milyon TL bandındaki yatırıma karşılık; 200’e yakın marka, sponsorlar, binlerce ziyaretçinin yaptığı harcamalar da baz aldığında (medya ve medya satın alma dahil) festivalin olduğu bölgede 4 gün içerisinde 250 milyon TL üzerinde bir ticari hacim yarattığına dikkat çeken Sesli “Festival şemsiyesi altında yaklaşık olarak farklı sektörlerden bine yakın tedarikçi üretim yapıyor. Standt, host, hostes, teknik hizmetler, lojistik, nakliye, hediyelik, çekirdek kahve tedariği, 300 bin civarı bardak vb. Bu tedarik ağı inanılmaz bir ekosistem yaratıyor” diyor.
‘Büyüme önümüzdeki 5 yıl devam edecek’
Kahve festivallerinin sektöre yaptığı katkı ve yarattığı katma değer bugün sektör tarafından reddedilmeyen çok ama çok önemli bir noktada. Elbette kahvenin hayatımızdaki yeri yeni değil. Türkiye ve Anadolu toprakları, Osmanlı döneminden itibaren 500 yıldır bu lezzetle yaşıyor. Peki ama kahve sektöründeki bu büyüme toplumsal ilişkileri ve günlük yaşam biçimimizi nasıl etkiledi? Sesli’ye göre kahve ve tarihsel olarak kahvehanelerin rolü aslında çok değişmedi. Kahve çok güçlü bir sosyal içecek ve bu kanaldaki rolü sektörün metrekare yatırım büyüklüklerinde kendini gösteriyor. Yapılan araştırmalar önümüzdeki 5 yıl içerisinde sektördeki yüzde 25 büyümenin devam edeceğini gösteriyor. Tutarlı fiyatta bir içecek ile uzun sohbetlere ev sahipliği yapabilen başka bir sosyal iletişim platformu yok.
Kahve buluşmaları, önemli bir konu konuşulacaksa dahi “Bir kahve içip ondan sonra da konuşalım” tadında sosyal yaşamda güçlü rol oynayan bir büyüklük. Restoran, bar, pub, yeme içme, canlı müzik mekanları vb. birçok yerin fiyatları bugün gerçek anlamda birçok kişiyi zorluyor. Burada, lezzetli ve dinçleştiren bir kahve ile sohbete eşlik etmek ise tutarlı bir fiyat ile doğru bir bütçe dengesi sağlıyor.
‘İyi kahve ile anılan Türkiye olduk’
Türkiye’den çok iyi ve çok başarılı kahve markaları çıktığını söyleyen Alper Sesli “İddia ediyorum, Avrupa ana karasının en yüksek standartta kahve sunan ülkesiyiz ve çok gurur verici bir durum. Çok iyi okumuş, donanımlı, vizyon dolu yepyeni bir kuşak bu işe girdi ve sektör büyüklüğü bugün önemli bir noktada. Kavurmahanelerimiz, kahve dükkanlarımız, baristalarımız hepsi çok farklı bir çizgide ve artık iyi kahve ile anılan Türkiye olduk” diyor. Sesli, bu süreci de şöyle açıklıyor: Türkiye nitelikli kahvenin başrole geldiği 3. dalga kahve akımına* son 10 yılda katıldı ancak bu oyuna giriş o kadar büyük bir ivme yakaladı ki Avrupa’nın bir çok ülkesini geride bıraktı. İngiltere ve Kuzey Avrupa’nın uzun yıllarda ulaştığı nitelikli kahveye çok kısa sürede ulaştık. Bu gelişimini başrolünde her şeyden önce kahve kültürünün 500 yıllık köklü geleneğine sahip olmamız yatıyor. Yüksek eğitimli ve donanımlı birçok bireysel oyuncunun (bağımsız kahve dükkanları) global standartları takip edip, araştırıp, kendini geliştirmesi ise en önemli ikinci unsur. Ülke sınırlar içinde daha önce Türk kahvesi dışında nitelikli kahve bulmam mümkün değilken, 3. dalga kahve kültürüyle yakalanan rüzgar durumu tersine çevirdi. 10 yıl gibi kısa bir sürede büyük şehirlerinde birçok noktasında nitelikle kahveye ulaşılabilir olduk.
*Ekstra bilgi: 3. Dalga kahve akımı nedir?
“Dalga” sözcüğünü ilk kez Thirtsh Rothgeb; kahvenin günümüze kadar olan süreçte yaşadığı değişimi ve gelişme evrelerini özetlemek amacıyla 2002’nin aralık ayında The Flamekeeper isimli gazetedeki yazısında kullandı. 19. yüzyılın sonlarından günümüze kadar olan süreçte ise kahve üç ana akımdan geçti. Birinci dalga kahvenin nitelik yerine tüketim odaklı anlayışına bir tepki olarak 1960’ların sonunda ortaya çıktı. 1990'ların ortasındaki ikinci dalga kahve akımı ile birlikte insanlar cafe latte, americano, cappuccino vb. bazlı içeceklerle tanıştı ve sosyal hayata aktif bir şekilde katılmaya başladı. Starbucks ve Gloria Jeans Coffee gibi kahve zincirleri bu dönemde ortaya çıktı. 2000'li yıllarında ortasında üçüncü dalga kahve akımının ortaya çıkması ile birlikte kahve tüketicilerini üçüncü dalga kahve evleri, butik kavurucular, birbirinden farklı deneyimler sunan demleme ekipmanları ve kahve çekirdekleri ile tanıştı. Kahvenin kalitesi ile ilgilenen ve kahvenin üretiminden nihai tüketiciye ulaşana kadar olan tüm süreçlerini tüketiciye şeffaf bir şekilde sunmayı amaçlayan üçüncü dalgada nitelikli kahve ve kahvenin sanata çevrilmesi ön planda oldu.
