Almanya şubatta erken seçime gidiyor: Cumhurbaşkanı Steinmeier parlamentoyu feshetti

Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Şansölye Olaf Scholz’un üçlü koalisyon hükümetinin çökmesinin ardından parlamentonun alt kanadını feshederek 23 Şubat’ta erken seçimlerin yapılacağını açıkladı. Steinmeier, bu kararın ülkenin istikrarı için zorunlu olduğunu vurguladı.  

Berlin’de yaptığı açıklamada Steinmeier, “Özellikle şu anki gibi zor zamanlarda, istikrar, harekete geçebilen bir hükümet ve parlamentoda güvenilir bir çoğunluk gerektirir. Bu nedenle erken seçim Almanya için doğru bir adım” dedi.  

Seçim sonrası dönemde sorun çözmenin siyasetin ana odağı olması gerektiğini belirten Steinmeier, seçim kampanyalarının adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesi gerektiğini ifade etti. Steinmeier, dış müdahalelere dikkat çekerek, “Bu müdahale, Romanya’daki seçimlerde olduğu gibi örtülü ya da sosyal medya platformu X’te görüldüğü gibi açık bir şekilde olabilir” diye ekledi.  

Şansölye Scholz güvenoyu alamadı  

Olaf Scholz, yeni bir hükümet kurulana kadar geçici bir hükümetin başında olacak. Ancak Scholz, bu ay başında parlamentoda yapılan güven oylamasını kaybetti. Maliye Bakanı Christian Lindner’in partisi Özgür Demokratlar’ın (FDP) koalisyondan ayrılması, hükümeti yasama çoğunluğundan mahrum bıraktı.  

Bu gelişme, seçim kampanyalarını hızlandırdı. Muhalefetteki muhafazakârların adayı Friedrich Merz, Scholz’un hükümetini aşırı düzenlemeler yapmak ve ekonomik büyümeyi engellemekle suçladı. Anketler, Scholz’un partisi Sosyal Demokratlar’ın (SPD), Merz’in liderliğindeki muhafazakârların 10 puan gerisinde olduğunu gösteriyor. Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi, SPD’nin önünde yer alırken, Yeşiller ise dördüncü sırada bulunuyor.  

Koalisyon matematiği zorlaşıyor

Ana akım partiler AfD ile koalisyon kurmayı reddetse de AfD’nin parlamentodaki varlığı, koalisyon hesaplarını zorlaştırıyor ve kırılgan hükümetlerin ortaya çıkma ihtimalini artırıyor.  

Steinmeier, Scholz’un 16 Aralık’taki güven oylamasını kaybetmesinin ardından, 6 Kasım’da koalisyonun dağılmasıyla birlikte azınlık hükümetine liderlik ettiğini hatırlatarak, erken seçimlerin Almanya’nın istikrarı için zorunlu olduğunu belirtti.  

Steinmeier, parti liderleriyle yaptığı görüşmelerin ardından mevcut parlamentoda yeni bir hükümet kurmak için bir çoğunluğun sağlanamadığını ifade etti. “Bu gibi zor zamanlarda, istikrar, harekete geçebilen bir hükümet ve parlamentoda güvenilir bir çoğunluk gerektirir” dedi.  

Almanya dört kez erken seçime gitti

Almanya’nın II. Dünya Savaşı sonrası anayasası, Bundestag’ın kendini feshetmesine izin vermediğinden, parlamentonun feshedilip seçimlerin çağrılmasına Cumhurbaşkanı karar verdi. Bu kararı almak için 21 günü olan Steinmeier, parlamentoyu feshettikten sonra seçimlerin 60 gün içinde yapılması gerektiğini açıkladı.  

Birçok büyük parti lideri, seçim tarihini 23 Şubat olarak kararlaştırdı. Bu tarih, planlanandan yedi ay daha erken olacak.  

Steinmeier, seçim sürecinde dış müdahale riskine dikkat çekerek, bunun demokrasiyi tehdit ettiğini vurguladı. Romanya’da yapılan başkanlık seçimlerinin ilk turu, Rusya’nın aşırı sağcı bir adayı desteklemek için çevrimiçi bir kampanya yürüttüğü iddialarının ardından iptal edilmişti.  

Anketler muhalefeti işaret ediyor

Anketler, Scholz’un partisinin Friedrich Merz liderliğindeki muhafazakâr muhalefetin gerisinde kaldığını gösteriyor. Scholz’un hükümetindeki koalisyon ortağı Yeşiller Partisi’nden Başbakan Yardımcısı Robert Habeck de başbakanlık için aday oldu, ancak partisi geride bulunuyor.  

Anketler doğru çıkarsa, bir sonraki hükümetin Merz liderliğinde en az bir başka partiyle koalisyon kurarak şekillenmesi bekleniyor.  

Seçim kampanyasının ana gündemi

Göçmen politikaları, yavaşlayan ekonomiyi canlandırma çabaları ve Ukrayna’ya yönelik destek, seçim kampanyalarının ana gündem maddeleri arasında yer alıyor.  

AfD, Alice Weidel’i başbakan adayı olarak gösterdi. Ancak diğer partilerin AfD ile çalışmayı reddetmesi, partinin hükümette yer almasını imkânsız hale getiriyor.  

Almanya’nın seçim sistemi genellikle koalisyon hükümetleri üretiyor ve hiçbir parti tek başına çoğunluğa ulaşamıyor. Seçimlerin ardından yeni bir hükümet kurmak için haftalarca sürecek müzakereler yapılması bekleniyor.  

Bu, Almanya’nın II. Dünya Savaşı sonrası anayasası altında Bundestag’ın dördüncü kez feshedilmesi oldu. Daha önce 1972’de Willy Brandt, 1982’de Helmut Kohl ve 2005’te Gerhard Schröder dönemlerinde erken seçimler düzenlenmişti. Schröder, erken seçim çağrısıyla Angela Merkel liderliğindeki merkez sağ rakibine karşı kıl payı bir yenilgi almıştı.