ABD ve AB’nin gümrük vergisi anlaşmasında neler var?

ABD ve Avrupa Birliği arasında varılan ticaret anlaşmasının çerçevesi perşembe günü yapılan ortak açıklamada ayrıntılı olarak açıklandı. Her iki taraf da birçok ürün için daha düşük gümrük vergileri konusunda anlaşmaya varırken, Donald Trump yönetimi bazı oranların düşürülmesi için bazı koşullar getirdi.

Bilinmesi gerekenler

• ABD, Avrupa'dan yapılan ithalatlara uygulanan genel gümrük vergisini yüzde 30'dan yüzde 15'e düşürmeyi kabul ederken, AB ise 750 milyar dolarlık Amerikan enerjisi satın almayı, ABD askeri ve savunma ekipmanlarını satın almak için 'önemli ölçüde' artırılmış bir anlaşmayı ve 2028 yılına kadar ABD'ye 600 milyar dolarlık ek yatırım yapmayı kabul etti.

• AB, ABD'nin endüstriyel ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini kaldırmayı ve Amerikan deniz ürünleri ve tarım ürünlerine, bazı süt ürünleri, taze ve işlenmiş meyve, sebze ve diğer gıdalar, ekim tohumları, soya yağı, domuz eti ve bizon eti dahil olmak üzere 'tercihli pazar erişimi' sağlamayı taahhüt etti.

• Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen yaptığı açıklamada, anlaşmanın Avrupa şirketleri ve tüketicileri için 'öngörülebilirlik' sağladığını ve 'transatlantik ilişkileri güçlendirdiğini' söyledi.

Hangi Avrupa ürünleri daha düşük gümrük vergisine tabi olacak?

Avrupa'dan yapılan ithalatlar artık yüzde 15'lik genel bir gümrük vergisine tabi olacak ancak uçak ve uçak parçaları, jenerik ilaçlar ve mantar gibi bulunmayan doğal kaynaklar için yüzde 15'in altında oranlar uygulanacak. ABD, Başkan Donald Trump'ın bu ayın başlarında tüm yarı iletken ithalatına yüzde 100 gümrük vergisi uygulayacağını açıklamasının ardından, yarı iletkenler ve kereste üzerindeki gümrük vergilerini yüzde 15 ile sınırlama taahhüdünü yineledi. Trump daha önce, ilaç şirketlerini Amerikan tüketicilerini yüksek ilaç fiyatlarıyla sömürdükleri gerekçesiyle yüzde 250 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etmiş ve AB ile ticaret anlaşması imzalandıktan sonra ilaçların anlaşılan şartlarla ilgisi olmadığını söylemişti.

Avrupa otomobilleri ve otomobil parçaları daha düşük vergiye tabi olacak mı?

Açıklamaya göre AB, ABD endüstriyel ürünlerine uygulanan çeşitli vergileri azaltacak bir yasa çıkardığı anda, ABD Avrupa'dan ithal edilen otomobillere uygulanan yüzde 27,5'lik gümrük vergisini yüzde 15'e indirecek. Trump yönetiminin üst düzey bir yetkilisi gazetecilere, yasanın birkaç hafta içinde yürürlüğe girebileceğini aktardı.

Açıklamaya göre ABD ve AB, kota sistemi kapsamında çelik, alüminyum ve türev ürünlerde indirimli oranları değerlendirmeyi planlıyor. Olası kota sistemi hakkında ayrıntılar belirtilmedi. Haziran ayında çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük vergilerini yüzde 50'ye yükselten Trump, daha önce bu vergilerin 'dünya çapında bir şey' olduğunu ve 'aynı şekilde kalacağını' söylemişti. Açıklamada şarap, alkollü içecekler ve tıbbi cihazlar da dahil olmak üzere diğer sektörlerin de gelecekteki ticaret görüşmelerine dahil edilebileceği belirtildi.

Arka Plan

Avrupa ve Trump yönetimi yetkilileri, Trump'ın ABD'nin ticaret ortaklarına verdiği kendi belirlediği son tarihten sadece birkaç gün önce, temmuz ayı sonunda bir ticaret anlaşması üzerinde anlaştılar. Trump ve von der Leyen, o sırada Avrupa'dan yapılan ithalata yüzde 15'lik bir gümrük vergisinin genel olarak uygulanacağını söylediler ancak ilaç, çelik, alüminyum ve yarı iletkenler dahil bazı sektörler başlangıçta bu uygulamanın dışında tutuldu. Trump, ticaret anlaşmasının Amerikan araçlarının ve Amerikan tarım ürünlerinin Avrupa pazarına girmesine olanak tanıyacağını belirterek, Avrupa vatandaşlarının çeşitlilikten yararlanacağını söyledi.