ABD'nin ekonomik üstünlüğü neden sarsılıyor?

Yıla girerken yatırımcılar, Başkan Donald Trump’ın politikalarının ABD borsalarını ve doları küresel rakiplerine kıyasla daha güçlü hale getireceğini düşünüyordu. Ancak bu beklenti giderek daha fazla sorgulanıyor. Trump yönetiminin hükümeti yeniden yapılandırma süreci, ticaret politikalarındaki sert hamleleri ve diğer ekonomik adımları, piyasalar üzerinde belirsizlik yaratıyor. Tüketiciler ve işletmeler ekonominin geleceğine dair endişe duyarken, bu gelişmeler ABD’nin ekonomik üstünlüğü anlatısını tehdit ediyor.

Yatırımcılar riskleri gözden geçiriyor

Trump yönetiminin politikalarının yatırımcılar üzerinde baskı oluşturduğunu belirten Natixis Investment Managers portföy stratejisti Garrett Melson, “Politika belirsizliği, yatırımcıları, iş dünyası liderlerini ve tüketicileri harcamalarını ve yatırımlarını sınırlandırmaya iten bir dinamik yaratıyor" dedi. Melson, ABD ekonomisinin Trump yönetiminin politikalarından bağımsız olarak zaten bir yavaşlama sürecine girdiğini de ekledi.

Bununla birlikte, son yıllarda piyasaların yükselişine öncülük eden büyük teknoloji şirketleri de değerleme endişeleri nedeniyle gerileme yaşıyor. Çin’in düşük maliyetli yapay zeka modeli DeepSeek’in piyasaya sürülmesi, teknoloji hisseleri üzerindeki baskıyı artırdı. "Magnificent Seven" (Muhteşem Yedili) olarak bilinen dev teknoloji şirketlerini takip eden borsa yatırım fonu, Aralık ayındaki zirvesinden bu yana yüzde 10’dan fazla değer kaybetti.

Grubun önde gelen şirketlerinden biri olan Nvidia, Çarşamba günü ilk çeyrek gelir tahminlerinin beklentileri aşacağını duyurdu. Ancak yarı iletken üreticisinin kâr marjı beklentileri, öngörülen seviyenin altında kaldı. Bu açıklamanın, Perşembe günü piyasaların yönünü belirleyen önemli bir gelişme olması bekleniyordu.

ABD varlıkları küresel piyasaların gerisinde kaldı

2025 yılına girerken ABD hisse senetleri ve doların küresel rakiplerinden daha iyi performans göstermesi bekleniyordu. Ancak yılın başından bu yana ABD’nin gösterge endeksi S&P 500 (.SPX) yalnızca yüzde 1’in biraz üzerinde yükselirken, 40’tan fazla ülkenin hisse senetlerini içeren MSCI endeksi yaklaşık yüzde 7 artış kaydetti. Dolar ise, ocak ayındaki zirvesinden bu yana ana rakipleri karşısında yüzde 3 değer kaybetti.

Bu ayrışmanın bir kısmı, ABD dışındaki ekonomik gelişmelerden kaynaklanıyor. Avrupa ekonomisinden gelen beklenmedik olumlu veriler ve Çin’de teknoloji sektörünü etkileyen yeni yapay zeka modelinin ortaya çıkışı, ABD piyasalarını baskı altına aldı.

Ancak ABD ekonomisine yönelik iç endişeler de giderek artıyor. Trump yönetiminin ticaret politikalarına yönelik agresif açıklamaları ve federal iş gücünde yapılan kesintiler, tüketicilerin ve işletmelerin güvenini sarsıyor. Yatırımcılar, hâlâ yüksek enflasyonun ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikasına etkileri konusunda da belirsizlik yaşıyor.

LSEG Datastream verilerine göre, ABD dışındaki hisse senetlerini takip eden MSCI endeksi ile S&P 500 arasındaki fiyat/kazanç oranı farkı 2024 sonunda 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, uluslararası varlıkların ABD’ye kıyasla çok daha ucuz hale geldiğini gösteriyor.

Ekonomide kırılganlık sinyalleri

ABD ekonomisindeki zayıflık belirtileri son bir haftada daha belirgin hale geldi. Salı günü açıklanan veriler, tüketici güveninin Şubat ayında son 3,5 yılın en sert düşüşünü yaşadığını gösterdi. Aynı gün yayımlanan bir başka veri, tüketici duyarlılığının son 15 ayın en düşük seviyesine gerilediğini ortaya koydu.

Cuma günü yayımlanan bir rapor ise, iş dünyası faaliyetlerinin Şubat ayında neredeyse durma noktasına geldiğini ve son 17 ayın en düşük seviyesine indiğini gösterdi.

Murphy & Sylvest Wealth Management kıdemli varlık danışmanı ve piyasa stratejisti Paul Nolte, yılın başında küresel portföyündeki ağırlığı ABD dışındaki hisselere kaydırdığını belirterek, “Beklenti, ABD ekonomisinin güçlü performansına devam etmesiydi. Ancak eğer bunda bir zayıflık varsa, ABD piyasalarındaki aşırı değerlemelerin diğer ülkelerin seviyesine inmesi gerekebilir" dedi.

Nomura çapraz varlık stratejisi yönetici direktörü Charlie McElligott ise yatırımcıların Trump yönetiminin ilk politikalarının etkilerini anlamaya başladığını ve seçim sonrası anlatılardan çok daha ciddi bir ekonomik yavaşlamayı fiyatlamaya başladıklarını ifade etti.

Ulusal Bağımsız İşletmeler Federasyonu'nun Ocak ayı anketine göre, önümüzdeki altı ay içinde sermaye harcaması yapmayı planlayan küçük işletmelerin oranı, Kasım seçimleri öncesinden bu yana en düşük seviyeye geriledi.

Dealogic verilerine göre, ABD’de duyurulan şirket birleşme ve satın almalarının toplam değeri 2025’in ilk iki ayında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık üçte bir oranında düştü. Bu durum, yönetimin şirket birleşmeleri için daha dostane bir düzenleyici ortam sağlayacağı beklentilerine rağmen gerçekleşti.

Avrupa hisseleri yükselişte

Öte yandan, Avrupa hisse senetleri yılın başından itibaren güçlü bir performans sergiledi. Kıta genelinde işlem gören STOXX 600 endeksi (.STOXX), 2025’te yüzde 10 artış kaydetti.

Angeles Investments baş yatırım sorumlusu Michael Rosen, Avrupa’daki kurumsal kâr büyümesinin ABD’dekine kıyasla daha fazla beklentileri aştığını belirtti. Rosen, firmalarının son 15 yılın büyük bir bölümünde agresif şekilde ABD hisselerine ağırlık verdiğini ancak kısa vadede Avrupa hisselerine daha fazla yöneldiğini söyledi.

ABD üstünlüğü anlatısı sorgulanıyor

ABD varlıklarının yılın başında sarsıntı yaşamasına rağmen, birçok yatırımcı hâlâ bu ticaretten vazgeçmiş değil. Trump politikalarının ekonomik etkilerinin yılın ilerleyen dönemlerinde daha belirgin hale gelebileceği düşünülüyor. Ayrıca, ABD ekonomisinin kısa vadede resesyona girmesi düşük bir ihtimal olarak görülüyor.

Bununla birlikte, ABD ekonomisinin daha fazla zayıflaması durumunda küresel piyasalar da olumsuz etkilenebilir. Murphy & Sylvest Wealth Management’tan Nolte, "ABD soğuk algınlığına yakalanırsa, geri kalan dünya grip olur" ifadelerini kullandı.

Bazı analistler, “Magnificent Seven” hisselerinin ekonomik yavaşlamaya karşı daha dayanıklı iş modellerine sahip olması nedeniyle, küresel bir durgunluk sırasında ABD piyasalarına destek olabileceğini belirtiyor.

Osaic baş piyasa stratejisti Phil Blancato, "Magnificent Seven hisseleri ucuz değil… Ancak piyasa liderlikleri tartışılmaz" dedi.