Taylor Swift’ten Nascar’a: Scott Borchetta’nın Big Machine imparatorluğu
Eylül ayı başlarında, plak şirketinin 20. yıldönümüne yaklaşırken, Big Machine’in kurucusu Scott Borchetta, şirketin ilk günlerine ait hatıraları karıştırarak biraz nostalji yaşadı. O arşivde, şirketin ilk sanatçısı olan 14 yaşındaki Taylor Swif’le yaptığı ilk görüşmeden kalan bir not buldu. Notta cesur ve öngörülü bir tahmin yer alıyordu: Sanırım Mick Jagger’ımı buldum.
Forbes’a konuşan Borchetta, “Dünyayı ele geçirmek istiyorduk. Misyon buydu” diyor. İkili, 2019’da gergin ve kamuoyuna yansıyan bir ayrılık süreci yaşanırken, bu hedefe büyük ölçüde ulaşmışlardı. Swift, müziğiyle milyar dolarlık servete ulaşmasına sadece birkaç yıl kalan, dünyanın en büyük sanatçılarından biri olmuştu. Borchetta ise Nashville’in en başarılı bağımsız plak şirketlerinden birini inşa etmiş ve 2019’da bu şirketin büyük çoğunluğunu Scooter Braun’un Ithaca Holdings şirketine 300 milyon dolar değerleme üzerinden satmıştı. Forbes’a göre bugün 63 yaşındaki Borchetta, kazandığı parayı Nashville’deki gayrimenkullere ve şehrin üç büyük tutkusu olan country müzik, otomobil yarışı ve Tennessee viskisine yatırarak servetini 450 milyon dolara çıkardı.
Borchetta, çocukluğundan beri ilgi alanlarının pek değişmediğini söylüyor. Güney Kaliforniya’da büyüyen Borchetta’nın babası, Tim McGraw, Dusty Springfield ve The Beach Boys gibi isimlerle çalışmış bir müzik yöneticisiydi. Borchetta müziği ve yarışı her zaman sevdiğini belirtti.
Ferrari hastalığı
Bugün ise tek fark: para. Borchetta, bir Nascar Xfinity Series takımına (Big Machine Racing), bir içki şirketine (Big Machine Distillery) ve 50 milyon dolardan fazla değer biçilen araba ve yarış ekipmanı koleksiyonuna sahip. Yakın bir arkadaşına göre Borchetta’da ciddi bir ‘Ferrari hastalığı’ var. Bu koleksiyonun en değerli parçalarını, Nashville dışında yer alan ve yaklaşık 10 yıl önce 8 milyon dolara satın aldığı, Avrupa Ortaçağ tarzında inşa edilmiş bir şatonun birkaç kat altına inşa ettiği, Tony Stark tarzı bir garajda saklıyor. Bu mülk, tahmini 100 milyon doları aşan gayrimenkul portföyünün bir parçası.
Borchetta 1980’lerin başında Nashville’e taşındı. Önce MCA Records, ardından Dreamworks Records ve Universal Music Group’ta azimli bir yönetici olarak ün kazandı. Aynı zamanda Nascar Weekly Series’in Super Truck kategorisinde yarışarak üç yıl üst üste Nashville Fairgrounds Speedway’de şampiyonluk kazandı.
Swift’le tanışma hikayesi
2005’te, patronlarının zamanın ruhundan kopuk olduğunu düşünen Borchetta, kendi plak şirketini kurmaya karar verdi. Bu kararı almak için mükemmel bir zamandı; çünkü New York Başsavcısı Eliot Spitzer, büyük plak şirketlerinin radyolarda çalınmak için yasa dışı ödeme yapma uygulamasına (payola) karşı harekete geçmişti. Artık bir şarkıyı hit yapmanın yolu sadece ilişki ve kararlılıktı. Borchetta’nın da tam olarak bunlar fazlasıyla mevcuttu.
20 yıl önce, Borchetta, “Mick Jagger”ını ne kadar büyük bir yıldıza dönüşeceğini tahmin bile edememişti. Taylor Swift’i 2004 sonlarında Nashville’deki Bluebird Café’de dinledi ve henüz resmi olarak var olmayan şirketine onu katmak istedi. Swift kabul etti ve Borchetta, Big Machine’i başlatmak için gerekli sermayeyi bulmaya koyuldu. Borchetta, “Taylor’ın en başta sevdiği şeylerden biri bunun bir sır olmasıydı. Yaptığımız şey, bir tür gizli topluluk gibiydi” ded.
Şirketin yüzde 40 hissesini 10 milyon dolar değerleme üzerinden satmak istiyordu ancak iş ortağı vazgeçince ve Mark Cuban’ın ekibi gibi diğer yatırımcılar da ilgilenmeyince, şirket iflasa sadece iki ay uzaktaydı. Pittsburgh’lu zengin bir iş insanı olan Ray Pronto 3 milyon dolarlık yatırım yaptı. Taylor’ın babası, mali danışman Scott Swift de 500 bin dolar ekledi. Country müzik yıldızı Toby Keith ise şirketin Show Dog etiketiyle arka ofisi paylaşmasını kabul etti ve bir miktar daha yatırım yaptı.
İlk haftasında 40 bin sattı
Big Machine, Danielle Peck ve Jack Ingram’ın müzikleriyle başladı ve ikinci single’ıyla ilk başarısını yakaladı. Ancak 2006 sonbaharında şirketin kasasında sadece 1 milyon dolar kalmıştı. Eğer bu rakamın altına düşerse, Borchetta yeniden yatırım bulmak zorundaydı. Neyse ki, Ekim 2006’da Swift ilk albümünü çıkardı. İlk haftasında 40 bin sattı ve ertesi yılın haziran ayına kadar bir milyon satış rakamını geçti.
Big Machine’in başkanı Andrew Kautz, “O ayın sonunda Universal’dan ödeme aldık. İçeri girdim ve elimde 3 milyon dolarlık bir çek vardı. Scott sadece gülümsedi ve ‘Hadi bakalım’ dedi. Ve ondan sonra durmak bilmedi” diye anlatıyor o günleri.
Big Machine ve yan markaları Valory ile Nashville Harbor; Florida Georgia Line, Thomas Rhett, Lady A, Carly Pearce, Brett Young ve Riley Green gibi birçok country yıldızını piyasaya sürdü. Ayrıca Garth Brooks, Rascal Flatts, Tim McGraw ve Sheryl Crow gibi köklü yıldızların yeni müziklerini de başarıyla sattı.
Müzik endüstrisi dönüşürken Big Machine de büyümeye devam etti. Eskiden, bir şirketin değeri, sanatçıdan yeni albüm talep etme hakkını sağlayan sözleşmelerin süresine göre belirlenirdi. Çünkü gelirin yüzde 80’i genelde ilk 10 haftada elde edilirdi. Günümüzde ise model tersine döndü: Gelirin yüzde 20’si ilk çıkışta kazanılıyor, geri kalanı Spotify gibi platformlardaki uzun vadeli dinlenmelerden geliyor.
Swift ile yaşanan anlaşmazlık
Borchetta başlangıçta bu dijital dönüşüme karşı çıktı. 2014-2017 arasında üç yıl boyunca Swift’in müziklerini Spotify’dan çektirdi. 2018’de Swift, ilk altı albümünün haklarını yeniden almak istedi. Bu, Garth Brooks, Jay-Z ve U2 gibi dev sanatçıların zaman zaman yapabildiği bir talepti. Ancak bu katalog, Big Machine’in toplam değerinin önemli bir kısmını oluşturuyordu. Swift, şirketin teklifinin her yeni albüm yapıldıkça eski bir albümün haklarının geri verilmesi olduğunu iddia etti. Borchetta ise, son teklifin 10 yıllık bir lisansın ardından hakları Swift’e devretmeyi içerdiğini söylüyor. Anlaşma sağlanamadı.
Kasım ayında Swift, Universal’ın Republic Records etiketiyle tüm gelecekteki müziklerinin haklarını kendisine veren bir anlaşma yaptı. Görünüşte Borchetta ve Swift dostça ayrıldılar. Swift, Borchetta’ya attığı mesajda, “Birlikte başardıklarımız kalıcı bir miras olacak ve mükemmel ortaklıklara bir örnek olarak kalacak. Hala seni bir ortak ve dost olarak görüyorum, umarım sen de öyle hissediyorsundur” dedi.
Ancak işler bir yıl sonra kötüleşti. Borchetta, Big Machine’i Justin Bieber’ı keşfeden ve Ariana Grande ile Demi Lovato’yu yöneten Scooter Braun’a sattı. Swift’in katalogu, bu 300 milyon dolarlık anlaşmanın yaklaşık 140 milyon dolarını oluşturuyordu. Swift, Braun’a olan antipatisi nedeniyle bu durumu “en kötü senaryo” olarak nitelendirdi. O sırada Braun, Swift’in uzun süredir anlaşmazlık yaşadığı Kanye West’in de menajerliğini yapıyordu.
Swift sosyal medyada şunları yazdı: “15 yaşında, sadakat kelimesi sadece sözleşmesel bir kavram olan bir adamla anlaşma yaparsanız işte böyle olur. O adam ‘müziğin değeri var’ dediğinde kastettiği, bu değerin yaratım sürecine katkısı olmayan erkeklere ait olduğu.”
Borchetta, Swift’in Braun’a karşı bir kini olduğunu fark etmediğini söylüyor ancak bu durum onu Swift hayranlarının sosyal medya saldırılarından korumadı. O zamandan beri Swift ile hiç konuşmadığını belirtti. Borchetta, “Kimseye zarar verecek bir şey yapmadık. Bunu asla yapmam. Ama bu tartışmayı asla kazanamam. Aslında çok güzel bir kutlama olmalıydı, olmadı. Ama büyük resme baktığımda, hayatımda yapmak istediğim birçok şeyi yapma fırsatını bana verdi. Bu yüzden geriye dönüp pişman olamam. Bu bir karardı ve sonuçlarına katlandım” diye konuştu.
Satış anında, Borchetta Big Machine’in yüzde 90’ına sahipti (Pronto’yu 2015’te satın almıştı; Scott Swift ve Toby Keith hala hissedardı). Nakit ve hisse senedi üzerinden yapılan anlaşmayla Ithaca’nın yüzde 13’üne ortak oldu. Böylece 2020’de Swift’in katalogu Shamrock Capital’e 360 milyon dolara satıldığında ve 2021’de Braun Ithaca’yı HYBE’a 1 milyar dolara sattığında tekrar kazanç elde etti. Borchetta, Big Machine Label Group’un CEO’luğunu sürdürmeye devam etti.
Hayatını değiştiren kaza
Mart 2023’te ise trajik bir kaza yaşandı. Atlanta’daki bir SVRA yarışında Borchetta’nın aracının frenleri tamamen arızalandı ve bir virajda duvara çarptı. Her iki bacağında kemikler kırıldı ve kısa süreli bilinç kaybı yaşadı. Yarış uzmanı Evernham, “Tüm yarış tecrübeme dayanarak söylüyorum, bu kazadan sağ çıkmaması gerekirdi” dedi. Arabadan kesilerek çıkarıldıktan sonra hastaneye kaldırılan Borchetta, her dakikayı hayatta kalma savaşıyla geçirdiğini söylüyor. Uyandığında aklındaki tek düşünce şuydu: “Bunun hayatımın geri kalanını tanımlamasına izin vermeyeceğim.”
Mucizevi bir şekilde tamamen iyileşti. Bu da pistte saygı kazandırdı. Big Machine ofisinde ise başkan Kautz, onun yeni sanatçılar (Preston Cooper ve The Jack Wharff Band) imzalayarak yeniden “skor tabelasına puan yazdırma” hevesine tanıklık ediyor. Borchetta, başlangıçta bir ego projesi ve vergi avantajı olarak gördüğü içki işini de büyütüyor. Borchetta Bourbon, geçen yıl 5 milyon dolarlık satış yaptı ve aralıkta Pickers Vodka markasını satın aldı. Bugün helikopterle, özel jetle ve Ferrari’yle işe giden bir zengin olsa da, Borchetta hala müzik sektöründe yeni bir dönüşüm yaşanabileceğini söylüyor. Swift’in müzik hakları mücadelesinden ilham alan yeni nesil, haklarını belirli süre sonunda geri alabilecekleri lisans anlaşmaları peşinde. Borchetta, “Plak şirketleri gelecekte birer mülkiyet sahibi olmaktan çok, hizmet sağlayıcısı haline gelecek” diye tahmin ediyor.
