Trump’a kripto imparatorluğu kurması için destek veren zenginler

ABD Başkanı Donald Trump, kriptonun en zengin ismi Changpeng Zhao için af çıkardıktan kısa süre sonra, mayıs ayında Zhao’nun şirketiyle yapılan bir anlaşmanın Trump’ın kişisel servetini yüz milyonlarca dolar artırmış olması nedeniyle, kendi mali çıkarlarının affı etkileyip etkilemediği gündeme geldi. Trump, “Onu tanımıyorum. Büyük desteği vardı. Ve yaptığının suç bile olmadığını söylüyorlar” dedi. Ancak daha önce Zhao,yeterli boyutta bir kara para aklamayı engelleme programı uygulamadıklarını zaten kabul ederek suçunu itiraf etmişti. 

Mart ayına kadar ABD Adalet Bakanlığı af ofisini yöneten Liz Oyer basit bir sonuca vardı: Trump, para karşılığı af sistemini kurdu. Her türden hukuki sorunla karşı karşıya olan diğer kripto yatırımcıları ve şirketleri de bir fırsat sezmiş görünüyordu. Neredeyse ondan fazla kişi Trump’ın siyasi gruplarına bağış yaptı, kripto girişimleriyle ortaklık kurdu ve yönetimin işlerini etkileyen hukuki konularda kararlar aldığı sırada şirketlerine yatırım yaptı. Tüm bunlar Trump’ı güzel bir konuma yerleştirdi ve Trump ailesinin kendi kripto girişimlerini genişletmesine hevesli bir sektör ortaya çıktı.

Beyaz Saray, kripto çıkar çatışmalarına dair o kadar çok soru alıyor ki gazetecilere gönderilmek üzere önceden yazılmış yanıtlar hazırladılar. Basın Sekreteri Karoline Leavitt hafta başında yaptığı açıklamada, “Ne başkan ne de ailesi çıkar çatışmasına hiçbir zaman girmedi veya girmeyecek” dedi. 

Demokratlar çoğunluğu alırsa soruşturma başlatacaklar

Cumhuriyetçiler Kongre’yi kontrol ederken Trump’ın ekibi etik kaygıları kolayca bir kenara itebilir ancak Trump’ın rakipleri, ara seçimlerde Temsilciler Meclisi’nin kontrolünü geri alırlarsa ABD Başkanı’nın mali durumunu incelemeye hevesli. Temsilciler Meclisi Yargı Komitesi’ndeki Demokratların sözcüsü şöyle diyor: “Hükümette hesap verebilirliği ve bütünlüğü yeniden tesis etmek için elimizdeki tüm soruşturma ve yasama araçlarını kullanacağız.”

Bu tür bir uyarı, kripto şirketlerini karmaşık bir konuma sokuyor. Trump’a para saçmak kısa vadede işleri kolaylaştırabilir ama ileride denetime davetiye de çıkarabilir. Forbes ABD Kongresi’nin de dikkat çeken, Trump’la bağlantılı bazı kişi ve kuruluşları inceledi:

Changpeng Zhao

Tahmini 79 milyar dolarlık servetiyle Changpeng Zhao’nun birkaç yılı zorlu geçti. Hapse girdi ve kripto borsası Binance, ABD Adalet Bakanlığı’na 4,3 milyar dolar ödemek zorunda kaldı. İtibarını düzeltmek isteyen Zhao bu baharda af için başvurdu. Aynı dönemde Trump ile iş ilişkileri güçlendi. Binance çalışanlarının Trump’ın kripto girişimi World Liberty Financial’ın ayağa kalkmasına yardımcı olduğu bildirildi. World Liberty’nin kurucu ortağı Zach Witkoff, mayıs ayında bir Abu Dabi fonunun Binance’e 2 milyar dolar yatırım yapmayı planladığını, bunun için de World Liberty’nin stablecoin’inin kullanılacağını söyledi. Büyük ölçüde bu anlaşma sayesinde, Forbes şu anda Trump'ın stablecoin işindeki payını 235 milyon dolar olarak değerlendiriyor.

Coinbase

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), 2023’te Coinbase’e karşı, kayıt dışı bir menkul kıymet borsası, aracı ve takas kurumu olarak faaliyet gösterdiği iddiasıyla dava açtı. Şirket, ilk aşamada kısmi bir zafer kazandı ve ardından temyize gitti. Tüm bunlar olurken Coinbase, Trump’ın açılış komitesine 1 milyon dolar bağış yaptı. ABD Başkanı göreve geldikten bir ay sonra SEC, davayı düşürmek için başvuruda bulundu. Coinbase, Trump’ın balo salonu projesi için bir çek daha yazdı; şirket yöneticisi bunun Beyaz Saray’la iyi ilişkileri sürdürmek amacıyla yapıldığını kabul etti. Geçen ay kripto konusunda yardım istediği kişiler sorulduğunda, Donald Trump'ın oğlu Eric Trump, Coinbase CEO’sunun adını verdi: Brian Armstrong’a ve kuruluşuna çok büyük saygı duyuyorum. Harika bir Amerikan şirketi" dedi. 

Crypto.com

Ağustos 2024’te SEC, Crypto.com’a kayıt dışı bir broker-bayi ve takas kurumu olarak faaliyet gösterdiği gerekçesiyle yaptırım uygulanabileceğini söyledi; bu açıklama olayların çılgınca bir zincirini tetikledi. Ekim ayında Crypto.com karşı hamlede bulunarak SEC’e dava açtı ve bunu tüm sektörün savunusu olarak çerçeveledi. İki ay sonra, Trump başkanlığa geçmeye hazırlanırken şirket davayı aniden geri çekti. Trump’ın açılışı için 1 milyon dolar katkı sağladı ve şirketin lobicilerinden biri finans başkanı olarak görev yaptı. Mart ayında Crypto.com, ABD Başkanı'nın Trump Media and Technology Group’u ile ETF sunmak üzere ortaklık kurduğunu açıkladı. Üç gün sonra Crypto.com, SEC’in soruşturmayı kapattığını duyurdu. Ortaklık sonraki aylarda derinleşti; Trump Media bir Crypto.com tokeni stokladı, Crypto.com da şirketin tahmin piyasalarına açılmasına yardımcı olma sözü verdi. Crypto.com sözcüsü, “Yıllar süren yaptırımlarla düzenleme ortamından sonra, dijital varlıkların benimsenmesini ilerletecek net politika ve düzenlemeler geliştirmek için yeni yönetimle işbirliği yapmaktan mutluluk duyuyoruz. Soruşturma kapatıldı çünkü kovuşturulacak meşru bir dava yoktu" dedi. 

Donald Wilson

Ekim 2024’te SEC, Chicago merkezli ticaret firması DRW Holdings’in bir yan kuruluşunu kayıt dışı menkul kıymet satıcısı olarak faaliyet göstermekle suçladı. Beş ay sonra, Trump görevdeyken, SEC kendi davasını geri çekti. DRW’nin kurucusu Donald R. Wilson Jr. daha sonra Trump'ın iş ortağı oldu ve Trump Media’dan 100 milyon dolarlık hisse satın aldı. Bu anlaşma, Trump Media’nın Twitter benzeri bir şirket olmaktan çıkıp halka açık dev bir kripto yığını haline gelmesini sağlayan 2 milyar dolarlık bitcoin bahsine finansman sağladı.

Justin Sun

SEC Çin doğumlu milyarderi 2023’te, birkaç B sınıfı ünlünün yardımıyla kayıt dışı menkul kıymet sattığı iddiasıyla suçladı. Komisyon, Sun’ın yüz binlerce sahte işlemle tokenlarını şişirdiğini ve işlem hacimlerinin yüksekmiş gibi görünmesini sağladığını iddia etti. Sun bu iddialarla savaşmaya devam ederken, Trump ailesinin kripto projelerine yüklü yatırım yaptı. Seçimden sonra World Liberty’ye 75 milyon dolar yatırdı, bunun yaklaşık 39 milyon doları başkana gitti ve ardından Trump’ın memecoin’inden 100 milyon dolar daha alacağına söz verdi. Trump göreve geldikten yaklaşık bir ay sonra SEC, Sun’a karşı açtığı davayı askıya alması için mahkemeye başvurdu. Kripto patronu, mayısta başkanın golf kulübünde Trump’ın memecoin’inin en büyük sahipleri için düzenlenen bir yemeğe katıldı.

Jesse Powell

Kraken’in kurucu ortağı Jesse Powell, Trump kripto sektörüne destek vermeye başladıktan kısa süre sonra, Haziran 2024’te başkana 1 milyon dolar bağışladı. X’te bağışını duyuran Powell, eski SEC Başkanı Gary Gensler’i hedef aldı; Gensler’in kurumu, Kraken’e karşı tanıdık suçlamaları yöneltmişti.  Powell gönderisini şu istekle bitirdi: “#freeross,” yani Silk Road’un kurucusu Ross Ulbricht’in serbest bırakılması çağrısı. Trump, ikinci döneminin ilk affını Ulbricht’e vererek onu göreve döndükten bir gün sonra serbest bıraktı. SEC, iki ay sonra Kraken’e karşı açtığı davayı düşürmek için başvurdu. Kraken sözcüsü, şirketin her iki parti adayı için de para harcamaya hazır olduğunu ima etti: “Kripto partiler üstü bir meseledir.”

Ripple

Trump kriptonun karşısından yanına geçerken, belki de hiçbir şirket Ripple kadar savrulmadı. Aralık 2020’de Trump’ın SEC’i, şirketin yatırımcılara kayıt dışı menkul kıymet sattığını iddia ederek Ripple’a dava açtı. Bir zamanlar Trump’ın binalarından birinde ofis kiralayan Ripple, ABD Başkanı'nın açılış fonuna 5 milyon dolar aktardı. Ağustosta Trump yönetimi, davadaki kendi temyiz başvurusunu geri çekti ancak Ripple yine de 125 milyon dolar ceza ödemek zorunda kaldı.

Robinhood

SEC, Mayıs 2024’te Robinhood’a, platformdaki kripto para listelemeleri nedeniyle yaptırım planladığını bildirdi. Robinhood, Trump’ın açılışını desteklemek için 2 milyon dolar verdi. Robinhood CEO’su Vlad Tenev, Fox Business’a yaptığı açıklamada, “Biden yönetimi ve SEC’in yanlış yönde ilerlediğini söylemekten çekinmedim” dedi. Trump göreve geldikten bir ay sonra SEC, Robinhood’a soruşturmanın kapandığını bildirdi. Trump’ın seçimi kazanmasından bu yana Robinhood hisseleri yüzde 300’den fazla arttı. Şirket sözcüsü, açılış bağışı ile SEC kararının bağlantılı olduğuna inanmadıklarını söyledi.

Roger Ver

Şubat 2024’te ABD Adalet Bakanlığı, “Bitcoin Jesus” olarak da bilinen Roger Ver’i posta dolandırıcılığı, vergi kaçakçılığı ve sahte vergi beyannamesi vermekle suçladı. Neredeyse bir yıl sonra Ver, İspanya’dan herhangi bir anda iade edilebileceğini ve 109 yıla kadar hapis cezası alabileceğini söyleyen bir video yayınladı. “Lütfen Donald Trump” diye başlayan videoyu X'te paylaştı ve Trump'ın hesabını etiketlyerek, “Yardıma ihtiyacım var" dedi. Ver ayrıca Trump müttefiklerinden yardım istedi; Roger Stone’u 600 bin dolar karşılığında lobici olarak tuttu. Adalet Bakanlığı, geçen ay Ver’in bitcoin satışlarından 17 milyon dolar vergi kaçırdığını kabul ettiğini ve ceza kovuşturmadan kurtulacak şekilde yapılandırılmış bir anlaşma kapsamında 50 milyon dolar ödemeyi kabul ettiğini duyurdu. Ver’in X profilinde artık başkanlık affı talep eden bir afiş bulunuyor.

Uniswap

Uniswap, kripto yatırımcılarının geleneksel bir borsa kullanmadan varlık alıp satmasına yardımcı oluyor. Ancak SEC, Nisan 2024’te yaklaşmakta olan bir yaptırım sinyali vererek bunun aslında kayıt dışı bir borsa olduğuna inanıyordu. Öte yandan Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC), Uniswap’in uygunsuz şekilde bir ticaret kurulu gibi davrandığını belirleyerek 175 bin dolar ceza kesti. Trump seçimi kazandığında, Uniswap kurucusu Hayden Adams başkan seçilenin açılış komitesine 246 bin dolar bağışladı. Trump, Uniswap davasında muhalefet şerhi düşen bir CFTC komisyon üyesini kurumun başına getirdi. Adams, göreve başlama gününde, “Harika bir lider olacak” dedi ve törene katıldığı anlaşıldı. SEC, Trump’ın ikinci döneminin birinci ayında Uniswap’e yönelik soruşturmasını kapattı. Uniswap sözcüsü, bağışın siyasi etkilerle ilişkilendirilmesi iddiasını reddederek şöyle dedi: “Bu bir açılış komitesi bağışıydı. Bir adaya, partiye veya PAC’e değil. Endüstriler arasında sayısız Amerikan iş lideri gibi, onun bağışı etkinliğe katılmak içindi.”

Yuga Labs

SEC, 2021’de Bored Ape NFT’leriyle çıkış yapan Yuga Labs’i de incelemeye aldı. Temel sorun, Trump’ın görevde olmadığı dönemde sattığı NFT’lerin menkul kıymet sayılıp sayılmadığıydı. Yuga, Trump’ın göreve başlama komitesine 100 bin dolar bağışladı. Trump'ın ikinci döneminin başlamasından iki ay bile geçmeden Yuga X’te bir açıklama yaptı: “3+ yılın ardından SEC, Yuga Labs’e yönelik soruşturmasını resmen kapattı" dedi.