TCMB Başkanı Karahan: Hissedilen enflasyonu gıda ve kira şişiriyor
Karahan, uzun vadeli faizlerin Merkez Bankası kararlarından çok enflasyon beklentileriyle şekillendiğini vurguladı. “Politika faizi düşerse piyasa faizleri düşer düşüncesi her zaman geçerli değil. Beklentiler bozulursa faizler yükselebilir” dedi.
Rezervlerde güçlü toparlanma
“Para Politikası ve Makroekonomik Görünüm” canlı yayınında konuşan Karahan, son dönemde brüt rezervlerin 80 milyar doların üzerinde arttığını söyledi. Artışın ağırlıklı olarak yurt içi kaynaklardan geldiğini belirten Karahan, vatandaşların dövizden Türk lirasına geçişinin rezerv pozisyonunu güçlendirdiğini ifade etti.
KKM’de hızlı gerileme
Karahan, KKM’nin iki yıl önce 140 milyar doları aşan büyüklüğünün ciddi şekilde düştüğünü açıkladı. Merkez Bankası’nın önceliğinin dezenflasyon ve fiyat istikrarı olduğunu vurgulayan Karahan, “Amacımız enflasyonu tek haneye indirmek ve daha sonra yüzde 5 seviyesinde istikrara kavuşturmak” dedi.
Talep koşulları dengeleniyor
Ekonomide talep yapısının değiştiğini söyleyen Karahan, önceki yıllarda büyümenin ağırlıklı olarak özel tüketim ve ithalata dayandığını, bunun sürdürülebilir olmadığını ifade etti. Mevcut dönemde tüketim malları ithalatının azaldığını, hizmet üretiminin yatay seyrettiğini belirterek “Talepte belirgin bir dengelenme var” değerlendirmesini yaptı.
Hissedilen enflasyon neden daha yüksek?
Karahan, vatandaşların özellikle sık tüketilen ürünlerdeki fiyat artışlarını daha yoğun hissettiğini söyledi. Kira enflasyonundaki katılığın yavaşladığını, aylık artışın yüzde 4’ün altına indiğini belirten Karahan, “Enflasyondaki düşüşün önemli bir kısmı kira tarafından gelecek” dedi.
Hizmet enflasyonunun bir yılda yüzde 70’lerden yüzde 44’e gerilediğini hatırlatan Karahan, eğitim ve kira gibi kalemlerde geçmiş enflasyona endeksleme nedeniyle düşüşün daha kademeli olduğunu aktardı. Gıda fiyatlarındaki oynaklığın beklentilerde sapmaya neden olduğunu, zirai don ve kuraklığın bu yıl enflasyon algısını olumsuz etkilediğini söyledi.
Faiz aktarımında beklentilerin etkisi
Karahan, politika faizi ile piyasa faizleri arasındaki ilişkinin dönem dönem tersine çalışabileceğini belirterek “Yakın geçmişte politika faizi düşerken piyasa faizlerinin gerilemediği bir dönem yaşadık. Bunun nedeni beklentilerdeki bozulmaydı” dedi.
Son indirimlerin piyasaya yansıdığını belirten Karahan, fonlama maliyetinin 9,5 puan, kredi ve mevduat faizlerinin ise yaklaşık 11 puan gerilediğini aktardı.
Döviz kuru politikası: Herhangi bir seviye hedefimiz yok
Döviz kuruna ilişkin konuşan Karahan, “Kurda bir hedefimiz bulunmuyor, baskılama söz konusu değil” dedi. Rezerv yapısı ve beklentilerin kur üzerinde belirleyici olduğunu ifade etti.
Altın fiyatlarındaki küresel artışın yurt içinde en az 100 milyar dolarlık bir servet etkisi yarattığını söyleyen Karahan, bu etkinin zaman zaman faiz kararlarından daha güçlü bir talep oluşturduğunu belirtti.
“Dezenflasyon göstergeleri güçleniyor”
Karahan, uzun vadeli kredi faizlerinde belirleyicinin enflasyon beklentileri olduğunu hatırlatarak parasal aktarımın sağlıklı işlediğini söyledi. Kısa ve orta vadeli tüm göstergelerin dezenflasyon sürecinin devam edeceğine işaret ettiğini ifade etti.
