ABD’de hükümet kapanması ikinci haftasında: Senatoda tasarı yine geçmedi

ABD’de pazartesi günü hükümeti finanse edecek iki tasarı yine onaylanmadı. Senatoda Cumhuriyetçiler ile Demokratlar arasındaki çıkmaz sürüyor. Bu sırada ABD Başkanı Donald Trump yönetimi işten çıkarmalarla tehdit ederken hükümet kapanması yedinci gününe girdi.

Öne Çıkanlar

• Cumhuriyetçiler, ilk olarak hükümetin açık kalmasını sağlayacak ve yıl sonunda süresi dolacak uygun fiyatlı sağlık hizmeti yasası sübvansiyonlarını da finanse edecek Demokrat destekli bir öneriyi, 50'ye 45 oyla  reddetti.

• Cumhuriyetçilerin sunduğu ve mevcut harcama seviyeleriyle hükümeti en azından 21 Kasım'a kadar açık tutacak ikinci bir tasarı da 52'ye 42 oyla başarısız oldu. Tasarının geçmesi için 60 oy gerekiyordu. 

• Demokratlardan Senatör John Fetterman ve Senatör Catherine Cortez Masto, Cumhuriyetçi öneriye oy veren kendi partilerinden iki tek üye oldu. Demokratlarla birlikte hareket eden bağımsız Senatör Angus King de öneriye destek verdi.

• Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt basın toplantısında, hükümetin kapanmasından ve Trump yönetiminin baskı olarak öne sürdüğü işten çıkarmalardan Demokratları sorumlu tuttu.

• Yönetimin kamu çalışanlarını işten çıkarmaya başlayıp başlamadığı sorulduğunda Leavitt, Yönetim ve Bütçe Ofisi'nin, "eğer bu kapanma devam ederse maalesef kimlerin işten çıkarılması gerekeceği" konusunda kurumlarla çalışmaya devam ettiğini söyledi.

ABD’de hükümet neden kapandı?

Geçen hafta ABD Senato’su, hükümetin mevcut bütçeyle 21 Kasım'a kadar çalışmasına olanak tanıyarak kapanmayı önleyecek Cumhuriyetçi destekli yasa tasarısını onaylayamadı. Tasarı, 55'e 45 oyla reddedildi; bu da Senato'dan geçmesi için gereken 60 oya ulaşamadı. Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçi Parti destekli öneriyi 217’ye 212 oyla kabul etti ancak tasarının Senato’dan geçebilmesi için en az yedi Demokratın desteği gerekiyor. Senato, geçen hafta çarşamba günü hükümeti açık tutmaya yönelik Cumhuriyetçilerin planını üçüncü kez 55’e 45 oyla reddetti ve ayrıca Demokratların önerisini de 53’e 47 oyla geri çevirdi. Cumhuriyetçiler ile Demokratları ayıran temel konu, Demokratların yıl sonunda süresi dolacak uygun fiyatlı sağlık hizmeti yasası kapsamındaki federal vergi kredilerinin uzatılması yönündeki talebi. Cumhuriyetçiler, Demokratları hükümeti kapanmayı zorlamakla suçladı ve yasa dışı göçmenlerin kamu sağlık hizmetlerinden yararlanmasını istediklerini iddia etti. Ancak bu yasal olarak mümkün değil.

Hükümet kapanmasında ne oluyor?

Geçen hafta Kongre Bütçe Ofisi Senatör Joni Ernst’e gönderdiği bir mektupta, kapanma durumunda her gün 750 bin  çalışanın ücretsiz izne çıkarılabileceğini ve bunun maaşlarının toplamda 400 milyon doları bulacağını belirtti. New York Times’a göre birçok kurum çalışanlarının yarısından fazlasını ücretsiz izne çıkarmayı planlıyor: Çevre Koruma Ajansı (yüzde 89), Eğitim Bakanlığı (yüzde 87) ve Ticaret Bakanlığı (yüzde 81). Çalışma Bakanlığı’ndan gelen önemli ekonomik veri toplama faaliyetleri de askıya alınacak. Bu durum geçen hafta cuma günü açıklanması beklenen tarım dışı istihdam raporunun yayınlanamamasına neden oldu. Büyük ihtimalle 15 Ekim’de açıklanacak bir sonraki tüketici fiyat endeksi raporunun yayınlanmayacak. Konut ve Kentsel Gelişim Bakanlığı’na bağlı Federal Konut İdaresi gibi bazı federal kurumlar yeni kredi işlemlerini durduracak. Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ile Çevre Koruma Ajansı'nın rutin denetimleri azaltılacak veya tamamen durdurulacak. Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından üniversiteler gibi dış kuruluşlara verilen bazı araştırma hibeleri de askıya alınacak. Önceki kapanmada, bazı hava trafik kontrolörleri ve Ulaşım Güvenliği İdaresi (TSA) çalışanları haftalarca maaş alamadıkları için işe gelmeyi bırakmış, bu da büyük havalimanlarında uçuş gecikmelerine neden olmuştu.

Arka plan

Geçmişteki hükümet kapanması müzakerelerinde, küçük bir aşırı sağcı Cumhuriyetçi grup, yeni harcama planı kendi taleplerini karşılamazsa oy vermeyi reddetmekle tehdit etmişti. Demokratlar ise genellikle kapanmalara karşı bir duruş sergilemişti. Gallup’a göre tarihinin en düşük seviyesinde olan Demokratlar, kapanma müzakerelerini Trump yönetimine karşı bir direniş göstergesi olarak kullanma ve gelecek yılki ara seçimler öncesinde imajlarını yeniden inşa etme fırsatına sahip. Turizm yetkililerine göre hava ve demiryolu ulaşımındaki aksaklıklar ile ulusal parklar ve müze kapanmalarının hükümet kapanması sırasında ekonomiye maliyeti 1 milyar dolar olabilir.