Milyarder Walter Wang’tan akrabalarına miras davası

Merhum Tayvanlı milyarder Y.C. Wang’in mirasçıları arasındaki aile içi çekişme, yeni bir aşamaya geçti. En küçük oğlu Walter Wang, milyarlarca dolarlık varlığın kötü yönetildiğini iddia ederek üvey kardeşlerine ve kuzenlerine dava açtı. California merkezli plastik boru üreticisi J.M. Eagle’ın CEO’su olarak 2,1 milyar dolarlık servetini oluşturan Walter, District of Columbia Yüksek Mahkemesi’ne babasının niyetlerini doğru şekilde yansıtacak şekilde vakfın yeniden düzenlenmesi talebiyle başvurdu. Y.C. Wang, kardeşi Yung-tsai ile birlikte 1954’te Formosa Plastics’i kurdu ve şirketi Asya’nın en büyük petrokimya üreticilerinden biri haline getirdi. 2008’de 91 yaşında öldüğünde Y.C. Wang’in serveti 6,8 milyar dolar olarak tahmin ediliyordu.

Dava dilekçesinde Walter Wang, babası ve amcasının vakfı hayırseverlik vizyonlarını gerçekleştirmek, ailede birliği sağlamak ve ABD’deki işlerinin uzun vadeli rekabetçiliğini güvence altına almak amacıyla kurduğunu öne sürüyor. Dilekçeye göre bu hedefler dört akrabanın yönetimi altında gerçekleşmedi. Walter, bu kişilerin vakfı yalnızca geçici, geçiş sürecinde yönetmek üzere görevlendirildiğini savunuyor.

Bağışlar durma noktasına geldi iddiası

Şikayete göre New Mighty Foundation üzerinden yapılan bağışlar neredeyse durma noktasına geldi. Vakfın 990 formlarının analizine göre 2007–2008 arasında (Y.C. hayattayken) vakıftan New Mighty Foundation’a toplam 232 milyon dolar aktarıldı ve bu dönemde Amerikan ve Asya kültürleri arasında çok kültürlü farkındalığı ve iyi niyeti teşvik etmek, bilimsel araştırmaları ve sağlık hizmetlerini desteklemek için 48 milyon dolar harcandı.

O tarihten bu yana vakıftan kuruluşa para aktarılmadı; kuruluş 2022’de kaynağı açıklanmayan bir bağışçıdan 24 milyon dolarlık bir hibe aldı. New Mighty Foundation, 2009–2016 arasında mevcut varlıklarından 153 milyon dolar dağıttı; bunun büyük bölümü okulların finansmanına gitti. Sonrasında tek bağışı pandemi döneminde Formosa USA’nın merkezine ve üretim operasyonlarına yakın gıda bankalarına verilen 5 milyon dolar oldu. Bağışlar azalırken bazı masraflar arttı: Vakıf, 2022–2024 arasında 20 milyon dolar dahil olmak üzere toplamda 35 milyon dolar hukuk gideri gerçekleştirdi.

Kardeşlerin 20 yıllık mücadelesi

Dava, neredeyse yirmi yıldır süren sert mücadelede atılan son adımı. Huzursuzluğun kökleri çok daha eskilere dayanıyor. Y.C. ve Y.T. Wang, Tayvan hala bir Japon kolonisi iken çay çiftçisi bir ailede doğdu ve ilkokuldan ötesine gitmeye maddi güçleri yetmedi. Ağabey olan Y.C., pirinç dağıtıcısı olarak çalıştı ve genç bir delikanlıyken bir pirinç dükkanı açtı. Formosa daha sonra geldi; 2008’de öldüğünde Formosa’nın yaklaşık 90 milyar dolarlık varlığı olduğu tahmin ediliyordu.

Y.C.’nin aile hayatı oldukça karmaşıktı. 73 yıllık eşiyle çocuğu olmadı. Ancak başka bir kadından beş, üçüncü bir kadından dört çocuğu oldu. Y.C.’nin iki ev arasında gidip geldiği dönemler, şiddetli rekabetlere yol açtı. En büyük oğlu Winston, 1990’larda kendi evlilik dışı ilişkisinin ortaya çıkmasının ardından babasıyla arası açıldıktan sonra Formosa’dan ayrıldı. Kendi elektronik şirketini kuran Winston, babasının son yıllarında iş imparatorluğunu denetlemek için oluşturduğu yedi üyeli komiteden çıkarıldı. Aile üyelerinin bir kısmı hala Formosa şirketlerinin çeşitli birimlerinde görev alıyor.

Y.C. Wang’in en küçük oğlu Walter, dokuz yaşındayken annesiyle birlikte Tayvan’dan Berkeley, California’ya taşındı. Walter’ın ablası Cher, o sırada Berkeley Üniversitesi’nde okuyordu. Her iki kardeş de kendi başlarına milyarder oldu. Tayvanlı akıllı telefon devi HTC Corporation’ın kurucularından olan Cher, 2011’de kısa süreliğine Forbes’un Tayvan’ın en zenginleri listesinde birinci sıraya yükseldi; serveti o zamandan beri bu seviyenin altına düştü. Walter, 2005’te babasından 30 milyon dolar (ve bankalardan 300 milyon dolar) borç alarak plastik boru üreticisi JM Eagle’ı babasından satın aldı ve şirketi yedi kat büyüttü.

Bu dönemlerde, Y.C.’nin üçüncü eşinin en büyük çocuğu Susan, görünüşe göre babasının isteği üzerine ve ABD’li avukatların yardımıyla dört Bermuda Vakfı ve Washington D.C.’de New Mighty Trust’ı oluşturdu. Ardından Formosa Plastics USA’nın yüzde 88’lik hissesi New Mighty Trust’a devredildi. Tüm bu vakıf belgelerinin İngilizce olduğu, Y.C. ve Y.T.’nin ise İngilizce okuyamadığı belirtiliyor. Bu sırada Y.C. Wang, sağlığının kötü olduğu dönemde, 2006’da Formosa Plastics’in CEO’luğunu yeğeni William’a verdi. William bugün hala yönetim kurulu başkanı.

Vasiyet bırakmadı

Tüm bu adımlara rağmen milyarder bir vasiyet bırakmamıştı. Bu durum en büyük oğlu Winston’ın Mayıs 2009’da New Jersey’de ilk hukuki şikayeti sunmasına yol açtı. Bu sadece başlangıçtı. Winston, vakıfları geçersiz kılmak ve belki içlerindeki parayı varisler arasında bölüştürmek için Bermuda, Hong Kong, Tayvan ve ABD’de birçok kez dava açtı. Ailedeki diğer kişiler yıllardır süren davalara katıldı.

Başlangıçta Walter bu çekişmelere karışmadı. Ta ki Bermuda Yüksek Mahkemesi, Haziran 2022’de 471 sayfalık kararını verene kadar. Hakim, Winston Wang’e karşı karar vererek beş vakfın tümünün geçerliliğini onadı ancak Winston, babasının ölümünden sonra kurulan beşinci vakıftaki payının geri alınması yönünde bir talebi kazandı ancak Winston karara itiraz ediyor. Walter’ın dikkatini çeken, nihai karar değil, bazı davacıların verdiği ve dört vakıf yöneticisinin atanmasının aslında geçici olduğu ve diğer aile üyelerinin de sonunda sürece dahil edileceğinin kabul edildiği ifadeler oldu.

Yönetime dahil olmak istiyor

Walter, diğer aile üyelerinin de yönetime katılacağı bir anlaşmaya varmak umuduyla, Ekim 2022’den başlayarak dört ay içinde dört e-posta gönderdi ve kendisinin ve diğerlerinin vakıf yönetimine dahil edilmesini talep etti. Çabaları sonuç vermeyince önce Kasım 2023’te Bermuda’da, ardından iki yıl sonra Washington D.C.’de dava açtı.

Wang’e göre vakıflar bu dört kişinin liderliğinde durgunlaştı. Tayvan konglomeratının ve Formosa Plastics USA’nın son dönemde zorlanması da durumu kötüleştirdi. 2024’te 40 milyon dolar net zarar açıklayan Formosa Plastics’in hisseleri, 2021’den bu yana değerinin yarısından fazlasını kaybetti ve Y.C.’nin öldüğü zamanki seviyelere geriledi. Şirketin diğer büyük halka açık birimleri olan Formosa Chemicals ve Nan Ya Plastics’in hisseleri de düştü. Bu durum, Formosa Plastics’te en büyük paya sahip olan Y.T.’nin oğulları William ve Wilfred Wang üzerinden listelenen aileyi bu yıl Tayvan’ın en zengin aileleri listesinden çıkardı. Bu arada ABD’de 6 milyar dolar gelir elde eden iş biriminin vergi öncesi geliri 2021’deki 1,4 milyar dolardan 2024’te 157 milyon dolara düştü.

Walter Wang için mesele para değil. Zaten kendi serveti bulunan Wang, (bir davada 14 milyar dolar olarak tahmin edilen) parayı istemediğini ve vakıfların dağıtılmasını amaçlamadığını söylüyor. Amacının, vakıfların babası ve amcasının gerçek niyetlerini yansıtan bir şekilde yönetilmesini sağlamak olduğunu ifade ediyor.