Acemoğlu'nun da dahil olduğu ekonomistlerden İsrail'e Gazze çağrısı

Profesörler, 7 Ekim saldırılarının ve rehin alınan kişilerin sorumluluğunun açıkça Hamas’a ait olduğunu vurgularken, İsrail hükümetinin yardım akışı ve dağıtımını kontrol etmesi nedeniyle sorumluluktan kaçamayacağını belirtti.

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, son haftalarda 2,1 milyon nüfuslu Gazze’nin neredeyse üçte birinin günlerce yiyeceksiz kaldığını bildirdi. Yetersiz yardım dağıtımı, Gazze’den gelen ilk elden raporlar ve fırlayan gıda fiyatları, bölgede yaygın açlığın kanıtı olarak gösteriliyor. Örneğin, temel gıda fiyatları sadece üç ay öncesine göre 10 kat arttı.

BM yardım dağıtımının çökmesi ve yerine İsrail koordinasyonundaki az sayıdaki Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) yardım noktalarının geçmesi, ölümcül kaosa yol açtı. Yardım için izdiham yaşanırken, binlerce kişi yaralandı veya yaşamını yitirdi. Uluslararası tepkiler üzerine İsrail hükümeti 26 Temmuz’dan itibaren yardımları artırmış olsa da bu yeterli değil ve sağlık koşulları hâlâ kritik durumda.

Profesörler ayrıca önerilen “insani şehir” projesinin yüz binlerce Gazze’liyi sınırlı bir alana taşıyarak hareket özgürlüğü ve temel insan onurundan yoksun bırakacağını vurguladı. İsrail’in sivilleri “kontrol edilmesi gereken bir yük” olarak görmesinin kabul edilemez olduğu ifade edildi.

Akademisyenler, bu politikaların yalnızca Gazze’de yaşayanları değil, İsrail ekonomisini de olumsuz etkileyeceğine dikkat çekti. Yaygın açlık ve insan hakları ihlalleri, Avrupa ülkelerinin hedefe yönelik yaptırımlar uygulamasına yol açabilir, bu da bilim, ticaret ve istihdamda ciddi zararlara neden olabilir. Ayrıca, İsrail’in borçlanma maliyetlerinin artması ve yüksek teknoloji sektöründe yetenekli profesyonellerin göçü gibi ekonomik sorunlar da öngörülüyor.

Bu kapsamda profesörler, İsrail Başbakanı ve Knesset’e şu çağrılarda bulundu:

1. Yeterli gıda ve tıbbi yardım sağlanmasını yeniden temin etmek.

2. Gazze sivilleri için kamp kurulması planlarından kesin olarak vazgeçmek.

3. Nüfusu sınırlama ve kontrol etme önerilerini resmen iptal eden bir açıklama yapmak ve insan hakları ile uluslararası hukuka bağlılığı teyit etmek.

4. İnsani durumu iyileştirecek, rehineleri geri getirecek ve çatışmayı sonlandıracak bir ateşkes anlaşmasını iyi niyetle aktif şekilde takip etmek.

Profesörler, yalnızca bu adımların İsrail’in yaygın açlığı önleyebileceğini, demokratik yapısını koruyabileceğini ve uzun vadeli ekonomik perspektifini güvence altına alabileceğini vurguladı.

Mektupta imzası bulunan ekonomistler

1. Daron Acemoglu

2. Philippe Aghion

3. David Autor

4. Olivier J. Blanchard

5. Sir Richard Blundell

6. Janet Currie

7. Sir Angus Deaton

8. Peter A. Diamond

9. Esther Duflo

10. Claudia Goldin

11. Matthew O. Jackson

12. Charles Manski

13. Eric S. Maskin

14. Costas Meghir

15. Joel Mokyr

16. Roger B. Myerson

17. Maurice Obstfeld

18. Edmund S. Phelps

19. Sir Christopher A. Pissarides

20. Helene Rey

21. Joseph E. Stiglitz

22. Guido Tabellini

23. Michael D. Woodford