ABD'de tarihi bir adımla federal hükümet, esrarı daha gevşek bir kategoriye yeniden sınıflandıracak. ABD Başkanı Donald Trump, ABD Başsavcısı Pam Bondi’ye marihuanayı; eroin ve LSD gibi yasa dışı uyuşturucuların yer aldığı Schedule I listesinden, tıbbi olarak kabul edilmiş faydaları bulunan ancak hala bağımlılık potansiyeli taşıyan steroidler, ketamin ve kodeinli Tylenol gibi maddelerin bulunduğu Schedule III listesine taşıması talimatını veren bir kararname imzaladı. Bu adım, ülkenin eski Başkanı Nixon’ın 1970’te Kontrollü Maddeler Yasası’nı imzalamasından bu yana ülkenin uyuşturucu yasalarındaki en önemli değişiklik olarak görülüyor. Ayrıca 40 eyalette faaliyet gösteren, eyaletler tarafından düzenlenen 32 milyar dolarlık esrar endüstrisi için cesur ve yeni bir geleceğin kapısını aralıyor.
Hangi kısıtlamalar devam edecek?
Trump Oval Ofis’te yaptığı açıklamada, “Bugün marihuanayı Schedule I’den, meşru tıbbi kullanımları olan Schedule III kontrollü maddeler kategorisine yeniden sınıflandırmak için bir başkanlık kararnamesi imzalayacağımı duyurmaktan memnuniyet duyuyorum. On yıllardır büyük acılar çeken ve bunu yapmam için bana yalvaran insanlar var… Bu tamamen sağduyuyla ilgili bir şey" ifadelerini kullandı. Bu açıklama esrar endüstrisi için büyük bir ilerleme anlamına gelse de marihuananın federal düzeyde yasal olduğu anlamına gelmiyor. Schedule III maddeler hala kontrollü maddeler olarak kabul edildiği için, esrarın üretimi, satışı ve bulundurulması üzerinde kısıtlamalar devam edecek. Tıbbi satışlara izin veren 40 eyalet ve eğlence amaçlı satışlara izin veren 25 eyaletteki parçalı düzenleme yapısı, federal yasalarla çelişmeyi sürdürecek.
Yeniden sınıflandırma, ABD’li esrar şirketlerinin NYSE ve NASDAQ gibi ABD borsalarında listelenmesine de izin vermiyor. Ancak Trump’ın açıklaması zor durumdaki sektöre ihtiyaç duyduğu bir ivmeyi sağladı. Esrar hisseleri geçen haftadan bu yana yüzde 15, son bir ayda ise yüzde 85 yükseldi. Kararname marihuanayı otomatik olarak yeniden sınıflandırmıyor. Bunun yerine Başsavcıya, marihuananın Schedule III’e alınmasına ilişkin düzenleme sürecini “federal yasalara uygun şekilde ve mümkün olan en hızlı biçimde tamamlaması” talimatını veriyor. Başsavcı bir kural yayımladıktan sonra 30 günlük bir kamuoyu görüş süresi olacak ve esrarın daha az tehlikeli bir maddeye düşürülmesine karşı çıkanlardan davalar gelmesi kaçınılmaz. Kararname ayrıca Medicare kapsamındaki yaşlıların CBD ve tıbbi esrar ürünleri için geri ödeme alabilmesini sağlayacak bir pilot program da içeriyor.
Bu yeni sınıflandırmanın, gelecek sonbaharda yürürlüğe girmesi beklenen federal yasakla karşı karşıya olan sarhoş edici kenevir endüstrisini nasıl etkileyeceği net değil. Ancak kararname, yönetimin Kongre ile birlikte “kenevir türevi kanabinoid ürünler” için bir düzenleyici çerçeve geliştirmesini; porsiyon başına THC miligram üst sınırı, ambalaj başına limitler ve CBD–THC oranı gerekliliklerine ilişkin rehberler hazırlanmasını öngörüyor.
Vergi indiriminden yararlanacaklar
Marihuana Schedule III olarak yeniden sınıflandırıldığında, özellikle vergi döneminde esrar endüstrisi için milyarlarca dolarlık bir kutlama nedeni ortaya çıkıyor. On yıllardır esrar şirketleri, Schedule I ve II maddelerin kaçakçıları için ayrılmış olan ve brüt gelirin yaklaşık yüzde 60’ına denk gelen fiilî vergi oranına sahip cezalandırıcı 280E vergi yasasına tabi tutuluyordu. Schedule III maddesi olarak esrar, şirketlerin nihayet diğer şirketler gibi vergi indirimlerinden yararlanabilmesini sağlayacak ve sektör genelinde milyarlarca doların kilidini açacak.
Geçen yıl 1,2 milyar dolar satış yapan Florida merkezli Trulieve’in CEO’su Kim Rivers, Forbes’a yaptığı açıklamada, “Trump yönetiminin marihuanayı Schedule III maddesi olarak yeniden sınıflandırma kararını güçlü biçimde destekliyoruz. Bu, esrarın tıbbi değerini ve eroin ile sentetik fentanil gibi Schedule I maddelere kıyasla daha düşük kötüye kullanım potansiyelini kabul eden tarihi bir değişim. Federal politikayı onlarca yıllık bilimsel araştırmalar ve gerçek dünya hasta sonuçlarıyla uyumlu hale getiriyor. Hastalar için anlamlı faydalar sağlıyor, bilimsel keşiflere olanak tanıyor ve düzenlenmiş esrar endüstrisinde çalışan 425 binden fazla Amerikalıyı destekliyor. Son derece heyecan verici olduğunu söyleyebilirim" dedi.
Rivers, Trump’a esrarın yeniden sınıflandırılması için yapılan lobi çalışmalarında kilit bir rol oynadı. Konuşma yetkileri olmadığı için isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki kaynağa göre Rivers, Trump’ın geçen hafta yeniden sınıflandırma konusunu tartıştığı sırada Oval Ofis’te bulunan esrar yöneticilerinden biriydi. Kaynaklar Forbes’a, Trump’ın alkol kullanmamasına rağmen, esrarın eroin kadar tehlikeli olmadığına açıkça inandığını, daha sağlam araştırmalar görmek istediğini ve 32 milyar dolarlık yerli Amerikan endüstrisini desteklemek istediğini söyledi. Rivers, Schedule III’e geçişin bilim insanlarının araştırma yapmasını da kolaylaştıracağını, bunun “esrarın tıbbi faydalarının ve risklerinin” ortaya konmasına ve “ürün geliştirmede önemli atılımlara” yol açabileceğini savunuyor.