Dijital haberciliğin kaosuna çözüm olarak doğan Bundle yerel medyadan küresel pazarlara uzanıyor
Sabah uyanıyorsunuz, telefonu elinize alır almaz bildirim yağmuru başlıyor. ‘Gerçek’ haber mi, dezenformasyon mu? Ayırmak her zamankinden zor. Bundle tam da bu kaosu ortadan kaldırmak için doğdu: Dijital haberciliğin pop-up kültürüne isyan eden, kullanıcıya zaman kazandırmayı amaçlayan bir haber uygulaması olarak. Bugün Amerika, Almanya ve Türkiye’de sekiz milyondan fazla kullanıcı tarafından indirilmiş durumda olan Bundle farklı haber kaynaklarını tek çatı altında topluyor ve yapay zeka sayesinde kişiselleştirilmiş ve güvenilir bir okuma deneyimi sunuyor. Aktif 15 binden fazla farklı mecradan günde 140 - 150 bin haber seçkisi sunarak ayda 2 milyon ila 3,5 milyon arası tekil kullanıcıya ulaşıyor. Sabah 08.00’te gönderilen “Morning Bundle” ve akşam 21.30’da gelen “Daily Bundle” özetleri tüm okuyucular için; kalan bildirimler ise ilgi alanlarına göre değişiyor.
Bundle’ın hedefinde kullanıcıların en az yüzde beşinin içeriği açıp okuması var. İlgi alanına göre atılan segment bildirimleri ile açılma oranı yüzde sekiz ile 20 arasında değişiyor. Misal, son dönemin en yüksek okunurluk oranı Galatasaray’ın Osimhen transferiyle ilgili haberlerde gözlemlenmiş. Ancak aktif okuyucu sayısı gündemle doğrudan ilişkili: Merkez Bankası faiz kararı gibi önceden saati ve günü bilinen içeriklere ilgi düşük; seçim sonuçları veya deprem gibi toplumsal hassasiyetin yüksek olduğu dönemlerde ise trafik rekor seviyede. Ve tüm bunları hesaplayarak bir uygulama geliştirmek pek çok sorunla baş etmek demek...
“Girişimci sorun çözmek ister”
“İçinde girişimcilik ruhu olan biri, ister istemez sürekli sorun çözmek, hayatı kolaylaştırmak ister. Ben de iş hayatına bu refleksle adım attım ve devamı geldi” diyor Bundle Kurucu Ortağı ve CEO’su Ercan Varol. Çankaya Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun. Stockholm’deki KTH Royal Institute of Technology’de Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanında yüksek lisans yaptıktan sonra 23 yaşında “Köpek Facebook’u” diye tanımladığı PetSpace’i kurdu. Bir yıl gibi kısa bir sürede 600 bin kullanıcıya ulaşarak yaklaşık 2 milyon dolarlık yatırım aldı. Projeyi beş yıl sonra exit edip ardından dijital reklam ajansı Dwarf Planet’i kurdu. Google, Türk Telekom, Superfresh ve PayPal dahil 500’ün üzerinde markayla çalıştı. “Dijital dünyada haber okuma deneyimini gölgeleyen sorunları ise kısa sürede fark etti. Yoğun reklamlar, ardı ardına beliren pop-up’lar… Okuma deneyimini daha akıcı ve keyifli hale getirmek bu kadar zor olmamalı… Ajans işinin müşteriye bağlı olması ve sürdürülebilirlik endişeleri de işin içine eklenince 30’una gelmeden üçüncü girişimine adım atmış.
Bundle Yönetim Kurulu Üyesi Serkan Ceylan ve Ürün Direktörü Enes Danış ile birlikte 500 bin dolar sermayeyle Bundle’ı kurdu. Kullanıcıya özel haber akışı sunan uygulamanın doğuşu hayli meşakkatli bir süreç. 15 yıl önce farklı haber mecralarının içerikleri RSS kullanarak tek bir çatı altında toplandı, böylece uygulama okuyucuya kendi haber akışını oluşturma imkânı sundu. RSS, bir sitenin yeni içeriklerini otomatik olarak takip edip size ulaştıran bir sistem. Yani böylece her siteyi tek tek kontrol etmenize gerek kalmıyor. İlk resmi iş birliği Hürriyet, Milliyet, Posta ve Fanatik’i kapsayan Doğan Medya’yla başlamış. Turkuaz ve Ciner gibi ana akım medya, aynı zamanda farklı alanlarda yayın yapan binlerce dijital medya mecrasıyla birleşmiş. İlk birkaç ayda 5 bin aylık tekil kullanıcı varken altı ay sonra bu rakam 100 bine çıkmış. “Medyada; Türk gençleri Google’a kafa tutuyor, Yahoo News’e meydan okuyor haberleriyle yer almaya başladık. Kullanıcılar bize ‘Welcome to Turkey’ e-postaları atıyordu. Kimse bizim Türk uygulaması olduğumuzu tahmin etmiyordu” diyor Varol.
Nitelikli trafik
Bundle, Türkiye’nin en çok ziyaret edilen haber siteleriyle eşit trafik alıyor. Hatta bazılarından daha fazla günlük tekil ziyaretçi sayısına ulaşmış durumda. Formül basit: Farklı mecraların haberlerini tek çatı altında sunarak kullanıcı kazanıyor, ardından içerik sağlayıcıların da trafik elde etmesini sağlıyor. Trafik sağlama sıralamasında Google ve Twitter’ın hemen arkasından geliyor. Google’daki algoritma değişimleri veya yapay zekanın dijital mecraların trafiğini azaltması göz önüne alındığında Bundle üç taraflı bir fayda yaratıyor: Kullanıcı kaliteli içerik alıyor, içerik sağlayıcı trafik kazanıyor, uygulama ise büyüyor. Varol bunu şöyle özetliyor: “Ana yayın modelimiz olmasa da dijital yayıncılara Nitelikli Trafik Yönlendirme seçeneği sunuyoruz. Sektöre yeni giren mecralar için bilinirlik kazanmak önemli. Bundle, yayın politikasına uygun içerikleri bildirimlerle destekleyerek hem trafik hem bilinirlik kazandırıyor. Sonuç kullanıcıya kaliteli içerik olarak yansıyor.” Mobil öncelikli kullanıcı kitlesi nedeniyle masaüstü kullanıcı sayısı günlük 100 - 150 bin civarında.
İç dinamikler
Bundle’da 34 kişi çalışıyor. Sadece beş editör içerik üretimi yerine bildirim, bülten ve sosyal medya operasyonlarından sorumlu. Yapay zeka sayesinde editörlerin sorumlulukları yüzde 50 azalmış durumda. YZ, binlerce içerik arasından en çok okunanları ve ilgi çekebilecek haberleri seçip editöre raporluyor; ancak habere son dokunuş insan eliyle... “Bir yıl içinde tamamen dijitalleşmeyi hedefliyoruz. Takvim kısa, teknoloji hazır. Ancak sürecin hassas olduğunu düşünüyoruz. Kurucu ekip bile dönem dönem haber seçkisi konusunda farklı düşüyor; kullanıcılarımıza sunacağımız YZ editörü için hazırlıklı olmalıyız” diyor Varol. Clickbait başlıklarla mücadele için geliştirilen Bundle AI, generative AI teknolojisini kullanıyor. Sistem, önce kullanıcıların raporladığı başlıkları ve ilgili haberleri inceliyor. Ardından yapay zeka, metni analiz ederek konteksti anlamlandırıyor. Eğer başlık haberin içeriğini yanıltıcı biçimde yansıtıyorsa otomatik olarak haberi özetleyen ve gerçeğe uygun yeni bir başlık üretiyor.
Yerelden küresele
Bundle yerel medyadan da besleniyor. Trabzon, Sivas, Elazığ gibi bölgelerde öne çıkan içeriklerle yerel mecraları destekliyorlar. Ancak teknolojik altyapı ve RSS linklerinin eksikliği nedeniyle ilerleme diğer kategorilere göre daha yavaş. Varol, Türkiye ile Almanya’yı karşılaştırarak durumu şöyle anlatıyor: “İnsanlar sadece Bild veya D-Welt’i okumak yerine kendi semtlerinin dijital mecralarını tercih ediyor. Kaliteli habercilik yapan köy ve ilçe siteleri teknik olarak çok iyi. Türkiye’de bu ilerleme daha yavaş.”
Türkiye’den sonra Bundle en çok Almanya’da kullanılıyor, 100 bin aktif kullanıcıları var. ABD ise global versiyonun göz bebeği: “Ekonomik ilginin arttığı dönemlerde ABD pazarı ciddi fırsatlar sunuyor. Biz de dijital bir ürün olmanın avantajını kullanacağız.” Yakın zamanda ABD’de yapacakları büyüme hamlesi için ipucu veriyor Varol: “Tahmini 4 milyon dolarlık yatırım sonrası 1 yıl içinde 1 milyon kullanıcıyı hedefliyoruz.” Bundle Games’de kullanıcı deneyimini artırmaya yönelik Wordle ve Uniwords gibi kelime oyunları sunuluyor. İlk ayın sonunda yüzde 70’e varan retention oranları ve yedi haftada 120 bin kullanıcı, üçüncü oyunun yolunu açmış. Oyunlar sayesinde kullanıcıların Bundle’da geçirdiği süre 4,5 dakika artmış durumda.
Bundle türünün ilk örneği değil. Flipboard, News Break gibi uygulamalarla rekabet ediyor. News Republic ve Artifact gibi uygulamalar ise rekabete yenik düşüp kapanmış. Magazin içerikler yerine sıcak haber, haber keşif yerine okuyucu odaklı haber sunmak, Bundle’ı farklılaştırıyor. Dijital yayıncılığın değişim sürecinde olduğuna dikkat çeken Varol “Google bile artık sen site yap, SEO (Arama motoru optimizasyonu) optimize et, ben sana trafik vereyim, reklamdan para kazan” demiyor. Biz de hazırlıklarımızı bu sürece göre yapıyoruz” diyor. Trafik sağlama modeli, Bundle’ın toplam gelirlerinde yüzde 5 civarında yer alıyor. Aslan payı ise yüzde 90 ile reklamlardan geliyor. Sponsorluk ve premium (reklamsız içerik) aboneliği ise yüzde 5 oranında. Varol, bugüne kadar ortaklarla birlikte 3 milyon dolar yatırım yaptıklarını söylüyor ve ciro hakkında ketum.
Bundle’ın modeline yönelik farklı eleştiriler de yok değil. Medya sektöründe, “Muhabirinden editörüne emekle oluşturulan haberleri ücretsiz kullanarak para kazanıyorlar” yaklaşımına Varol şöyle cevaplıyor: “Öyle olsaydı bugün hayatta olmazdık. Karşılıklı bir kazan-kazan durumu var. Yayıncılarla ilişkilerimizi mükemmel seviyede tutmaya gayret ediyoruz. Onlara fayda da sağlıyoruz. Fazladan okuyucu/trafik de yönlendiriyoruz. Bu hatta bizim iş modellerimizden birisi.” Bundle bir anlamda kullanıcı deneyimiyle yayıncı çıkarlarını birleştirerek medyada yeni bir denge kuran algoritmayı kodluyor.
