Expatlar değerlendirdi: Dünyanın en yaşanılabilir ülkeleri

Şu anda hangi ülkeler yaşamak için daha iyi? Yurtdışına taşınan insanlara, yani gurbetçilere sorun. Her yıl, dünyanın en büyük expat topluluğu olan InterNations, yurtdışında yaşamla ilgili en kapsamlı araştırmalardan biri olan Expat Insider raporunu yayımladı. 2025 yılına ait rapor, 172 farklı milletten 10 binden fazla gurbetçinin geri bildirimlerine dayanıyor ve iş, yaşam tarzı ve yaşam maliyeti açısından yaşanacak en iyi yerlere dair benzersiz bir bakış sunuyor.

Bu yılki rapor, yaşam kalitesi, yerleşme kolaylığı, yurtdışında çalışma, kişisel finans ve Expat Essentials Endeksi (konut, bürokrasi, dil ve dijital yaşamı kapsar) gibi faktörlere bakarak 46 ülkeyi sıralıyor. 2024’te 53 ülke sıralamaya dahilken, bu yıl bu sayı 46’ya düştü; çünkü yalnızca ankette en az 50 yanıt alınan ülkeler sıralamaya dahil ediliyor.

Yaşanacak en iyi ülke: Panama

İkinci yıl üst üste Panama, yaşanacak en iyi ülke seçildi. Expatların yüzde 94’ü burada yaşamaktan memnun olduğunu bildiriyor. InterNations Genel Yayın Yönetmeni Kathrin Chudoba, “Panama, tüm endekslerde ilk üçe, alt kategorilerin neredeyse tamamında ise ilk ona girmeyi başardı. Bu gerçekten dikkat çekici" dedi. 

Chudoba, Panama’nın bu kadar çekici olmasının nedenini tam olarak belirlemenin zor olduğunu söyledi: "Muhtemelen, makul fiyatlarla iyi bir altyapı, hoş bir iklim ve en önemlisi, açık, dost canlısı ve entegrasyonu kolay bir kültürün neredeyse mükemmel karışımından kaynaklanıyor."

Panama’daki gurbetçilerin demografik yapısı da bunda etkili olabilir. Chudoba, “Burada emeklilerin oranı oldukça yüksek (yüzde 35, dünya genelinde yüzde 11) ve bu grup, karşılaştırmalı olarak daha yüksek yıllık brüt gelire sahip" dedi. Bu emeklilerin üçte birinden fazlası Panama’da kalıcı olarak yaşamayı planlıyor. Panama ayrıca International Living’in 2025 için yayımladığı Yıllık Küresel Emeklilik Endeksinde de en üst sırada yer aldı.

Latin Amerika’nın cazibesi

Panama listenin zirvesindeki tek Latin Amerika ülkesi değil. Kolombiya bu yıl büyük bir sıçrama yaptı; 2024’te beşinci sıradayken bu yıl ikinci sıraya yükseldi. Gurbetçiler, mali açıdan yüksek memnuniyet (yüzde 81, dünya genelinde yüzde 54), uygun fiyatlı konutlar ve canlı bir sosyal hayatı öne çıkarıyor. Yine de güvenlik ve siyasi istikrar konusundaki endişeler, Kolombiya’yı yaşam kalitesi kategorisinde en üst sıralara taşıyamıyor.

Meksika (2023’te birinci sırada olan ve 2022’de de zirvede yer alan ülke) bu yıl üçüncü sıraya geriledi. Misafirperverliği ve dostane kültürüyle tanınan Meksika, yerleşme kolaylığı açısından birinci sırada. Expatlar arkadaş edinmenin, kendini evinde hissetmenin ve aktif bir sosyal hayata sahip olmanın kolay olduğunu söylüyor. Finansal olarak da Meksika iyi durumda ancak güvenlik ve hava kalitesi, genel yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor. Chudoba, “Bu yıl sıralamamızın en üstündeki üç Latin Amerika ülkesi, Yerleşme Kolaylığı Endeksi’nde de ilk üç sırayı paylaşıyor. Gurbetçiler bu ülkelerde halkın samimiyetini, kendilerini hoş karşılanmış hissetmeyi, yerel kültüre kolayca entegre olmayı ve arkadaş edinmeyi takdir ediyor" dedi. 

Asya’nın yükselen yıldızları

İlk 10 sıranın yarısı Asya ülkelerine ait: Tayland (4), Vietnam (5), Çin (6), Endonezya (8) ve Malezya (10). Bu ülkeler kişisel finans açısından öne çıkıyor; hepsi uygun fiyatlı yaşam ve yüksek fiyat-performans dengesiyle ilk 10’a giriyor. Katılımcılar ayrıca konut bulmanın kolay ve uygun maliyetli olduğunu belirtiyor.

Çin, bu yıl ilk 10’a girerek dikkat çekti. Geçen yıl 19. sıradaydı. 2024 ile 2025 arasında ne değişti? Chudoba bunun nedenini şöyle açıklıyor: “Aslında Çin, anketimizin neredeyse tüm alanlarında iyileşme gösterdi ama en büyük sıçrama Yurtdışında Çalışma Endeksi'nde oldu. 2024’te 30. sıradayken, bu yıl 9. sıraya yükseldi. Gurbetçilerin gözünde kariyer fırsatları gelişti, iş güvencesi arttı ve hatta çalışma saatleri ve iş-yaşam dengesi bile olumlu yönde değişti.”

En büyük kazananlar

İki küçük Akdeniz ülkesi büyük sıçramalar yaptı: Güney Kıbrıs Rum Kesimi 22 sıra yükselerek 19. sıraya, Malta ise 20 sıra yükselerek 26. sıraya çıktı. Her iki ülke de yurtdışında çalışma ve kişisel finans endekslerinde iyileşme gösterdi. Bu da daha güçlü ekonomiler, daha fazla iş fırsatı ve daha iyi iş-yaşam dengesi anlamına geliyor. Çekya da güçlü bir performans sergiledi; 18 sıra yükselerek 21. sıraya ulaştı. Ülke, ilk kez yaşam kalitesi endeksinde ilk 10’a girdi; bunda gelişen boş zaman seçenekleri, daha güvenli sokaklar ve dijital hizmetlerdeki iyileşmeler etkili oldu. İrlanda da dramatik bir yükseliş yaşadı: 17 sıra tırmandı. Bu sıçrama, kariyer fırsatları ve uzaktan çalışma yasalarındaki gelişmelerle geldi. 

ABD’deki sorunlar

Amerika Birleşik Devletleri, düşüşünü sürdürüyor: Bu yıl bir sıra daha gerileyerek 36. sıraya indi. Chudoba, “Kağıt üzerinde bu, geçen yılki 35. sıradan sadece bir sıra aşağıda gibi görünüyor. Ancak bu yıl sıralamada sadece 46 ülke olduğunu düşünürsek (2024’te 53’tü), bu aslında ciddi bir düşüş ve ABD neredeyse listenin son 10’una girmiş durumda" diye konuştu.

Raporun kapsadığı neredeyse tüm alanlarda ortalama puanlar düşmüş durumda. “ABD’yi aşağıya çeken alanlar şaşırtıcı değil" diyen Chudoba, “Geçmiş yıllarda olduğu gibi, ABD özellikle yaşam kalitesi endeksindeki üç alt kategoride kötü notlar alıyor" diye ekledi.  Bu üç alan: seyahat ve ulaşım. Sağlık hizmetleri de büyük bir sorun. Expatlar, “uygun fiyatlı, erişilebilir ve eşit sağlık hizmetlerinin eksikliği; hatta kalite bile yetersiz” diyor.

Güvenlik endişeleri de önemli bir konu. Siyasi istikrar ve kişisel özgürlük son yılların en kötü notlarını aldı. “2025’te gurbetçilerin yüzde 41’i ABD’deki siyasi istikrarı olumsuz değerlendirdi; neredeyse yüzde 19’u ise en düşük notu verdi. ABD’de yaşayan expatlar ayrıca yüksek konut maliyetlerinden ve sosyal entegrasyon zorluklarından da şikayetçi. Arkadaş edinmenin zor olduğunu söylüyorlar.  Bir diğer kronik sorun: Çalışma saatleri ve iş-yaşam dengesi. Chudoba  ABD’deki expatların hiçbir zaman bu konuda memnun olmadığını ve durum giderek kötüleştiğini aktardı. Ekonomi de sorunlu. Chudoba, “2024’te ABD ekonomisi yüzde 64 oranında olumlu değerlendiriliyordu; bu oran 2025’te yüzde 56’ya düştü" dedi. 

Avrupa’daki sorunlar

Avrupa’da da problemler var. Pek çok Avrupa ülkesi listenin alt sıralarında yer alıyor: İtalya (37), İsveç (38), Norveç (39), Birleşik Krallık (41), Almanya (42) ve Finlandiya (43). Bu ülkeler güçlü altyapı ve kaliteli çevre sunsa da expaltlar bürokrasi, konut sorunları, yüksek yaşam maliyeti ve sosyal uyumda zorluklar yaşıyor.

Bu ülkeler zengin olabilir ama bu fark yaratmıyor. Chudoba “Kısaca söylemek gerekirse, zenginlik tek başına mutlu etmiyor özellikle kazandığınız paranın tamamı yüksek yaşam giderlerine gidiyorsa. Bu ülkelerin çoğunun ortak noktası, İtalya hariç, kişisel mutluluk konusunda gurbetçiler tarafından en düşük 10’a yerleştirilmeleri" ifadelerini kullandı. 

Peki bu ülkeleri ne aşağıya çekiyor? Chudoba'nın söylediğine göre Birleşik Krallık’ta kişisel finans endeksi, konut ve sağlık maliyetleri ülkeyi aşağı çekiyor. İskandinav ülkelerinde yerleşmek zor. Almanya’da buna ek olarak aşırı zor bir konut durumu, geçilemeyen bir bürokrasi ve kötü dijital altyapı var. İtalya’da da benzer şekilde bürokrasi, dijital altyapı ve zayıf yurtdışında çalışma endeksi sonuçları dikkat çekiyor.

En büyük kaybedenler

Güney Kore, raporda en büyük düşüşü yaşayan ülke oldu; 21 sıra gerileyerek 46 ülke içinde 44. sıraya indi. Chudoba, “Güney Kore, sıralamamızda bu yıl en dramatik düşüşü yaşadı; anketin neredeyse tüm alanlarında kötüleşme oldu. Yalnızca yüksek hızlı internete erişim alanında son üç yıldır üst üste birinci sıradalar" dedi. Gurbetçiler birçok konuda memnuniyetsizlik dile getiriyor. Chudoba sağlık hizmetlerinin bozulduğunu belirtti ve "2024’te birinci sıradayken, 2025’te 15. sıraya düştü" diye ekledi. Siyaset de sorunlu. Ancak en büyük değişim kişisel finans alanında yaşandı. Ve listenin en altında, sekizinci yıl üst üste, Kuveyt yer aldı. Güçlü ekonomisi hâlâ insanları işe çekse de yaşam kalitesi ve yerleşme kolaylığından sosyal izolasyona kadar neredeyse her kategoride düşük memnuniyet rapor ediliyor.

Sonuç

Tüm bu sonuçlar içinde öne çıkan büyük bir eğilim var: Para her zamankinden daha önemli. Chudoba, “Son birkaç yıldır, ekonomik ve finansal belirsizlik sıralamalarımıza daha fazla yansımaya başladı. Kişisel Finans Endeksi’nde iyi performans gösteren ülkeler, giderek genel sıralamada da en üstlerde yer alıyor" dedi. Chudoba, 2025’te (Suudi Arabistan hariç) kişisel finans açısından en iyi 15 ülkenin tamamının, gurbetçilerin en mutlu olduklarını bildirdiği ülkeler arasında yer aldığını söylüyor: "2022’ye baktığımızda bu örtüşme yalnızca yüzde 50 civarındaydı.”

Yani yaşanacak en iyi ülkeler artık kartpostallık manzaralarla değil, günlük yaşam gerçeklikleriyle tanımlanıyor. Chudobai “Finansal kaygılar, expatların yaşadıkları ülkelerde hayatın diğer yönlerini nasıl değerlendirdiklerinde daha büyük bir rol oynamaya başladı" dedi.

Listede yer alan ülkelerin tamamı şöyle:

1. Panama
2. Kolombiya
3. Meksika
4. Tayland
5. Vietnam
6. Çin
7. BAE
8. Endonezya
9. İspanya
10. Malezya
11. Umman
12. Suudi Arabistan
13. Filipinler
14. Güney Kıbrıs Rum Kesimi
15. Brezilya
16. Kenya
17. Portekiz
18. Lüksemburg
19. Avustralya
20. Katar
21. Çekya
22. Hollanda
23. Avusturya
24. Belçika
25. Danimarka
26. Malta
27. Fransa
28. İrlanda
29. İsviçre
30. Macaristan
31. Polonya
32. Singapur
33. Japonya
34. Yunanistan
35. Güney Afrika
36. Amerika Birleşik Devletleri
37. İtalya
38. İsveç
39. Norveç
40. Kanada
41. Birleşik Krallık
42. Almanya
43. Finlandiya
44. Güney Kore
45. Türkiye
46. Kuveyt