Yapay zekayla milyon dolarlık davalar
Darrow, yapay zeka ile interneti tarayıp dev şirketlerin gizli suistimallerini ortaya çıkarıyor. Avukatlara dava fikirleri satıyor, davacı buluyor ve milyon dolarlık davalardan pay alıyor. Ancak bu yenilikçi model, etik tartışmaları da beraberinde getiriyor.
22 Ağustos 2025, 08:00
Güncelleme: 22 Ağustos 2025, 11:58
İlk bakışta, 2021 yılında flört uygulaması Bumble’a açılan dava sıradan bir veri gizliliği davası gibi görünüyordu. Şirket, Amerikalıların yüz taramalarını rızaları olmadan toplamak ve depolamakla suçlanıyordu ki bu, davanın açıldığı Illinois eyaletinde yasadışıydı. Bumble iddiaları reddetmiş olsa da davayı 40 milyon dolara uzlaşmayla sonuçlandırdı. Şimdi, binlerce Bumble kullanıcısı tazminat olarak kişi başı yaklaşık 1.900 dolar alıyor. Davacı avukatlar ise çok daha büyük bir kazanç elde ederek 14 milyon dolar alıyorlar.
Bu davayı olağan dışı yapan şey, yalnızca büyük ödeme değil, aynı zamanda nasıl ortaya çıktığı. Dava konusu olan iddia, beş yaşındaki İsrailli teknoloji girişimi Darrow tarafından keşfedildi. Darrow, interneti yapay zeka yardımıyla tarayarak, yasa dışı olabilecek ve daha da önemlisi, toplu dava açmaya değer olabilecek kurumsal davranışları tespit ediyor. Şikayetleri çeşitli kaynaklarda bulabiliyor; örneğin çevrim içi tüketici şikayetleri ya da (Bumble davasında olduğu gibi) bir uygulamanın gizlilik politikaları. Sonrasında bu bulguları yasalarla karşılaştırarak toplu dava açma fikirleri üretiyor.
Kurucu ortak ve CEO Evyatar Ben Artzi (35), kalın ve filozofvari sakalıyla Darrow’un misyonuyla ilgili iddialı açıklamalar yapıyor: Darrow ile “adaletin sorunsuz olduğu bir dünya... kimin sizi dolandırdığını anlamak zorunda olmadığınız bir yer... iş yapmanın kolay olduğu bir ortam, çünkü risk şeffaf” yaratmak istediğini söylüyor.
Artzi, hukuki riskleri finansal terimlerle değerlendiriyor. Artzi, “Her hukuki risk, gelecekteki bir nakit akışıdır; buna belirli bir olasılık değeri verilir. Yapmanız gereken tek şey bu fırsatları gün yüzüne çıkarmak, onları yönetebilecek uzmanlara vermek ve doğru ‘işlemi’ kurmalarına izin vermek" diyor. Darrow, sadece hukuk firmalarına değil, büyük şirketlere de hizmetlerini satarak onların kendi hukuki zayıflıklarını görmelerini ve düzeltmelerini istiyor.
Darrow müşterisi olan iki avukat Forbes’a verdikleri demeçte, Darrow’un bu tür davalarda Bivens’i ortak avukat olarak dahil etmelerini şart koştuğunu söyledi. Bivens, Darrow’un dava önerilerini tam yetkiyle denetliyor: Hangi hukuk firmalarına sunulacağına yardımcı oluyor, gönderilmeden önce davaları gözden geçiriyor ve davacıları bulmaya yönelik reklam sürecini denetliyor.
Darrow’un gelir sorumlusu Mathew Keshav Lewis, bu düzenleme hakkında konuşmaktan hoşlanmıyor. Tekrarlayan sorular üzerine kaçamak yanıtlar verdi ve Darrow’un “ticari anlaşmalarını açıklamadığını” söyledi. Bivens ise, avukatlık ücretlerinin bir kısmını Darrow’a aktardığını Forbes’a doğruladı.
Lewis, bu konudaki isteksizliğinin nedeni olarak rakiplerin modeli kopyalayabileceğinden duyduğu korkuyu ve avukat olmayanlarla ücret paylaşımına dair etik kuralların hassasiyetini gösteriyor. ABD’nin en az 47 eyaletinde, etik kurallar avukat olmayanların avukatlık ücretlerinden pay almasını yasaklıyor. Bazı avukatlar bu kuralların modasının geçtiğini ve korumacı olduğunu savunuyor. Her iki şekilde de Lewis ve Bivens, Darrow’un yasa dışı bir şey yapmadığını, teknolojik bir danışman olarak yalnızca “hukuki istihbarat” sunduğunu ve avukatların kararlarında herhangi bir etkisi olmadığını vurguluyorlar.
Bu davayı olağan dışı yapan şey, yalnızca büyük ödeme değil, aynı zamanda nasıl ortaya çıktığı. Dava konusu olan iddia, beş yaşındaki İsrailli teknoloji girişimi Darrow tarafından keşfedildi. Darrow, interneti yapay zeka yardımıyla tarayarak, yasa dışı olabilecek ve daha da önemlisi, toplu dava açmaya değer olabilecek kurumsal davranışları tespit ediyor. Şikayetleri çeşitli kaynaklarda bulabiliyor; örneğin çevrim içi tüketici şikayetleri ya da (Bumble davasında olduğu gibi) bir uygulamanın gizlilik politikaları. Sonrasında bu bulguları yasalarla karşılaştırarak toplu dava açma fikirleri üretiyor.
Yapay zekanın işleri nasıl değiştirdiğinin bir örneği
Darrow, bu dava fikirlerini avukatlara satıyor ve hedefli dijital reklamlarla davaya dahil edilecek davacıları bulmalarına da yardımcı oluyor. Bu yeni yaklaşım, yapay zekanın uzak endüstri alanlarına nasıl ulaştığının ve onları nasıl dönüştürdüğünün (en azından hızlandırıp verimli hale getirdiğinin) dikkat çekici bir örneği. Yapay zeka, hukuk alanında şimdiden belgeleri ve e-postaları incelemek gibi işlevlerde yaygın olarak kullanılıyor. Ancak hukuki dava sebeplerini keşfetmek için yapay zekadan yararlanmak yeni bir fikir. Darrow müşterisi ve Bumble davasının baş avukatı Chicago’lu avukat Katrina Carroll, Darrow’un asla açmayacağı davaları açmasını sağladığını söyledi.Kurucu ortak ve CEO Evyatar Ben Artzi (35), kalın ve filozofvari sakalıyla Darrow’un misyonuyla ilgili iddialı açıklamalar yapıyor: Darrow ile “adaletin sorunsuz olduğu bir dünya... kimin sizi dolandırdığını anlamak zorunda olmadığınız bir yer... iş yapmanın kolay olduğu bir ortam, çünkü risk şeffaf” yaratmak istediğini söylüyor.
Toplu daha açmak pahalı bir süreç
Toplu dava açmak, ön araştırma maliyetleri yüksek olduğundan avukatlar için pahalı bir süreç. Artzi, Darrow’un hukuki hizmet maliyetlerini düşürmesini ve adalete erişimi genişletmesini istiyor. CEO ve kurucu ortağı Gila Hayat (30), şirkete adını ünlü Amerikalı avukat Clarence Darrow’dan verdiler. Clarence Darrow, evrim teorisini öğretmekle suçlanan lise öğretmeni John Scopes ve çocuk katilleri Leopold ve Loeb gibi müvekkilleri savunmuştu.Artzi, hukuki riskleri finansal terimlerle değerlendiriyor. Artzi, “Her hukuki risk, gelecekteki bir nakit akışıdır; buna belirli bir olasılık değeri verilir. Yapmanız gereken tek şey bu fırsatları gün yüzüne çıkarmak, onları yönetebilecek uzmanlara vermek ve doğru ‘işlemi’ kurmalarına izin vermek" diyor. Darrow, sadece hukuk firmalarına değil, büyük şirketlere de hizmetlerini satarak onların kendi hukuki zayıflıklarını görmelerini ve düzeltmelerini istiyor.
Aboneliklerle gelir elde ediyor
Darrow’un iş modeli ilginç. Şirket, birçok yazılım firması gibi abonelik ve kullanım bazlı ücretler alarak gelir elde ediyor. Ancak aynı zamanda daha tartışmalı bir gelir kaynağına da sahip. Avukatlar, Darrow’un fikriyle açtıkları davaları kazandıklarında, startup sessizce bu avukatlık ücretlerinden bir pay alıyor. Bunu, Arizona’lı avukat Don Bivens ile yaptığı ve 2020 yılında Arizona Yüksek Mahkemesi’nin aldığı bir idari kararla mümkün hale gelen az bilinen bir ortaklık üzerinden yapıyor. Bu karar, avukat olmayanlarla ücret paylaşımını yasaklayan etik kuralı kaldırdı.Darrow müşterisi olan iki avukat Forbes’a verdikleri demeçte, Darrow’un bu tür davalarda Bivens’i ortak avukat olarak dahil etmelerini şart koştuğunu söyledi. Bivens, Darrow’un dava önerilerini tam yetkiyle denetliyor: Hangi hukuk firmalarına sunulacağına yardımcı oluyor, gönderilmeden önce davaları gözden geçiriyor ve davacıları bulmaya yönelik reklam sürecini denetliyor.
Darrow’un gelir sorumlusu Mathew Keshav Lewis, bu düzenleme hakkında konuşmaktan hoşlanmıyor. Tekrarlayan sorular üzerine kaçamak yanıtlar verdi ve Darrow’un “ticari anlaşmalarını açıklamadığını” söyledi. Bivens ise, avukatlık ücretlerinin bir kısmını Darrow’a aktardığını Forbes’a doğruladı.
Lewis, bu konudaki isteksizliğinin nedeni olarak rakiplerin modeli kopyalayabileceğinden duyduğu korkuyu ve avukat olmayanlarla ücret paylaşımına dair etik kuralların hassasiyetini gösteriyor. ABD’nin en az 47 eyaletinde, etik kurallar avukat olmayanların avukatlık ücretlerinden pay almasını yasaklıyor. Bazı avukatlar bu kuralların modasının geçtiğini ve korumacı olduğunu savunuyor. Her iki şekilde de Lewis ve Bivens, Darrow’un yasa dışı bir şey yapmadığını, teknolojik bir danışman olarak yalnızca “hukuki istihbarat” sunduğunu ve avukatların kararlarında herhangi bir etkisi olmadığını vurguluyorlar.