Yapay zeka ile iş görüşmesi yapacaklara ipuçları

Artık yakın gelecek değil, bugün: Yapay zeka (YZ) işleri ele geçirmeye başladı. Personel yerine yapay zeka tercih eden ya da görev dağılımlarını değiştiren şirketlerin sayısı her geçen gün artıyor. Çalışanlarsa yapay zeka becerilerini geliştirerek pozisyonlarını güçlendiriyor. Öyle ki iş arayanlar artık özgeçmişlerini hazırlarken ve başvurularında, şirketlerse değerlendirmelerinde yapay zekadan faydalanıyorlar. Özetle yapay zekanın iş gücüne ve mesleklere etkisi uzun süre gündemde olacak. Hangi görev ya da meslek olursa olsun iş başvurusu ve işe alım çoktan dijitalleşti ve hızla gelişiyor. Türkiye'de YZ'nin gücünü insan kaynaklarına taşıyan firmalardan bir tanesi olan Ono (OneNewOne) iş görüşmelerini dijital asistan Selin ile gerçekleştiriyor. 22 dilde mülakat deneyimiyle küresel iş gücü piyasasında da iddialılar. YZ'yi işe alım sürecinde verimliliği artırmak, önyargıyı azaltmak ve nitelikli adayları daha etkin bir şekilde belirlemek için kullanıyorlar. Forbes Türkiye olarak iş veren, çalışan ve işe alım platformunu kapsayan süreci inceledik. Ono üzerinden bir özgeçmiş oluşturup İletişim Direktörü pozisyonu için açık olan bir ilana başvurduk. Yapay zeka asistanı Selin ile görüşmede adaylar için "Yapay zeka ile iş görüşmesi nasıl oluyor, yapay zeka ile iş görüşmesinde nelere dikkat edilmeli?" gibi soruların cevaplarını aradık. 

Yapay zekayla iş görüşmesinden teknik notlar

• Her şey "Değerlendirme sürecine kabul edildiniz" maili ile başlıyor. İstediğiniz zaman ve yerden süreci başlatabiliyorsunuz.
• Site üzerinden Akıllı Ön Değerlendirme seçeneğiyle mülakata geçiliyor. Görüşme öncesi ses ve kamera kaydı kontrolü zorunlu. Bu aşamada konuşmanızın doğru şekilde metne dönüştürüldüğünden emin olmanız isteniyor.
• Şirket ağından ya da bilgisayarından bağlantı, güvenlik duvarı nedeniyle görüşmenin sağlıklı ilerlemesini engelleyebiliyor. Cep telefonuyla bağlantı, internet hızı ve görüşmenin formatı nedeniyle pratik değil. Görüşmenin rahat şekilde gerçekleşmesi için kişisel bilgisayar kullanılması en iyi seçenek olarak ön plana çıkıyor.

Yapay zekayla ile iş görüşmesinde soru-cevap bölümü nasıl ilerliyor?

• Teknik olarak hazır olduğunuzu doğrulamanızla, 20 dakika süreceği belirtilen görüşme başlıyor.
• Yapay zeka avatarı Selin, birbirinden zor 9 soru soruyor. (Elbette zor göreceli bir kavram. Soruların detaylarını aşağıda bulabilirsiniz)
• Sesli ve yazılı olarak (eş zamanlı) iletilen her soruya "Hazırım" seçeneğini işaretledikten sonra cevap veriyorsunuz. Bu arada düşünmek için vaktiniz oluyor. Metne çevrilen her cevap, üzerinde değişiklik yapma seçeneğiyle siz onayladıktan sonra karşı tarafa gönderiliyor.
• Selin'in, adayların sadece sözlü cevaplarına odaklanmak yerine; duygusal tonlama, mimik analizi ve dil yapısı gibi çeşitli veri noktalarını değerlendirdiği söyleniyor. Bu iş veren için faydalı bir analiz olsa da çalışan için durumun aynı olmadığını belirtmekte fayda var. Siz sorulara cevap verirken Selin, başını sağa eğmek ya da aşağı yukarı sallamak gibi basit mimik ve jestleri yapıyor. Bu noktada bir İK çalışanıyla gerçekleşen görüşmedeki gibi karşı tarafın cevaplarınıza tepkilerini okumak mümkün değil.
• Karşınızda yapay zeka avatarının olması cevap verme şeklinizi etkileyebilir. Süreç robotik cevaplar vermenize neden olabiliyor. 
• Görüşme sırasında sözünüz yapay zeka tarafından kesilmiyor ya da daha fazla detaylandırmanız istenmiyor. Yani her soruya iyi cevap vermek için nokta atışı yapmanız gerekiyor.  Yine de cevap metni üzerinde düzenleme yapma özelliği, varsa hatalarınızı ufak da olsa düzeltme şansı tanıyor.
• Cevap verme süresi uzarsa yapay zeka sizi yazılı olarak uyarıyor ancak sözünüzü tamamlamak için vakit de tanıyor.
• Mülakatın tamamı yazılı ve görsel olarak kaydediliyor, adayın onaylamasıyla sonlandırılıyor.

Yapay zeka iş görüşmesini şirketlere nasıl iletiyor? 

• Adayla yapılan görüşmenin görsel ve yazılı kaydı işverene iletiliyor. 
• Bu kayıtla ilgili analiz; adayın güçlü-zayıf yönlerini içeren ve 100 üzerinden puanlanan kısa bir özetle başlıyor.
• Her cevap için işverene geri bildirimler veriliyor.
• Başvurulan pozisyona bağlı olarak değişse de adayın; Stratejik Zeka ve Kurumsal Uyum-Liderlik ve Organizasyonel Yönetim- Dijital İletişim ve Medya Stratejisi- Ölçümleme, KPI ve Gelişim Kültürü, Kurumsal İtibar ve Paydaş İletişimi gibi farklı yetkinlikleri 10 üzerinden puanlanıyor. Tüm bu analizler adayın başvurduğu pozisyona uygunluğunun 100 üzerinden değerlendirilmesiyle son buluyor.

Yapay zekanın iş görüşmesinde sorduğ u sorular

Öncelikle yapay zekayla gerçekleşen görüşmede iş başvurusunda bulunan adayın 20 yıldır iletişim sektöründe çalıştığını ve dijital yayıncılıkta farklı kurumlarda yöneticilik yaptığını belirtmekte fayda var. Nitekim sorularda adayın kariyeriyle ilgili çokça detay bulunuyor. Bu nedenle mülakatta yer alan kurumların adını kullanmadık.

1. Merhaba, ben Ono Akıllı Mülakat Asistanı Selin. İletişim Direktörü pozisyonu için sizinle bir ön görüşme yapacağım. Bu görüşmenin amacı, bu pozisyon için uygunluğunuzu değerlendirmektir. İlk sorumla başlamak istiyorum: Farklı yayın anlayışına sahip markaların dijital yayın stratejilerini oluştururken nasıl farklılaşmalar gözetiyorsunuz? Hangi ilkeler sizin stratejik pusulanız olur?
2. Dijital dönüşüm projelerinde karşılaştığınız en büyük direnç noktası ne oldu ve bunu nasıl yönettiniz?
3. Bugün bir kurumsal yapıya bu dönüşüm sürecini nasıl entegre edersiniz?
4. Daha önce görev aldığınız dijital platformun yeniden yapılanmasında hem teknik hem içerik tarafını yönettiğinizi belirtmişsiniz. Bu projede ekip içindeki farklı uzmanlık alanlarını (Yazılımcı, editör, SEO uzmanı) nasıl ortak bir hedefe hizaladınız?
5. Sosyal medyada içerik yönetimi ile geleneksel dijital yayıncılığı entegre etmek konusunda en kritik gördüğünüz başarı kriterleri nelerdir? Sosyal medya krizlerini önleme ve yönetme tecrübeniz oldu mu?
6. Yayın politikası veya iletişim stratejisinin başarısını nasıl ölçümlersiniz? Bir dijital yayıncılık stratejisinin KPI’larını belirlerken nelere dikkat edersiniz?
7. Farklı kültür ve politik hassasiyetlere sahip coğrafyalarda aynı iletişim kampanyasını yürütmeniz gerekseydi, nasıl bir yapı kurardınız?
8. Çok deneyimli gazeteciler ve genç dijital içerik üreticilerinin birlikte çalıştığı bir ortamda liderlik tarzınızı nasıl belirlersiniz? Hangi ilkelerle çatışmaları yönetirsiniz?
9. Marka itibarına zarar verebilecek bir haber, kurum içinden dışarı sızdıysa ve bu durum yayına alındıysa, İletişim Direktörü olarak nasıl bir kriz planı oluşturur, hangi adımları önceliklendirirsiniz?

Yapay zeka süreci 12 güne indirdi

Yapay zekanın meslekleri ele geçirmeye başladığı kesin. Bilinmeyen, sınırlarının nereye varacağı. Bugünlerde özgeçmişler, iş ilanları, iş başvuruları hatta işe alımlar yapay zekayla yapılıyor. Sadece firmalar değil çalışanlar da görevlerini yerine getirirken açıkça ya da gizlice yapay zeka teknolojilerini kullanıyor. Teknoloji yarışında Ono Akıllı Mülakat, şu anda İK departmanlarına ön mülakat süreçlerinde destek olurken; firma organizasyonunu, ihtiyaçlarını ve kültürünü hızlı bir şekilde öğrenerek işe alım sürecini daha verimli hale getirmeyi hedefliyor. Bu sayede hem işverenler hem de adaylar için daha etkili bir işe alım deneyimi sağlamayı amaçlıyor. Şirket verilerine göre yapay zeka devreye girmeden önce İK çalışanlarının 100 kişiyi işe almak için 3 bin 500 telefon görüşmesi yapması gerekiyordu. Bu yöntemle işe alım sürecinin dünya ortalaması 42 gündü. Günümüzde ise yapay zekayla bu süre 12 güne indi. Yapay zeka, talep edilen aday ile o işin uzmanı gibi yazılı ve sözlü mülakat yapıyor. Şimdiye kadar 100 binden fazla mülakat yapan Ono, adayın süreci doğru ilerletmesi halinde işe alınma oranının yüzde 80 seviyelerine ulaştığını savunuyor. Yapay zekanın işe yerleştirdiği kişinin en doğru tercih olma oranı ise yüzde 90.  Ford, EnerjiSA, Koç Holding, Garanti BBVA, QNB, Türkiye Sigorta, Katılım Emeklilik, Mavi, ebebek  ve LC Waikiki  gibi sektöründe öncü şirketlerle yapılan iş birlikleri bu oranı doğrular nitelikte.

Yurt dışında da yatırımcıların dikkatini çeken Ono, Türkiye’de alanında lider pek çok marka ile iş birliği yapıyor. Türkiye’nin yanı sıra İngiltere, Almanya, Bulgaristan, Çekya, Azerbaycan, Macaristan ve Rusya’da işe alımlar gerçekleştiriyor. Aynı zamanda dünya devi markalarla da iş birliği görüşmeleri sürüyor. Gelinen noktada Ono’yu tercih eden sektörlerin başında sigorta, banka, perakende havacılık, ilaç ve enerji geliyor. 2025 sonuna kadar bu sektörler başta olmak üzere işe alımlarda yüzde 80 oranında adaylarla ilk görüşmeleri yapay zekanın yapacağı öngörülüyor.