Türkiye'nin askeri harcamaları 10 yılda yüzde 110 arttı

SIPRI'nin verilerine göre, 2024 yılında kaydedilen artışta özellikle Avrupa ve Orta Doğu'daki askeri harcamalardaki sert yükseliş etkili oldu. Raporda, küresel askeri harcamaların üst üste 10 yıldır artış gösterdiği belirtilirken, geçen yıl Soğuk Savaş'ın bitişinden bu yana yıllık bazda en keskin yükselişin kaydedildiği vurgulandı. Kişi başına düşen askeri harcama ise 334 dolarla 1990'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Türkiye'nin askeri harcamaları son 10 yılda yüzde 110 arttı

Türkiye'nin 2015-2024 yılları arasında askeri harcamalarını yüzde 110 oranında artırdığı belirtilen raporda, ülkenin 2023 yılına göre yüzde 12 artışla 25 milyar dolar harcadığı aktarıldı.

Avrupa'da savaş endişeleri harcamaları körüklüyor

SIPRI, Avrupa ülkelerinin neredeyse tamamının geçen yıl askeri bütçelerini artırdığını kaydetti. Ukrayna’daki savaşın ve ABD’nin NATO’ya olan bağlılığına yönelik belirsizliklerin Avrupa'daki askeri harcamaları yüzde 17 oranında yükselttiği ifade edildi. Malta dışında tüm Avrupa ülkeleri askeri harcamalarını artırdı.

Dünyanın en çok harcama yapan ülkeleri

2024 yılında en fazla askeri harcama yapan beş ülke ABD, Çin, Rusya, Almanya ve Hindistan oldu. Bu ülkeler dünya genelindeki askeri harcamaların yüzde 60'ını gerçekleştirdi.

ABD küresel askeri harcamaların üçte birinden fazlasını yaptı

ABD'nin askeri harcamaları 2024'te yüzde 5,7 artışla 997 milyar dolara çıktı. Böylece ABD küresel askeri harcamaların yüzde 37’sini, NATO içindeki harcamaların ise yüzde 66'sını tek başına karşıladı. Avrupalı NATO üyelerinin harcamalarının NATO içindeki payı da yüzde 30’a ulaşarak son 11 yılın en yüksek seviyesine çıktı.

Rusya-Ukrayna savaşı harcamaları artırdı

Raporda, Rusya-Ukrayna savaşının üçüncü yılına girmesiyle birlikte Avrupa'daki askeri harcamaların Soğuk Savaş sonrası seviyelerin de üzerine çıktığına dikkat çekildi. Rusya'nın 2024'teki askeri harcamaları yüzde 38 artışla 149 milyar dolara yükseldi ve bu harcamalar ülke GSYH'sinin yüzde 7,1'ine denk geldi.

Ukrayna'nın askeri harcamaları ise yüzde 2,9 artarak 64,7 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, savaş nedeniyle küçülen Ukrayna ekonomisinin yüzde 34’üne denk geliyor.

Çin ve Hindistan askeri bütçelerini büyütüyor

Çin’in askeri harcamalarının 2015-2024 yılları arasında yüzde 59 arttığı, 2024'te ise yüzde 7 artışla 314 milyar dolara çıktığı tahmin ediliyor. Hindistan'ın askeri harcamaları da yüzde 1,6 artarak 86,1 milyar dolara yükseldi. Hindistan’ın son 10 yıldaki toplam artışı ise yüzde 42 oldu.

Almanya yeniden silahlanıyor

Almanya 2024 yılında 88,5 milyar dolarlık askeri harcama ile dünyada en fazla askeri harcama yapan dördüncü ülke oldu. Ülkenin askeri harcamaları geçtiğimiz yıla göre yüzde 28 artarken, son 10 yılda yüzde 89 oranında yükseldi.

İsrail ve Orta Doğu’daki gelişmeler

Gazze'ye yönelik saldırıların sürdüğü bir yılda, İsrail'in askeri harcamaları yüzde 65 artarak 46,5 milyar dolara çıktı. SIPRI, bunun 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan bu yana görülen en yüksek yıllık artış olduğunu vurguladı.

Öte yandan İran'ın askeri harcamaları yüzde 10 azalarak 7,9 milyar dolara geriledi. Raporda, bu düşüşte yaptırımların İran ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisinin belirleyici olduğu ifade edildi.

İngiltere, Fransa ve Suudi Arabistan'ın askeri bütçeleri

İngiltere'nin askeri harcamaları yüzde 2,8 artarak 81,8 milyar dolara çıkarken, Fransa'nın harcamaları yüzde 6,1 artışla 64,7 milyar dolara ulaştı. Suudi Arabistan ise 80,3 milyar dolarla Orta Doğu’nun en büyük dünyanın ise yedinci büyük askeri harcama yapan ülkesi oldu.

SIPRI'den uyarı: Askeri harcamalar sosyal dengeyi tehdit ediyor

SIPRI Askeri Harcamalar ve Silah Üretim Programı Kıdemli Araştırmacısı Xiao Liang, geçen yıl 100'den fazla ülkenin askeri harcamalarını artırdığına dikkat çekti. Liang, hükümetlerin askeri güvenliğe giderek daha fazla öncelik vermesinin ekonomik ve sosyal alanlarda önemli ödünleşmelere yol açabileceği uyarısında bulundu.