Trump’tan çeliğe yüzde 50 gümrük vergisi: Nippon anlaşmasına destek vurgusu

ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan işçilerini korumak amacıyla çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük tarifelerini yüzde 25’ten yüzde 50’ye çıkaracağını açıkladı. Açıklama, Trump’ın Cuma günü Pittsburgh yakınlarındaki United States Steel Corp. tesisine yaptığı ziyarette geldi.

Trump, ziyareti sırasında US Steel ile Japonya merkezli Nippon Steel Corp. arasında beklenen ortaklığı, Amerikan şirketinin mülkiyetinin ve operasyonlarının ABD'de kalmasını sağlayacak bir anlaşma olarak tanımladı. Ancak anlaşmanın birçok detayı henüz netleşmiş değil. Trump, artan tarifelerin, yeni ortak girişimin Amerikan operasyonlarını güçlendireceğini belirtti.

Trump, “Bu yatırımı yapan insanlar artık mutlu olabilir, çünkü kimse sektörünüzü çalamayacak. Yüzde 25 engelini aşabiliyorlardı ama yüzde 50’yle artık bu mümkün değil" ifadelerini kullandı.

Çelik tarifesi artışını etkinlikte açıklayan Trump, alüminyum vergilerinin de artırılacağını Truth Social üzerinden duyurdu. Paylaşıma göre yeni tarifeler 4 Haziran Çarşamba günü yürürlüğe girecek.

Bu gelişme, Trump’ın “karşılıklılık” esasına dayalı tarife rejiminin bir ticaret mahkemesi tarafından yasa dışı ilan edilmesinin ardından geldi. Ancak temyiz mahkemesi, tarifelerin geçici olarak yürürlükte kalmasına izin verdi. Aynı gün Trump, Çin’in yakın zamanda varılan tarife ateşkesine uymadığını iddia ederek, Çin mallarına yönelik ilave vergiler sinyali verdi.

US Steel işçilerine yatırım ve ikramiye sözü

Trump, anlaşmanın ABD çelik işçilerine yarar sağlayacağını savundu. Ziyareti sırasında US Steel çalışanlarına 5 bin dolarlık bir ikramiye verileceğini açıkladı. 14 milyar dolarlık yatırımın 2,2 milyar dolarının Mon Valley Works tesisinde üretim artışı için kullanılacağını, 7 milyar doların ise Indiana, Minnesota, Alabama ve Arkansas’ta yeni tesisler ve modernizasyon projelerine ayrılacağını söyledi.

Trump ayrıca US Steel’in önümüzdeki 10 yıl boyunca yüksek fırınlarını “tam kapasiteyle” çalıştıracağını, işten çıkarma ya da dış kaynak kullanımına gitmeyeceğini belirtti.

Morgan Stanley verilerine göre ABD, çelik ihtiyacının yaklaşık yüzde 17’sini ithalatla karşılıyor. En büyük tedarikçiler arasında Kanada, Brezilya ve Meksika yer alıyor. İnşaat şirketleri ise tarifelerin kritik yapı malzemelerinin fiyatlarını artırmasından ve konut maliyetlerini yükseltmesinden endişeli.

“Bu şirket Japonya’ya taşınamaz”

Trump, anlaşmanın hâlâ onay aşamasında olduğunu belirtse de, Nippon’un büyük bir yatırım taahhüdünde bulunduğunu ve US Steel’in merkezi olan Pittsburgh’ta kalacağını vurguladı.

Trump, “Bu bir satış değil, planlı bir ortaklık. Bu kontrol ABD’de ve parayı tuğlaya, betona harcıyorlar. Bunu alıp Japonya’ya taşıyamazsınız" ifadelerini kullandı.

Trump’ın ziyaretinde sembolik olarak “Amerikan Çeliği” ve “Amerikan İşleri” yazılı pankartlar önünde konuşması dikkat çekti. Trump’a bir Pittsburgh Steelers forması ve altın renkli baret hediye edildi.

Anlaşmaya hükümet müdahalesi gündemde

Taraflar arasında henüz tamamlanmamış olan anlaşma, ABD’nin Yabancı Yatırımlar Komitesi (CFIUS) tarafından inceleniyor. Anlaşmanın içinde, ABD hükümetine yönetim kurulu üyelikleri üzerinde belirli müdahale hakları tanıyan “altın hisse” düzenlemesi de yer alıyor. Senatör David McCormick, bu yapının ABD yönetimine üretim seviyelerini koruma yetkisi vereceğini söyledi.

Joe Biden ve Donald Trump 2024 seçim kampanyası boyunca bu anlaşmaya karşı çıkmış, US Steel’in Amerikan mülkiyetinde kalması gerektiğini savunmuştu. Biden, güvenlik gerekçesiyle anlaşmayı iptal etmişti. Trump ise bu kararı gözden geçirerek ortaklık yönünde adım attı.