Şirketler deepfake adaylara karşı nasıl korunmalı?
Yapay zeka teknolojilerinin hızlı gelişimiyle birlikte derin sahtekârlar (deepfake) artık sadece siyaseti değil, iş dünyasını da tehdit ediyor. Siber güvenlik şirketi Palo Alto Networks’e göre, yapay zekayla sahte bir iş adayı sadece 70 dakikada oluşturulabiliyor. Gartner’ın tahminlerine göre ise 2028 yılına kadar dünya genelindeki iş başvurularının %25’i sahte adaylardan oluşacak.
ResumeGenius’un 2023 verileri, işe alım yöneticilerinin %17’sinin şimdiden sahte adaylarla karşılaştığını gösteriyor. Bu sahte kişiler, sistemlere sızarak şirket içi bilgilere ulaşabiliyor, fonları yönlendirebiliyor, fidye yazılımı yükleyebiliyor veya kalıcı arka kapılar oluşturabiliyor.
Uzmanlara göre sahte adayları fark etmek için beş kritik adım var:
1. Yapay zekayı zorlayacak fiziksel eylemler isteyin
Adaydan burnuna dokunmasını, kafasını çevirmesini ya da ışık pozisyonunu değiştirmesini istemek, sahte yüz filtrelerini zorlayarak gerçeklik testine dönüşüyor.
2. Teknik ve görsel tutarsızlıklara dikkat edin
Yüz kenarlarında ışık dengesizlikleri, dudak hareketleriyle sesin uyumsuzluğu ve mikro ifadelerin eksikliği şüphe yaratmalı.
3. Kimlik doğrulama protokolleri uygulayın
Devlet tarafından verilen kimlik belgeleri önceden temin edilmeli ve canlı beceri testleriyle adayın gerçekliği sorgulanmalı.
4. Kültürel ve bağlamsal sorular sorun
Adayın iddia ettiği lokasyonlara dair detaylı sorular ve yaşanmış deneyim örnekleri, hafızaya alınmış ezber bilgilerin ötesine geçiyor.
5. Teknik verileri analiz edin
Adayın IP adresi beyan ettiği konumla uyuşuyor mu? Görüşme için neden alışılmadık bir video platformu tercih ediyor? Bu detaylar dikkatle incelenmeli.
Tüm bu güvenlik önlemlerine rağmen en tehlikeli sahte adaylar, fark edilmeden işe alınanlar olabilir. Uzmanlar, bu nedenle işe alım süreçlerinde sıkı dijital denetimlerin bir tercih değil, kurumsal hayatta kalma stratejisi olduğuna dikkat çekiyor.
