Rusya'da 8,7 büyüklüğünde deprem: Pasifik’te geniş çaplı tsunami alarmı
1952’den bu yana Rusya’da kaydedilen en güçlü deprem Kamçatka Yarımadası’nı sarstı. 8,7 büyüklüğündeki sarsıntı sonrası tsunami dalgaları Kuril Adaları’nı vurdu. Japonya, ABD, Çin ve Pasifik’e kıyısı olan çok sayıda ülke tsunami uyarısı yaptı, kıyı kentlerinde tahliyeler başladı.
30 Temmuz 2025, 09:50
Güncelleme: 30 Temmuz 2025, 10:36
Depremin ardından Japonya'nın Chiba eyaletine bağlı Sosa kentindeki Kujukuri sahiline vuran tsunami dalgaları havadan böyle görüntülendi. (Fotoğraf: Reuters)
Rusya’nın Uzak Doğu bölgesinde yer alan Kamçatka Yarımadası, 1952’den bu yana kaydedilen en güçlü depremle sarsıldı. Yetkililer, depremin büyüklüğünün bazı ölçümlere göre 8,7’ye ulaştığını açıkladı. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na göre ise depremin büyüklüğü 8,8. Tsunami dalgaları, Kuril Adaları’ndaki Severo-Kurilsk kentini vurdu. Japonya, ABD, Çin, Endonezya ve Filipinler dahil olmak üzere Pasifik Okyanusu’na kıyısı olan çok sayıda ülkede tsunami uyarıları yapıldı.
Artçı sarsıntılar kısa sürede başladı. Petropavlovsk-Kamçatski’nin güneydoğusunda 5,1 ile 5,8 büyüklüğünde depremler kaydedildi. Şehirde 3 şiddetinde artçılar hissedildi. Bir saat içinde bölgede 5 büyüklüğünün üzerinde sekiz deprem daha meydana geldi. Sarsıntıların derinliği 7 ila 100 kilometre arasında değişti. Uzmanlar, bölgede en az bir ay boyunca 7,5 büyüklüğüne kadar artçıların devam edebileceği uyarısında bulundu.
Kamçatka açıklarında meydana gelen 8,7 büyüklüğündeki bu sarsıntı, ilk değerlendirmelere göre kayıtlara geçen en büyük depremlerden biri olma potansiyeline sahip. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na (USGS) göre bu deprem, bugüne kadar ölçülen en büyük altıncı depremle aynı seviyede. Eğer bilim insanları önümüzdeki günlerde verileri yeniden değerlendirmez ve büyüklüğü düşürmezse, bu sarsıntı 2011'de Japonya açıklarında gerçekleşen ve Fukuşima nükleer felaketine yol açan 9,1 büyüklüğündeki depremden sonraki en güçlü deprem olacak.
USGS verilerine göre, her bir tam sayı artışta depremin yaydığı sismik enerji yaklaşık 31 kat artıyor. Buna göre 8,7 büyüklüğündeki bir deprem, 7,7’lik bir depreme kıyasla 31 kat daha fazla enerji açığa çıkarıyor. 1960’ta Şili açıklarında kaydedilen 9,5 büyüklüğündeki deprem bugüne kadar ölçülen en güçlü deprem olarak kayıtlarda yer alıyor. USGS, Çarşamba günkü depremin Rusya’ya onlarca milyar dolarlık ekonomik zarar verebileceğini ve afetin büyük olasılıkla ülke çapında ciddi etki yaratacağını bildirdi. Kurum, bu düzeydeki olayların çoğu zaman ulusal veya uluslararası düzeyde müdahale gerektirdiğini vurguladı.
USGS verilerine göre bugüne dek kaydedilen en büyük 5 deprem:
Petropavlovsk-Kamçatski’de bir anaokulunun duvarı çöktü, ancak can kaybı yaşanmadı. Kentte çok sayıda kişi sağlık ekiplerinden yardım talep etti. 1 No’lu Çocuk Kliniği teknik denetim için geçici olarak kapatıldı. İnternet bağlantısında kısa süreli aksaklık yaşandı, ancak iletişim kısa sürede yeniden sağlandı. Kamçatka’daki kamu kurumlarında mesai saat 13.00’te sona erdirildi.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, Severo-Kurilsk’te tsunami nedeniyle can kaybı yaşanmadığını açıkladı. Bölgedeki Alaid isimli balıkçılık işletmesinin de kısmen sular altında kaldığı belirtildi. Rusya Bilimler Akademisi yetkilileri, durumun kontrol altında olduğunu ve tüm görevlilerin çalışmalara devam ettiğini vurguladı. Sahalin Bölgesi yetkilileri, Severo-Kurilsk’te depremin sonuçlarını ortadan kaldırmak için seferber olduklarını duyurdu.
Öte yandan, Sahalin Valisi Valeriy Limarenko, Acil Durum Komisyonu’yla bir toplantı yaptı ve Severo-Kurilsk’te resmî olarak acil durum ilan edildiğini açıkladı. Tahliye edilen yaklaşık 2.400 kişilik nüfusun güvenli bölgelere ulaştırıldığı bildirildi.
NHK televizyonu normal yayın akışını keserek tsunami uyarılarına yer verdi. Miyagi bölgesindeki Matsushima’da kıyıdan uzaklaşan araçlar görüntülendi. Sendai Havalimanı’nda uçuşlar durduruldu, yolcular terminalin ikinci katına tahliye edildi.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Hawaii için 1 ila 3 metre arasında dalgalar beklediğini açıkladı. Hilo Havalimanı’ndaki tüm operasyonlar durduruldu. Hawaii Valisi Josh Green, “Tsunami yalnızca bir kıyıya çarpmayacak, adaları çevreleyecek. Tüm adalarda su baskını bekleniyor” dedi. Green, tahliyelerin vakit kaybedilmeden yapılması gerektiğini vurguladı.
Kaliforniya’nın kuzey kıyıları için yapılan uyarı seviyesi yükseltildi. Vali Gavin Newsom, sahil şeridinde yaşayanları acil durum ekiplerinin yönlendirmelerine uymaya çağırdı.
Pasifik’teki diğer ülkelerde de önlemler arttı. Çin’in Şanghay ve Zhejiang bölgelerinde 1 metre yüksekliğinde dalgaların ulaşması bekleniyor. Kanada, güçlü akıntı ihtimaline karşı uyarı yaptı. Endonezya, doğu eyaletlerinin tamamında 50 cm yüksekliğe kadar ulaşabilecek dalgalar için alarm verdi. Filipinler ise tsunami dalgalarının 1 metreden küçük olacağını ancak uyarıların saatlerce süreceğini duyurdu. CNN’e göre Şili’de tüm kıyı boyunca tsunami riski bildirildi. Galapagos Adaları’nda 1,4 metre yüksekliğe ulaşabilecek dalgalar öngörüldü. Meksika ve Panama arasında kalan tüm Orta Amerika sahilleri için de tsunami alarmı verildi.
Depremin merkez üssüne yakın Rus bölgelerinde 4 metreye ulaşan dalgalar tespit edildi. Ancak şu ana kadar can kaybı bildirilmedi.
Deprem anı ve sarsıntılar
30 Temmuz Çarşamba günü yerel zaman dilimine (GMT +11) göre öğle saatlerinde, Petropavlovsk-Kamçatski’nin yaklaşık 150 kilometre açığında 7,1 büyüklüğünde bir deprem kaydedildi. Rusya Bilimler Akademisi'ne bağlı Jeofizik Servisi, daha sonra depremin büyüklüğünün 8,7’ye kadar çıkmış olabileceğini bildirdi. Merkez üssü, bölge başkentinin güneydoğusunda, 17 kilometre derinlikte yer aldı. Kamçatka genelinde sarsıntılar 7 ila 8 şiddetinde hissedildi.Artçı sarsıntılar kısa sürede başladı. Petropavlovsk-Kamçatski’nin güneydoğusunda 5,1 ile 5,8 büyüklüğünde depremler kaydedildi. Şehirde 3 şiddetinde artçılar hissedildi. Bir saat içinde bölgede 5 büyüklüğünün üzerinde sekiz deprem daha meydana geldi. Sarsıntıların derinliği 7 ila 100 kilometre arasında değişti. Uzmanlar, bölgede en az bir ay boyunca 7,5 büyüklüğüne kadar artçıların devam edebileceği uyarısında bulundu.
Kamçatka açıklarında meydana gelen 8,7 büyüklüğündeki bu sarsıntı, ilk değerlendirmelere göre kayıtlara geçen en büyük depremlerden biri olma potansiyeline sahip. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na (USGS) göre bu deprem, bugüne kadar ölçülen en büyük altıncı depremle aynı seviyede. Eğer bilim insanları önümüzdeki günlerde verileri yeniden değerlendirmez ve büyüklüğü düşürmezse, bu sarsıntı 2011'de Japonya açıklarında gerçekleşen ve Fukuşima nükleer felaketine yol açan 9,1 büyüklüğündeki depremden sonraki en güçlü deprem olacak.
USGS verilerine göre, her bir tam sayı artışta depremin yaydığı sismik enerji yaklaşık 31 kat artıyor. Buna göre 8,7 büyüklüğündeki bir deprem, 7,7’lik bir depreme kıyasla 31 kat daha fazla enerji açığa çıkarıyor. 1960’ta Şili açıklarında kaydedilen 9,5 büyüklüğündeki deprem bugüne kadar ölçülen en güçlü deprem olarak kayıtlarda yer alıyor. USGS, Çarşamba günkü depremin Rusya’ya onlarca milyar dolarlık ekonomik zarar verebileceğini ve afetin büyük olasılıkla ülke çapında ciddi etki yaratacağını bildirdi. Kurum, bu düzeydeki olayların çoğu zaman ulusal veya uluslararası düzeyde müdahale gerektirdiğini vurguladı.
USGS verilerine göre bugüne dek kaydedilen en büyük 5 deprem:
- 1960 – Şili, Valdivia: 9,5 büyüklüğünde
- 1964 – ABD, Alaska: 9,2 büyüklüğünde
- 2004 – Endonezya, Sumatra açıkları: 9,1 büyüklüğünde
- 2011 – Japonya, Tohoku: 9,1 büyüklüğünde
- 1952 – Rusya, Kamçatka: 9,0 büyüklüğünde
Tsunami kıyıya ulaştı
Depremin ardından Avacha Körfezi kıyılarında tsunami uyarısı yapıldı. Yelizovsky bölgesindeki Vodopadnaya meteoroloji istasyonu yakınlarında 3 ila 4 metre yüksekliğinde dalgalar kaydedildi. İlk tsunami dalgası, Kuril Adaları’nda bulunan Severo-Kurilsk kentinin kıyılarına ulaştı. Bölge halkı hızla yüksek yerlere tahliye edildi. Tsunami nedeniyle kentin limanı ve bir balıkçılık tesisi sular altında kaldı.Petropavlovsk-Kamçatski’de bir anaokulunun duvarı çöktü, ancak can kaybı yaşanmadı. Kentte çok sayıda kişi sağlık ekiplerinden yardım talep etti. 1 No’lu Çocuk Kliniği teknik denetim için geçici olarak kapatıldı. İnternet bağlantısında kısa süreli aksaklık yaşandı, ancak iletişim kısa sürede yeniden sağlandı. Kamçatka’daki kamu kurumlarında mesai saat 13.00’te sona erdirildi.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı, Severo-Kurilsk’te tsunami nedeniyle can kaybı yaşanmadığını açıkladı. Bölgedeki Alaid isimli balıkçılık işletmesinin de kısmen sular altında kaldığı belirtildi. Rusya Bilimler Akademisi yetkilileri, durumun kontrol altında olduğunu ve tüm görevlilerin çalışmalara devam ettiğini vurguladı. Sahalin Bölgesi yetkilileri, Severo-Kurilsk’te depremin sonuçlarını ortadan kaldırmak için seferber olduklarını duyurdu.
Öte yandan, Sahalin Valisi Valeriy Limarenko, Acil Durum Komisyonu’yla bir toplantı yaptı ve Severo-Kurilsk’te resmî olarak acil durum ilan edildiğini açıkladı. Tahliye edilen yaklaşık 2.400 kişilik nüfusun güvenli bölgelere ulaştırıldığı bildirildi.
Japonya ve ABD dahil olmak üzere tüm Pasifik alarma geçti
Tsunami dalgaları kısa sürede Japonya’nın kuzeyine ulaştı. Hokkaido’da 30 cm, Kanagawa bölgesinde ise 10 cm yüksekliğinde dalgalar kaydedildi. Japonya Meteoroloji Ajansı, ülkenin güneyine bir metreyi bulabilecek dalgaların ulaşabileceğini belirtti. Başbakan Shigeru Ishiba, halkı kıyılardan uzak durmaya çağırarak ikinci ve üçüncü dalgaların daha büyük olabileceği uyarısında bulundu.NHK televizyonu normal yayın akışını keserek tsunami uyarılarına yer verdi. Miyagi bölgesindeki Matsushima’da kıyıdan uzaklaşan araçlar görüntülendi. Sendai Havalimanı’nda uçuşlar durduruldu, yolcular terminalin ikinci katına tahliye edildi.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Hawaii için 1 ila 3 metre arasında dalgalar beklediğini açıkladı. Hilo Havalimanı’ndaki tüm operasyonlar durduruldu. Hawaii Valisi Josh Green, “Tsunami yalnızca bir kıyıya çarpmayacak, adaları çevreleyecek. Tüm adalarda su baskını bekleniyor” dedi. Green, tahliyelerin vakit kaybedilmeden yapılması gerektiğini vurguladı.
Kaliforniya’nın kuzey kıyıları için yapılan uyarı seviyesi yükseltildi. Vali Gavin Newsom, sahil şeridinde yaşayanları acil durum ekiplerinin yönlendirmelerine uymaya çağırdı.
Pasifik’teki diğer ülkelerde de önlemler arttı. Çin’in Şanghay ve Zhejiang bölgelerinde 1 metre yüksekliğinde dalgaların ulaşması bekleniyor. Kanada, güçlü akıntı ihtimaline karşı uyarı yaptı. Endonezya, doğu eyaletlerinin tamamında 50 cm yüksekliğe kadar ulaşabilecek dalgalar için alarm verdi. Filipinler ise tsunami dalgalarının 1 metreden küçük olacağını ancak uyarıların saatlerce süreceğini duyurdu. CNN’e göre Şili’de tüm kıyı boyunca tsunami riski bildirildi. Galapagos Adaları’nda 1,4 metre yüksekliğe ulaşabilecek dalgalar öngörüldü. Meksika ve Panama arasında kalan tüm Orta Amerika sahilleri için de tsunami alarmı verildi.
Depremin merkez üssüne yakın Rus bölgelerinde 4 metreye ulaşan dalgalar tespit edildi. Ancak şu ana kadar can kaybı bildirilmedi.
