Kiracı değil topluluk üyesi: Z kuşağı evden ne bekliyor?

Bir dönemler şehir hayatı, üniversite sonrası “temel bir daire kiralayarak” başlardı. Baby boomer’dan milenyuma kadar pek çok kuşak için bu geçerliydi. 1990'ların ortasından 2010’ların başına kadar doğan, 15 ila 30 yaş arasındaki bireylerden oluşan Z kuşağı için işler farklı yürüyor.

Bu kuşak, sadece bir konutta yaşamakla kalmıyor; yaşadığı binanın sunduğu hizmetler, tasarımı, estetik uyumu ve topluluk hissiyle birlikte tüm bir yaşam tarzı satın alıyor.

Zillow verilerine göre, ABD’deki son kiracıların yüzde 47’si Z kuşağından oluşuyor. Bu kuşak, aynı zamanda toplam kiracıların dörtte birini temsil ediyor. Harvard Üniversitesi Konut Araştırmaları Ortak Merkezi'nden Alexander Hermann’a göre, 2023 itibarıyla ülkede 9,1 milyon Z kuşağı kiracı hane var.

Sadece ev değil deneyim istiyorlar

Apartman kompleksleri artık havuz, spor salonu, ortak çalışma alanı, sosyal salonlar ve hatta evcil hayvan kuaförleriyle donatılıyor. Tüm bu olanaklar, genç kiracıların hem gündelik ihtiyaçlarını karşılıyor hem de sosyal bir çevre yaratıyor.

Zillow’un kira eğilimleri uzmanı Emily McDonald, “Z kuşağı kiralamayı Uber çağırmak kadar hızlı ve sorunsuz bir süreç olarak görüyor" diyor.

Max Eulenhoefer, Josefina Londono, Christian Rivera ve Emaan Yusuf gibi gençler, bu yeni konut tarzının öncüsü.

Bir binanın sunduğu her şey: Huzur, kolaylık, sosyal çevre

Max, Florida’dan taşınırken Instagram’da gördüğü Lumaire ilanıyla yeni evine aşık oldu. Kat planlarını çevrim içi inceledi, binayı gezdi, stüdyo dairesini seçti, başvurusunu yaptı ve birkaç gün içinde taşındı. Josefina ise New York’ta yaşadığı kiralık travmalarından sonra Manhattan’dan Brooklyn’e geçti. “Beni iyi hissettirecek bir yerde yaşamalıyım, çünkü ben iyi olmazsam kurduğum şirket de olmaz" diyor.

Christian, Arizona’dan Phoenix’e taşındıktan sonra şirketinin sağladığı geçici konutu kalıcı seçti. Emaan ise Houston’da öğrenci; ortak yaşamdan yalnız yaşama geçerken binalarını değiştirmeden sürdürülebilirliği tercih ediyor.

Z kuşağı için konut, ruh sağlığına yatırım

Corey Seemiller, Z kuşağının toksik ortamlardan uzaklaştığını, kendilerine iyi gelen mekânlara yöneldiğini söylüyor. Max’in eski kiralık ev deneyimi “tam bir izolasyon” iken, Lumaire ile birlikte “yenilenmiş bir yaşam hissi” doğmuş. Josefina, ağır enerjili eski apartmanlardan çıkıp hafif ve aydınlık hissettiren bir eve geçince işine de odaklanabilmiş.

Emaan içinse zorlu tıp öncesi eğitim hayatı, doğru yaşam alanı sayesinde daha yönetilebilir hâle gelmiş durumda.

Verimlilik öncelikli bir kuşak: Her şey bir tıkla erişilebilir olmalı

Z kuşağı, alışverişi çevrim içi yapıyor, eğitimi internetten alıyor, eğlenceyi anında erişebileceği uygulamalardan takip ediyor. Aynı alışkanlığı konutlarında da sürdürüyorlar.

Christian, “Spor salonuna gitmek için dışarı çıkmama gerek kalmaması” nedeniyle binasını seviyor. Emaan’ın hayatı, ortak çalışma alanında ders çalışmak, terasta yoga yapmak, havuz kenarında dinlenmek gibi binadaki imkânlarla örülü. Binalar, kullanışlılık temelinde inşa edilmiş.

Estetik beklenti yüksek: Pinterest’teki gibi yaşamak istiyorlar

İç mimar Julia Lauve’a göre, Z kuşağı yüksek estetik bilinciyle büyüdü. Josefina için renkler ve iç kaplamalar belirleyici. Emaan ise yaşadığı binayı, her odası farklı stile sahip bir malikâneye benzetiyor: avize ışıkları, zümrüt yeşili koltuklar, renklerine göre sıralanmış kitaplarla dolu kütüphane…

Doğal ışık takıntısı da cabası. Josefina’nın Manhattan ve East River’a bakan dairesi gün ışığıyla dolu.

Kira yükü ağır ama bunu sosyal bir yatırım gibi görüyorlar

Z kuşağı kiracılarının neredeyse yarısı gelirinin yüzde 30’undan fazlasını kiraya ayırıyor. Max 2.300 dolar, Josefina 3.595 dolar ödüyor. Christian bir ev arkadaşıyla maliyeti paylaşıyor. Emaan’ın kirası 1.700 dolar. Bu harcamalar yüksek görünse de hepsi için yaşadıkları bina bir yaşam yatırımı anlamına geliyor.

Yalnızlığı sosyal mimariyle çözüyorlar

Seemiller’a göre, bu kuşak yalnızlıktan mustarip. Max, binasında spor salonu, kahve alanı, bilardo masası gibi sosyal etkileşim noktalarında arkadaşlar ediniyor. Josefina, sosyal etkinliklerde tanıştığı insanlarla gerçek bağlar kurduğunu söylüyor.

Christian, komşularıyla benzer yaşam tarzlarını paylaştığını belirtiyor. İç mimar Julia Lauve, binadaki her detayın “güvende hissettirme ve aidiyet yaratma” amacı taşıdığını vurguluyor.

Instagram’a uygun bir yaşam alanı da şart

Görsellik olmazsa olmaz. Josefina, “Mobilya koleksiyonumla burada içerik üretebilir miyim?” diye düşünüyor.

Emaan ise çatıda gün batımı eşliğinde ders çalışırken ya da havuz kenarında sushi yerken sosyal medyaya uygun kareler yakalıyor.

Kaygılar çok ama iyimserlik daha fazla

Z kuşağı, iklim değişikliği, sosyal adalet ve ekonomi konusunda kaygılı. “10 kuruşa ev alınan geçmiş yok artık" diyor Max.

Staj için bile 10 yıl deneyim isteniyor. Fakat kendilerini destekleyecek bir bina ve topluluğa sahip olmak, bu kuşağın motivasyonunu artırıyor.

Ev almak hayal değil, hedef

Ev sahibi olmak zor ama hayal değil. Max iki yıl içinde bir daire almak istiyor. Christian ve ev arkadaşı para biriktiriyor. Josefina “büyük bir ev hayal ediyorum” diyor. Emaan ise birden fazla mülk alıp Airbnb üzerinden işletmeyi planlıyor.

Ayrıca kiracılar arasında evcil hayvan dostu alanlara özel ilgi var. McDonald’a göre, Z kuşağı kiracılarının yüzde 60’ı evcil hayvan sahibi.

Max, “Kız arkadaşım köpek isterse belki bir müstakil eve taşınırız" diyor.