Ekonomistlerden asgari ücret değerlendirmesi: Şubat'ta açlık sınırının altında kalır

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2025 yılına ilişkin net asgari ücret rakamını açıkladı. Buna göre brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş olan asgari ücretin, 22 bin 104 lira 67 kuruşunu net asgari ücret, 3 bin 640 lira 77 kuruşunu SGK primi ve 260 lira 6 kuruşunu işsizlik sigortası primi oluşturdu.

Brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş olan asgari ücrete, 4 bin 30 lira 85 kuruş SGK primi (işveren payı) ile 520 lira 11 kuruş işveren işsizlik sigorta primi kalemleri de eklenince yeni asgari ücretin bir işçi için işverene aylık maliyeti 30 bin 556 lira 46 kuruş oldu.

Asgari ücret desteği 1000 liraya çıktı 

Yeni asgari ücret rakamıyla, devletin her bir asgari ücretli için işverenlere verdiği asgari ücret desteği de 700 liradan 1000 liraya çıkarıldı.

Öte yandan, yeni asgari ücretle işsizlik ödeneğinden Genel Sağlık Sigortası (GSS) primine, kıdem tazminatından staj ücretine kadar birçok kalemde 1 Ocak 2025 itibarıyla değişiklik yaşanacak.

İşverene maliyeti (TL / AY)

Brüt asgari ücret: 26.003,25 TL

SGK primi: %15,5 (İşveren Payı) 4.030,51 TL

İşveren işsizlik sigortası primi: %2 520,06 TL

İşverene toplam maliyet: 30.553,82 TL

Ekonomistler ne diyor?

Kamuoyundaki beklentinin altında kalan asgari ücretle ilgili ekonomistler yılın ikinci yarısında hükümetin tekrar zam yapmak zorunda kalabileceğine işaret ediyor. 

Prof. Dr. Murat Batı:

Murat Batı asgari ücret açıklanmadan önce tahminin yüzde 30 olduğunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 5 puan artırabileceğini düşündüğünü söyledi. Sosyal medya hesaplarında da bu yönde açıklama yapan Batı şunları kaydetti: “Bütçe kanun teklifinde bu zaten vardı. Yüzde 25 sapmayla birlikte yüzde 30’a yakındı. Ben Erdoğan’ın tepkilere göre 5 puan artırabileceğini düşünüyorum ancak bunu ara zam olarak yapabilir. MÜSİAD, Merkez Bankası gibi otoriteler hep yüzde 25’i işaret etti. Açlık sınırı 2025’in ilk aylarında asgari ücreti geride bırakır. Mehmet Şimşek’in bütçe hedefleri çok açık ortada. OVP uygulanıyor. Sıkı bir diyetteyiz. Bu ‘reçete’ bana göre çözüm olmaz.”

Hayri Kozanoğlu:

İktisatçı Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, şubat ayında açlık sınırının asgari ücreti geride bırakabileceğini öngördüğünü belirterek, belirlenen zam oranıyla birlikte gerçek ücretlerin eriyeceğini kaydetti. Kozanoğlu, “Asgari ücret geçtiğimiz yıl yüzde 47 olarak açıklanmıştı ama ortalama enflasyon bile resmi olarak yüzde 60 civarındaydı. Asgari ücretlinin bir kere buradan bir alacağı var. 2025 yılında tahmin edilen enflasyon yüzde 26 ancak bunun gerçekleşeceğine kimse inanmıyor. IMF’den yatırım bankalarına kadar herkes yüzde 35 ve üstünü işaret ediyor. Kesinlikle reel ücret kaybı kaçınılmaz görünüyor” diye konuştu.

Uğur Gürses:

"2020-2023 boyunca uygulanan çökertici politikaların faturasını daha fazla çalışanların sırtına yüklemekten artık imtina edebileceklerini (politik kaygılarla da) düşünmüştüm... 2023 CB'lığı ve TBMM seçimlerini kazanmak için uygulanan absürt politikaların faturasının en ağır kısmı, asgari ücret düzeyi ya da etrafında ücretle çalışanlara ödetilmeye devam ediyor..."

Prof. Dr. Hakan Kara:

"ABD enflasyonu ile düzeltilmiş dolar cinsinden asgari ücret 10 yıl önceki seviyeye geri döndü. Enflasyonu bilemem ama asgari ücretin sandviç fiyatına yenildiği kesin."

Alaattin Aktaş:

"Asgari ücreti yüzde 30 artıran hükümet (Asgari Ücret Tespit Komisyonu değil) herhalde yönetilen-yönlendirilen fiyatları da en fazla bu oranda artıracaktır. Göreceğiz!"

Prof. Dr. Emre Alkin:

"Asgari ücret “en asgari” şekilde belirlendi. Ne çalışana, ne işverene ne de enflasyonla mücadeleye faydası olacak. Asgari ücret bu haliyle şubat ayında açlık sınırının altında kalır. Şubat olmasa mart ayında."

Vergi Uzmanı Ozan Bingöl:

"Anlaşılan o ki, 2021 Eylül ayında başlayan yanlış politika ve bu politikalarda ısrarın faturası başta asgari ücretliye, emekliye ve dar gelirliye kesildi."