Dünya Bankası: Emtia fiyatlarında sert düşüş bekleniyor

Banka’nın “Emtia Piyasaları Görünümü” raporuna göre, enflasyondan arındırılmış emtia fiyatları önümüzdeki iki yıl içinde 2015-2019 ortalamasına gerileyecek. Bu da Covid-19 sonrası toparlanma ve 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle hızla yükselen fiyatların artık normalleşme sürecine girdiğini gösteriyor.

Ticaret engelleri baskıyı artırıyor

Yeni ABD tarifeleri ve dünya genelinde yükselen ticaret engelleri kısa vadede enflasyon baskılarını hafifletebilir. Ancak bu gelişme, emtia ihracatına dayalı gelişmekte olan ekonomiler için ciddi ekonomik riskler barındırıyor.

Dünya Bankası Başekonomisti Indermit Gill, “Yüksek emtia fiyatları çoğu emtia ihracatçısı olan gelişmekte olan ülkeler için önemli bir avantajdı. Ancak şimdi son 50 yılın en yüksek fiyat dalgalanmasıyla karşı karşıyayız. Bu, hem düşük fiyatlarla hem de belirsizlikle baş etmeyi zorlaştırıyor” dedi.

Gill, bu ülkelerin ekonomik dayanıklılıklarını artırmak için serbest ticarete yönelmeleri, mali disiplinlerini güçlendirmeleri ve yatırım ortamını iyileştirmeleri gerektiğini vurguladı.

Enerji fiyatlarındaki düşüş enflasyonu yumuşatıyor

2022’de enerji fiyatlarındaki artış küresel enflasyonu önemli ölçüde artırmıştı. Ancak 2023 ve 2024’teki düşüşler, fiyat baskılarını hafifletti. Dünya Bankası enerji fiyatlarının 2025’te yüzde 17 ve 2026’da yüzde 6 daha gerilemesini bekliyor.

Raporda, Brent petrolünün 2025’te ortalama 64 dolardan işlem göreceği belirtiliyor. Bu, 2024’e göre varil başına 17 dolarlık bir düşüş anlamına geliyor. 2026’da ise bu fiyatın 60 dolara kadar ineceği tahmin ediliyor. Bu düşüş, arz fazlası ve talep daralmasının yanı sıra Çin’de elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla ilişkilendiriliyor.

Kömür ve gıda fiyatlarında da azalma öngörülüyor

Kömür fiyatlarının da 2025’te yüzde 27, 2026’da ise yüzde 5 düşeceği tahmin ediliyor. Bu gerileme gelişmekte olan ülkelerde kömürle enerji üretimindeki artış hızının yavaşlamasına bağlanıyor.

Gıda fiyatlarının ise 2025’te yüzde 7, 2026’da ise ilave yüzde 1 düşmesi bekleniyor. Ancak Dünya Bankası bu düşüşün, insani yardım eksikliği ve silahlı çatışmalar nedeniyle gıda krizleriyle mücadele eden ülkelerdeki sorunları hafifletmeye yetmeyeceğini belirtiyor.

Altın yatırımcının güvenli limanı olmayı sürdürüyor

Rapor, jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin etkisiyle yatırımcıların güvenli limanlara yöneldiğini, bu nedenle altın fiyatlarının 2025’te rekor seviyeye ulaşabileceğini öngörüyor. Ancak 2026’da bu seviyenin sabit kalması bekleniyor.