Çin yerli yolcu uçağı C919'u dünyaya açmak istiyor
Çin, Boeing ve Airbus’ın uçak pazarındaki hâkimiyetini kırmak için yerli üretim uçağı C919’u uluslararası arenada sertifikalandırma adımlarını hızlandırıyor. Devlet destekli Comac tarafından üretilen ve ilk ticari uçuşunu 2023’te gerçekleştiren C919, halihazırda Çin’in üç büyük havayolu şirketi Air China, China Eastern Airlines ve China Southern Airlines tarafından iç hatlarda kullanılıyor. Bu aydan itibaren China Eastern, C919’u Hong Kong ve Şangay arasında uçuracak ve bu, uçağın Çin anakarası dışındaki ilk düzenli ticari hattı olacak.
C919, Güneydoğu Asya ve Avrupa'yı hedefliyor
Comac’ın pazarlama ve satış genel müdür yardımcısı Yang Yang, C919’un 2026 itibarıyla Güneydoğu Asya’da uçmaya başlamasını ve bu yıl içinde Avrupa sertifikasyonu almasını hedeflediklerini belirtti. Yang, “Uçakları Çin’de daha fazla kullanarak olası sorunları tespit etmek istiyoruz, ardından Güneydoğu Asya’ya geçiş yapmayı planlıyoruz” dedi.
C919, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in teknoloji değer zincirinde yükselme ve Batı merkezli Boeing-Airbus ikilisine meydan okuma stratejisinin önemli bir ayağı. Ancak uzmanlar, uçağın uluslararası sertifikasyon sürecinin özellikle Avrupa Birliği ve ABD düzenleyicileriyle zorlu olacağını vurguluyor.
Batı’dan tedarik edilen parçalar üretimi etkiliyor
C919’un temel bileşenleri arasında Fransız-Amerikan ortaklığı CFM International tarafından üretilen motorlar ve ABD merkezli Honeywell tarafından sağlanan yardımcı güç üniteleri bulunuyor. AeroDynamic Advisory yöneticisi Richard Aboulafia, “Comac, ağırlıklı olarak Batı’dan temin edilen parçalarla uçak üretiyor. Bu, üretimi Batı’nın tedarik devamlılığına bağımlı hale getiriyor” dedi.
Yeni geniş gövdeli uçak: C929
Comac, C919’un ardından ilk geniş gövdeli uçağı C929’un geliştirilmesine odaklanıyor. Şirket, Kasım ayında düzenlenen Zhuhai Havacılık Fuarı’nda, devlet havayolu Air China’nın C929’u kullanmayı taahhüt eden ilk müşteri olduğunu açıkladı. Ancak, analistler C929’un 2040’tan önce hizmete girmesinin beklenmediğini ifade ediyor.
Küresel havacılık sektörü için yeni oyuncu
Comac’ın hedefleri arasında, C919 üretim kapasitesini 2040 yılına kadar aylık 11 uçağa çıkararak toplamda yaklaşık 2.000 uçak teslim etmek yer alıyor. Ancak uzmanlar, Comac’ın kısa vadede Airbus ve Boeing ile doğrudan rekabet edemeyeceğini, ancak Çin’in ithalat ikame politikaları doğrultusunda önemli bir yerli alternatif oluşturacağını vurguluyor.
Comac’ın küresel pazara açılma çabalarının önümüzdeki yıllarda nasıl bir ivme kazanacağı, havacılık sektöründe merakla takip ediliyor. Boeing ve Airbus’ın sektördeki hakimiyetine meydan okuyabilecek bir rakip, özellikle Asya pazarında dikkat çekiyor.
