Çin’de Nvidia yasağı çip tamiri sektörünü büyüttü
ABD’nin ihracat yasağına rağmen Çin’e kaçak yollarla giren Nvidia çipleri, tamir sektöründe yeni bir ekonomi yarattı. Ayda yüzlerce yapay zeka çipi tamir ediliyor, fiyatlar binlerce dolara ulaşıyor.
25 Temmuz 2025, 11:27
Çin’de, var olmaması gereken bir sektör hızla büyüyor: ABD'nin ihracatını yasakladığı Nvidia yapay zeka çiplerinin tamiri. Shenzhen merkezli iki firmanın aktardığına göre, ülkede şu anda yaklaşık bir düzine butik şirket, Nvidia’nın ileri seviye H100 grafik işlem birimleri (GPU) başta olmak üzere A100 ve benzeri diğer çipleri tamir ediyor.
ABD yönetimi, H100’ün piyasaya sürülmesinden önce Eylül 2022’de bu çipin Çin’de satışını yasaklamıştı. Bu adım, özellikle Çin ordusunun erişimini engellemek amacıyla alınmıştı. Aynı tarihte, piyasada iki yılı aşkın süredir bulunan H100’ün selefi A100 çipi de yasaklandı.
Shenzhen’deki bir firma ortağı, “Gerçekten çok ciddi bir tamir talebi var” diyerek, 15 yıldır Nvidia’nın oyun GPU’larını tamir ettiklerini ve 2024 sonunda yapay zeka çiplerine yöneldiklerini belirtti. Talebin hızla artması üzerine yeni bir şirket kurduklarını, bu şirketin aylık 500 çipe kadar onarım gerçekleştirdiğini söyledi. Sosyal medya reklamlarında yer alan görüntülere göre, tamir merkezlerinde 256 sunuculu test odası bulunuyor. Bu odalar, müşterilerin veri merkezi ortamlarını simüle ederek test ve onaylama yapmaya olanak tanıyor.
Bu sektördeki büyüme, Nvidia çiplerinin Çin’e büyük miktarlarda kaçak yollarla girdiği iddialarını güçlendiriyor. Bazı kamu ihalelerinde Çin hükümetinin ve ordusunun, yasaklı bu ürünleri satın aldığına dair kayıtlar yer aldı.
Bu durum, ABD Kongresi’ndeki hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat milletvekillerinin çip satışlarının ardından bu ürünlerin konumunun takip edilmesini zorunlu kılacak yasa tasarıları hazırlamasına neden oldu. ABD Başkanı Donald Trump yönetimi de bu önerilere destek verdi.
Çinli teknoloji devi Huawei, daha az güçlü alternatif çipler üretse de Nvidia’nın ileri düzey GPU’larına olan talep sürüyor. Nvidia GPU’larının Çin’de satın alınması, satılması ve tamiri teknik olarak yasa dışı değil. Ancak bu haberde yer alan kaynaklar, hem ABD hem de Çinli yetkililerin ilgisini çekmemek için anonim kalmayı tercih etti.
Şirket sözcüsüne göre Nvidia, yalnızca kendisinin veya yetkili ortaklarının sunduğu hizmetlerle müşterilerine destek verebiliyor. Sözcü, “Onaylanmamış donanım, yazılım ve teknik destek olmadan kısıtlı ürünlerin kullanımı teknik ve ekonomik açıdan mümkün değildir” dedi.
H20 çipleri, yapay zeka çıkarım işlemleri için tasarlanmış olsa da büyük dil modeli eğitimiyle uğraşan firmalar H100 çiplerini tercih ediyor. Bazı H100 ve A100 çiplerinin Çin'de yıllardır 7/24 çalıştığı, bu nedenle arıza oranlarının arttığı bildiriliyor. Sektör kaynaklarına göre bir GPU’nun ömrü kullanım sıklığına ve bakım durumuna bağlı olarak 2 ila 5 yıl arasında değişiyor.
İlk Shenzhen merkezli tamir firması, onarım başına 10.000 ila 20.000 yuan (1.400 ila 2.800 dolar) talep ediyor. Diğer bir şirket ise ayda yaklaşık 200 çip tamir edebildiğini ve her bir işlem için GPU’nun orijinal fiyatının %10’u oranında ücret aldığını belirtiyor. Verilen hizmetler arasında yazılım testi, fan onarımı, baskılı devre kartı ve bellek arızalarının teşhisi ile parça değişimi bulunuyor.
ABD yönetimi, H100’ün piyasaya sürülmesinden önce Eylül 2022’de bu çipin Çin’de satışını yasaklamıştı. Bu adım, özellikle Çin ordusunun erişimini engellemek amacıyla alınmıştı. Aynı tarihte, piyasada iki yılı aşkın süredir bulunan H100’ün selefi A100 çipi de yasaklandı.
Shenzhen’deki bir firma ortağı, “Gerçekten çok ciddi bir tamir talebi var” diyerek, 15 yıldır Nvidia’nın oyun GPU’larını tamir ettiklerini ve 2024 sonunda yapay zeka çiplerine yöneldiklerini belirtti. Talebin hızla artması üzerine yeni bir şirket kurduklarını, bu şirketin aylık 500 çipe kadar onarım gerçekleştirdiğini söyledi. Sosyal medya reklamlarında yer alan görüntülere göre, tamir merkezlerinde 256 sunuculu test odası bulunuyor. Bu odalar, müşterilerin veri merkezi ortamlarını simüle ederek test ve onaylama yapmaya olanak tanıyor.
Bu sektördeki büyüme, Nvidia çiplerinin Çin’e büyük miktarlarda kaçak yollarla girdiği iddialarını güçlendiriyor. Bazı kamu ihalelerinde Çin hükümetinin ve ordusunun, yasaklı bu ürünleri satın aldığına dair kayıtlar yer aldı.
Bu durum, ABD Kongresi’ndeki hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat milletvekillerinin çip satışlarının ardından bu ürünlerin konumunun takip edilmesini zorunlu kılacak yasa tasarıları hazırlamasına neden oldu. ABD Başkanı Donald Trump yönetimi de bu önerilere destek verdi.
Çinli teknoloji devi Huawei, daha az güçlü alternatif çipler üretse de Nvidia’nın ileri düzey GPU’larına olan talep sürüyor. Nvidia GPU’larının Çin’de satın alınması, satılması ve tamiri teknik olarak yasa dışı değil. Ancak bu haberde yer alan kaynaklar, hem ABD hem de Çinli yetkililerin ilgisini çekmemek için anonim kalmayı tercih etti.
Şirket sözcüsüne göre Nvidia, yalnızca kendisinin veya yetkili ortaklarının sunduğu hizmetlerle müşterilerine destek verebiliyor. Sözcü, “Onaylanmamış donanım, yazılım ve teknik destek olmadan kısıtlı ürünlerin kullanımı teknik ve ekonomik açıdan mümkün değildir” dedi.
Onarım piyasası büyüyor
Nvidia, kısa süre önce ABD kısıtlamalarına uyumlu olacak şekilde Çin için özel geliştirilen H20 yapay zeka çipsetlerinin satışına başladı. Ancak bu çipsetlere geçmek Çinli şirketler için kolay veya mantıklı bir seçenek olmayabilir. Fiyatlar oldukça yüksek: Sekiz GPU içeren bir H20 sunucusunun maliyeti yaklaşık 1 milyon yuan (139.400 dolar).H20 çipleri, yapay zeka çıkarım işlemleri için tasarlanmış olsa da büyük dil modeli eğitimiyle uğraşan firmalar H100 çiplerini tercih ediyor. Bazı H100 ve A100 çiplerinin Çin'de yıllardır 7/24 çalıştığı, bu nedenle arıza oranlarının arttığı bildiriliyor. Sektör kaynaklarına göre bir GPU’nun ömrü kullanım sıklığına ve bakım durumuna bağlı olarak 2 ila 5 yıl arasında değişiyor.
İlk Shenzhen merkezli tamir firması, onarım başına 10.000 ila 20.000 yuan (1.400 ila 2.800 dolar) talep ediyor. Diğer bir şirket ise ayda yaklaşık 200 çip tamir edebildiğini ve her bir işlem için GPU’nun orijinal fiyatının %10’u oranında ücret aldığını belirtiyor. Verilen hizmetler arasında yazılım testi, fan onarımı, baskılı devre kartı ve bellek arızalarının teşhisi ile parça değişimi bulunuyor.
