Z kuşağının birinci kariyer tercihi: Freelance
Yapay zeka işlerimizi elimizden mi alıyor? En azından kariyerinin başındaki çalışanlar için cevabı "evet" gibi görünüyor. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, temmuzda 20–24 yaş arası lisans mezunlarında işsizlik oranını yüzde 8,5 olarak açıkladı. Bu oran, ülke genelinin neredeyse iki katı. Buna ek olarak, LinkedIn teknoloji, finans ve danışmanlık gibi sektörlerde, başlangıç seviyesi iş ilanlarının son bir yılda yüzde 18’den fazla azaldığını bildirdi. Upwork Araştırma Enstitüsü Genel Müdürü Kelly Monahan, “Yapay zeka, rutin görevleri otomatikleştirerek ve gereken beceri seviyesini artırarak giriş seviyesi rollerin doğasını kökten değiştiriyor. Bu değişim hem bir zorluk hem de bir fırsat; iş arayanlar için proaktif bir şekilde yeni beceriler edinmeyi, şirketler içinse geleceğe hazır yeteneklere yatırım yapmayı gerektiriyor” dedi.
Pazara uyum sağlamak
Z kuşağı için bu pazara uyum sağlamak, serbest çalışmaya yönelmeyi gerektiriyor. Monahan, “Zorlu bir iş piyasasına girmekte zorlanan gençler için serbest çalışma, gelir elde etmenin, gerçek dünya becerileri geliştirmenin ve kariyerlerine hemen sahip çıkmanın bir yolu” diye konuştu.
Eskiden, performans beklentileri elbette vardı ama kişinin işe alışma sürecine girip rolüne zamanla adapte olacağı genel olarak kabul edilirdi. Bugün ise bu anlayış değişiyor. Monahan, “Geleneksel giriş seviyesi işler, artık uyum sağlama yeteneği, dijital okuryazarlık ve yapay zeka araçlarıyla işbirliği yapma becerisi gerektiren pozisyonlara evriliyor” dedi. Monahan, kariyerinin başındaki profesyonellerin öne çıkabilmesi için, temel düzeyde yapay zeka becerileri geliştirmeleri, bu araçları gerçek dünya uygulamalarıyla kullanabildiklerini göstermeleri ve iletişim, problem çözme gibi yumuşak becerileri sergilemeleri gerektiğini belirtti.
Başka bir deyişle, genç çalışanların hem teknik becerilerini hem de insan ilişkilerine dair yetkinliklerini kanıtlamaları gerekiyor. Olumlu bir açıdan bakıldığında, bu değişim genç profesyonelleri daha yüksek değerli, insan odaklı işlere yönlendiriyor. Monahan’a göre bu değişim; istem tasarımı (prompt design), üretken yapay zeka ve sistem entegrasyonu gibi yeni fırsat alanlarını da doğuruyor.
Serbest çalışmanın avantajları
Bu değişen iş ortamında, Z kuşağının girişimcilik ruhu onlar için büyük avantaj sağlıyor. Bu kuşağın kariyer kurallarını baştan yazdığını belirten Monahan, yüzde 53’ünün geleneksel 9-5 işe alternatif olarak serbest çalışmayı tam zamanlı ve bilinçli bir kariyer tercihi olarak benimsediğini söyledi. Monahan, serbest çalışmanın başka avantajlarına da dikkat çekiyor; örneğin, tam zamanlı işlerde genellikle kazanılamayan öz yönelim, müşteri iletişimi, hızlı uyum sağlama ve kendi değerini gerçek zamanlı pazarlama gibi becerileri geliştirme fırsatı sunması.
İlginç bir şekilde, gençlerin bazı giriş seviyesi işlerini kaybetmesine neden olan araç, alternatif kariyer yollarını da mümkün kılan araç olabilir. Monahan, “Upwork'te, yapay zekanın işleri yeniden şekillendirdiğini görüyoruz. Serbest çalışanlar, yapay zekayı yüzde 71 oranında işini desteklemek için kullanıyor. Bu da düşük değerli görevlere harcanan zamanı azaltıyor ve yeteneklerin daha yaratıcı ve stratejik katkılara odaklanmasını sağlıyor” dedi.
Tam zamanlı kariyer
Kendi patronu olarak çalışmanın, başkası için çalışmaktan daha fazla güvenlik sunduğunu düşünen bir kuşak için serbest çalışma doğal bir seçim “Birçok insan küçük projelerle, yan işler yaparak başlıyor; ancak artık giderek daha fazla yetenekli bağımsız çalışan, serbest çalışmayı tam zamanlı bir kariyer yolu olarak benimsiyor.”
Serbest çalışmayı bir kariyer seçeneği olarak düşünenler için Monahan’ın birkaç tavsiyesi var: Öncelikle güçlü yönlerinizi belirleyin, basit bir portföy oluşturun ve küçük projelerle deneyim kazanmaya başlayın. Monahan, “Tamamladığın her proje sadece becerilerini değil, aynı zamanda özgüvenini de geliştirir ve seni daha büyük fırsatlara hazırlar” diye ekledi.
